12.08.2022, 16:17 17571

Қазақстанда дизель отынын өндіру көлемі 2,7 млн тоннаға жетті

Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 13,9 пайызға артық.

НҰР-СҰЛТАН. 12 ТАМЫЗ - Ағымдағы жылдың бірінші жартыжылдығында дизель отынын өндіру көлемі рекордтық көрсеткішке жетті: 2,7 миллион тонна. Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 13,9 пайызға артық. Өндірістің өсімі екінші жыл қатарынан жалғасуда.

Дизельдік отын өндірісінің едәуір бөлігі дәстүрлі түрде Павлодар мен Атырау облыстарына, сондай-ақ мұнай өңдеу зауыттары орналасқан Шымкент қаласына тиесілі, деп хабарлайды energyprom.kz.

Өкінішке орай, бұл өңірлер бойынша деректер биыл құпия болып табылады. Ақмола, Түркістан және Маңғыстау облыстары бойынша деректер жария етілмейді, ал Жамбыл, Ақтөбе және Батыс Қазақстан облыстары небәрі 66,9 мың тоннаны құрады", - дейді сарапшылар.

2022 жылдың қаңтар-мамыр айларының қорытындысы бойынша қазақстандық мұнай өңдеу зауыттары ішкі нарықтағы сұранысты 99%-ға жауып, бір жылда импорттың үлесі 4,2%-дан 1%-ға төмендеді.

Импорт азайды

Импорт көлемі 2021 жылғы қаңтар-мамырмен салыстырғанда 3,6 есеге азайып, 23,2 мың тоннаны құрады, оның ішінде Қырғызстан мен Ресейдің үлесіне тиісінше 11,8 мың және 11,4 мың тонна; Тағы 57,8 тонна Беларуське түсті.

Ішкі нарықтағы сату көлемі бір жылда бірден 21%-ға өсіп, 2,2 млн тоннаны құрады. Экспорт бірден 7,8 есеге қысқарып, 24,2 мың тоннаны құрады, оның 10,6 мың тоннасы Әзірбайжанға, 5,7 мың тоннасы Ресейге, 4 мың тоннасы Тәжікстанға, 2,7 мың тоннасы Өзбекстанға, 1,2 мың тоннасы Қырғызстанға тиесілі.

Ішкі нарықта дизель отынын сату көлемі көрші елдермен салыстырғанда төмен бағаға байланысты өсіп отыр, бұл орташа айлық тұтынудың 120 мың тоннаға артуына алып келеді.

Осыған байланысты Энергетика министрлігі тұрғылықты жеріне, тұтыну көлеміне және көлік түрлеріне байланысты дизель отынының сараланған бағасын көздейтін бұйрық жобасын әзірлеуде.

Бұйрық жобасы қазірдің өзінде Ашық НҚА порталында жарияланды, онда жазғы және маусымнан тыс дизельдік отынға шектеулер белгіленген.

Қазақстан Республикасының азаматтарына Қазақстан Республикасында берілген жеке куәлігін көрсеткен кезде тәулігіне 100 литрге дейін, Қазақстан Республикасының азаматтары үшін жеке куәлігі мен техникалық төлқұжатын көрсеткен кезде Қазақстан Республикасында шығарылған жүк көліктеріне, арнайы, мамандандырылған көліктерге және автобустарға литріне 230 теңге немесе 260 теңге бағамен тәулігіне 300 литрге дейін. Лимиттен асып кетсе немесе сатудың басқа жағдайлары үшін, соның ішінде шетелдіктер үшін жазғы және маусымаралық дизельдік отынның құны литріне 450 теңгені құрайды.

Сонымен қатар, ағымдағы жылдың шілде айында дизель отынының бағасы өткен аймен салыстырғанда өзгерген жоқ, тіпті жыл басынан бері 2,3%-ға төмендегенімен, өткен жылдың шілдесімен салыстырғанда бірден 36,3%-ға қымбаттады", - деп атап өтті сарапшылар.

Егер қысқы дизель отыны жыл басынан бері өзгермеген болса (әзірше қажеттілік болмағандықтан), жазғы дизель отыны шілдеде жыл басынан бері 3,7%-ға арзандады. Бұл ретте өткен жылдың шілде айымен салыстырғанда қысқы дизельдік отын бірден 56,6%-ға, ал жазғы 19,1%-ға қымбаттады.

Ағымдағы жылдың шілде айының соңында Қазақстан Республикасының қалаларында жазғы дизель отынының орташа бағасы литріне 235 теңгені құрады. Ең төмен баға Ақтауда (литріне 225 теңге), сондай-ақ Шымкент пен Түркістанда (литріне 226 теңге) тіркелді.

Дизель отынының ең жоғары бағасы Петропавл мен Қостанайда (литріне 260 теңге), сондай-ақ Көкшетауда (литріне 258 теңге) байқалды", - деп қосты сарапшылар.

Ақпарат көзі: zakon.kz

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

тақырып бойынша жаңалықтар

18.04.2024, 11:47 26436

ҚР-да көп тұтынылатын алкоголь түрлерінің өндірісі биыл азайды

Биыл қаңтарда алкогольдің ең танымал түрлерінің өндірісі төмендеді, деп хабарлайды energyprom.kz.

Мәселен, коньяк өндірісі былтырғы қаңтармен салыстырғанда 47,1%, 749,9 мың литрге дейін, сыра - 34,8%, 29 млн литрге дейін, арақ - 13,4%, 4,1 млн литрге дейін, шарап - 4,7%, 2 млн литрге дейін азайды.

Бұл ретте ликерлер және өзге де спиртті сусындар өндірісі, керісінше, бірден екі есе өсіп, 189,9 мың литрге жетті.

2023 жылдың он екі айының қорытындысы бойынша, жергілікті компаниялар коньяк және коньяк өнімдеріне сұранысты (ішкі нарықтағы сату және экспорт) бір жыл бұрынғы 63,6%-бен салыстырғанда 76,8% қамтамасыз етті. Осы кезеңде сектордағы отандық өнім айтарлықтай өсті - 75,7%, 30,3 млн литрге дейін. Бұл ретте елге 9,1 млн литр коньяк импортталды, көрсеткіш бір жылда 7,3% азайған. Ішкі нарықтағы сатылым 35,6 млн литрді құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан бірден 73,7% артық.

Шарапқа деген сұраныс бір жыл бұрын 65,6% отандық өндіріс қамтамасыз етсе, биыл 63,2% қамтамасыз етті. Өндіріс осы кезеңде өзгеріссіз қалды деуге болады, бірақ импорт 10,7% өсіп, 16,6 млн литр болды. Ішкі нарықтағы сатылым 44,8 млн литр, 3,4% көбейген.

Ал ликер-арақ өнімдеріне деген сұраныстың 85,4%-ын отандық өндіріс қамтамасыз етті. Бір жыл бұрын көрсеткіш 84,8% болған. 2023 жылдың он екі айында сектордағы өндіріс төмендеді, импорт - тиісінше 2% және 7,2%. Ішкі нарықта арақ пен алкогольдік өнімдерді сату 2,2%, яғни 88,1 млн литрге дейін қысқарды.

Сыраға сұраныстың 89,8%-ын отандық компаниялар қамтамасыз етті, бір жыл бұрын 92,4% болған. Бір жыл ішінде өндіріс 611,2 млн литр болды, 14,8% азайған, ал импорт 69,6 млн литр болды - бір жыл бұрынғыдан 17,3% артық. Ішкі нарықтағы сатылым 660,5 млн литр болды, көрсеткіш 12,6% азайған.

Алкоголь өнімдерінің бағасына келетін болсақ, биыл ақпанның соңында бір айда 0,7% және бір жылда 11,8% қымбаттаған.

Ай сайынғы динамика бойынша арақ пен сыра 0,7%, шарап 0,4% қымбаттады. Жылдық динамикада арақ - 5,7%, шарап - 11,5%, сыра - 18% қымбаттады.

Өңірлер бойынша ай сайынғы динамикада ең қатты Атырау облысында (2,2%), ал ең аз Жамбыл облысында (0,1%) қымбаттады. Бұл ретте баға тек Павлодар облысында өткен айдың деңгейінде қалды.

Жылдық динамикада алкогольдік өнімдер ең қатты Ақмола облысында (25,5%) қымбаттады. Сондай-ақ, бағаның айтарлықтай өсуі Абай (18%) және Маңғыстау (17,7%) облыстарында да байқалды. Ең аз жылдық өсім Жетісу облысында - 4,5% байқалды.

ҚР-ның 97 елді мекенінің тұрғындары өз еркімен алкогольден бас тартты, деп хабарлайды Хабар24. Соның нәтижесінде қылмыстың күрт төмендегені байқалады. Тіпті бір ауылда үш жыл бойы бірде-бір құқық бұзушылық тіркелмеген, кемі ресми түрде. Әйтеуір полицейлер осылай дейді.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

16.04.2024, 16:23 37296

Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізілді

Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізілді, деп хабарлайды Энергетика министрлігінің баспасөз қызметінен.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі О. Бектеновтың 2024 жылғы 21 ақпандағы заңдарда және өзге де нормативтік құқықтық актілерде ірі кәсіпорындардың сатып алуларындағы елшілік құндылықтың үлесін арттыру тапсырмасын орындау мақсатында Энергетика министрлігі жер қойнауын пайдаланушылардың және олардың көмірсутектерді барлау немесе өндіру және уран өндіру жөніндегі операцияларды жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізді.

Аталған өзгерістер:

- жер қойнауын пайдаланушылар тауарларды сатып алу кезінде ескеретін Отандық тауар өндірушілердің міндетті тізілімін енгізу;

- тізілімде жалғыз отандық тауар өндіруші болса, одан тауар сатып алу бір көзден алу әдісімен жүзеге асырылады;

- тізілімде екі және одан да көп отандық тауар өндірушілер болса, тауар сатып алу олардың арасында ғана жүзеге асырылады (қазақстандық тендер);

- тауар өндіруші міндетті түрде оқшаулау бағдарламасын ұсынатын және оның Қазақстан аумағында өндірілуін қамтамасыз ететін, 5 (бес) жылдан аспайтын мерзімге жасалған импорттық тауарды сатып алуға арналған келісімшарт.

Осылайша, бұл өзгерістер жер қойнауын пайдаланушылар тарапынан отандық тауар өндірушілерден тауар сатып алуды арттыруға мүмкіндік береді.

12.04.2024, 12:52 48371

Ұлттық Банк базалық мөлшерлемені 14,75 пайыз деңгейінде сақтап қалды

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты комитеті базалық мөлшерлемені +/- 1 п.т. дәлізімен жылдық 14,75% деңгейінде сақтау туралы шешім қабылдады, деп хабарлайды банктің баспасөз қызметінен.

Ақпанда және наурызда жылдық инфляция төмендеу үрдісін жалғастырды. Алайда, ол баяу қарқынмен төмендеді. Инфляциялық күтулер біршама әлсіреді. Бірақ, мейлінше, жоғары деңгейде қалды. Сыртқы инфляциялық жағдай бейтарап түрде қалыптасып отыр. Әлемдік нарықтарда астық бағасы төмендеп келеді. Ішкі экономикада орнықты ішкі сұранысқа және тұрақтанбаған инфляциялық күтулерге байланысты инфляциялық қысым сақталып отыр.

Инфляция бойынша 5%-дық мақсатқа жету үшін ұстамды қатаң ақша-кредит шарттарын сақтау қажет. Қазіргі жағдайда ақша-кредит саясатын жеңілдетуге арналған кеңістік әлі де шектеулі. Оның қалыптасуы инфляцияның орнықты бөлігінің тұрақты түрде баяулауына байлынысты.

Жылдық инфляция 2024 жылдың наурыз айында 9,1%-ға дейін баяулап, болжамды траекториядан біршама жоғары қалыптасты. Ауытқу құбылысы тұрғын үй-коммуналдық қызметтер (ТКҚ) бағасының мейлінше тез өсу әсерінен орын алып отыр. Ұстамды қатаң ақша-кредит саясаты мен астықтың әлемдік бағасының төмендеуі - инфляцияның төмендеуіне септігін тигізуде.

Айлық инфляция алдыңғы айдағы күрт өсуден (1,1%) кейін наурызда 0,7%-ға дейін баяулады. Бірақ орташа тарихи мәндерінен жоғары (0,6%) қалыптасты. Базалық және маусымдық факторлар ескерілмеген инфляция көрсеткіштері ұқсас динамиканы көрсетіп отыр. Яғни ақпан айында күрт үдеуден кейін наурыз айында айтарлықтай төмендеді.

Халықтың инфляциялық күтулері біршама төмендеді. Алайда, күтулер әлі де жоғары деңгейде. Бұл негізінен тамақ өнімдері, ТКҚ мен жанар-жағармай (ЖЖМ) бағасының өсуіне байланысты.

Сыртқы инфляциялық жағдай бейтарап түрде қалыптасуда. Наурызда негізінен өсімдік майы бағасының көтерілуі есебінен әлемдік нарықтарда азық-түлік құны аздап өсті. Экспорттаушы елдерде жиналған өнімнің есебінен және теңіз арқылы сауда жолдарының үздіксіз жұмыс істеуіне байланысты астық бағасы төмендеп келеді.

Мұнай бағасы базалық сценарийден сәл жоғары қалыптасып отыр. Бұл Қазақстанның сауда балансына оң әсер етеді. Алайда, мұнайдың жоғары бағасы сыртқы инфляциялық әсердің артуына себеп болуы мүмкін.

Сыртқы ақша-кредит жағдайлары қатаң қалпында қалып отыр. 2024-2025 жылдары АҚШ ФРЖ мөлшерлемелерді мейлінше ұстамды түрде төмендетеді деп күтілуде. Сонымен бірге, ЕОБ 2024 жылы экономикалық өсім мейлінше әлсіз болады деген күтуге қарамастан, инфляция ортамерзімді нысанаға қайтарылғанша тежеуіш ақша-кредит шарттарын сақтауды жоспарлап отыр.

2024 жылғы қаңтар-ақпан айларында экономиканың өсуі Ұлттық Банктің болжам шегінде қалыптасып, жылдық негізде 4,2% деңгейде бағалануда. Бөлшек сауда көрсеткіштерінің, тұтынушылық кредиттер беру көлемінің динамикасы, сондай-ақ іскерлік белсенділік индексінің динамикасы экономикадағы орнықты ішкі сұраныстың сақталуын көрсетеді. Ұлттық Банктің ай сайынғы индикаторлары наурызда экономикалық өсу үрдісінің сақталғанын көрсетеді.

Проинфляциялық тәуекелдер реттелетін бағалардағы реформалардың жалғасуымен, Қазақстанның аумағындағы су тасқынының салдарымен, сондай-ақ оларды жою үшін қажет бюджет шығысы көлемінің белгісіз болуымен негізделеді.

Ұлттық Банк ортамерзімді перспективада инфляция бойынша 5%-дық мақсатқа жету міндетін берік ұстанады. Бұл ұзақ уақыт бойы ұстамды қатаң ақша-кредит саясатын жүргізуді қажет етеді. Осыған байланысты қазіргі жағдайларда ақша-кредит саясатын одан әрі жеңілдетуге арналған кеңістік әлі де шектеулі. Ұлттық Банк реттелетін бағалар реформасы секілді біржолғы факторларды ескермейтін инфляцияның орнықты бөлігін бақылай түседі. Инфляцияның орнықты бөлігінің тұрақты түрде баяулауы базалық мөлшерлеменің төмендеуіне кеңістік қалыптастырады.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты комитетінің базалық мөлшерлеме бойынша кезекті жоспарлы шешімі 2024 жылғы 31 мамырда Астана қаласының уақытымен сағат 12:00-де жарияланады.

11.04.2024, 11:59 50021

ҚР Энергетика министрлігі шетелдік азаматтар үшін бензин мен дизель отынының бағасын өзгертеді

ҚР Энергетика министрлігі шетелдік азаматтар үшін бензин мен дизель отынының бағасы өзгерген бұйрықтың жобасын жариялады, деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметінен.

Ішкі нарықта отын балансын сақтау, сондай-ақ мұнай өнімдерінің ағындары мен "сұр" экспортының тәуекелдерін азайту мақсатында ҚР Энергетика министрлігі автокөліктің тұтыну көлемі мен шығу тегіне байланысты Аи-92, Аи-93 бензині мен дизель отынына нақтыланған бағалары бар бұйрық жобасын дайындады.

Қазіргі уақытта бағаны мемлекеттік реттеуге байланысты Қазақстан Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасында жанар-жағармай құны ең төмен ел болып табылады, бұл мұнай өнімдерінің басқа елдерге ағындары мен "сұр" экспортының жоғары тәуекелдеріне әкеледі.

Бұйрық жобасымен АИ-92 және Аи-93 маркалы бензиннің бағасы литріне 245 теңге деңгейінде белгіленеді деп болжанады.

Құжатта дизель отынының бағасы литріне 315 теңгені құрайды деп болжанады.

❗️Жүргізуші куәлігі мен көлік құралын Қазақстан Республикасында тіркеу туралы куәлігі бар азаматтар үшін ЖЖМ бағасы өзгеріссіз қалады.

Бұйрықтың жобасы барлық мүдделі тараптардың талқылауы мен ұсыныстары үшін "Ашық НҚА" сайтында жарияланды.

ҚР Энергетика министрлігі қазіргі уақытта ЖЖМ қорларын өндіру, тиеу және толықтыру үздіксіз жүргізіліп жатқанын, ішкі нарықта мұнай өнімдерінің едәуір қоры бар екенін, ЖЖМ-мен қамтамасыз ету жағдайы тұрақты екенін хабарлайды.

05.04.2024, 20:25 62506

Қазақстан мен Өзбекстан Инвестициялар портфелі 2,5 млрд доллардан асатын 60 жобаны бірлесіп іске асыруда

Сурет: akorda

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев пен Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиёев бейресми кездесу өткізді, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.

Қасым-Жомарт Тоқаев пен Шавкат Мирзиёев Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы стратегиялық серіктестік пен одақтастықты одан әрі нығайту мәселелерін талқылады.

Қазақстан Президенті ислам өркениеті мен сәулет өнерінің жауһары саналатын Хиуа қаласында өтіп жатқан кездесудің символдық мәні бар екеніне назар аударып, барлық бағыт бойынша табысты дамып келе жатқан екіжақты ынтымақтастыққа көңілі толатынын мәлімдеді.

Мемлекет басшысының айтуынша, екі ел үкіметтері қол жеткізілген уағдаластықтарды жүзеге асыру ісімен белсенді айналысып жатыр. Тиісті "жол карталары" жоспарлы түрде орындалып, қол қойылған келісімдер мен сауда келісімшарттары бойынша жұмыс жүргізілуде. Өзара тауар айналымының көрсеткіштері жаман емес. Өткен жылдың қорытындысы бойынша оның көлемі 4,4 миллиард долларды құрады. Өнеркәсіп, энергетика, көлік және логистика, ауыл шаруашылығы салаларында бірлескен жобалар жүзеге асырылып жатыр. Бүгінде портфелімізде инвестиция көлемі 2,5 миллиард доллардан асатын 60 бірлескен жоба бар. Оның аясында 13 мыңнан астам жұмыс орны ашылады. Халықаралық өнеркәсіп кооперациясы орталығын салу жобасы да сәтті ілгерілеп келеді.

Президент қазақ-өзбек тандемі өмірлік қажеттіліктен туғанын және бірге әрі жұмыла әрекет еткенде ғана елдеріміздің орнықты дамуын қамтамасыз етуге болатынын айтты. Осы орайда Мемлекет басшысы Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы стратегиялық серіктестік пен одақтастықтың 2034 жылға дейінгі бағдарламасын қабылдау бастамасын қолдады.

Кездесуде президенттер өзара тауар айналымын ұлғайту, энергетика, көлік, су шаруашылығы, IT салаларындағы ынтымақтастықты дамыту сияқты экономикалық ықпалдастықтың сан алуан мәселесі жөнінде пікір алмасты.

Әңгімелесу барысында мәдени-гуманитарлық байланыстарды өркендету, сондай-ақ Қазақстан мен Өзбекстанның бірегей туристік әлеуетін пайдалану мүмкіндіктеріне айрықша мән берілді.

Сонымен қатар Қасым-Жомарт Тоқаев пен Шавкат Мирзиёев өңірлік күн тәртібін талқылап, халықаралық құрылымдар аясындағы өзара ықпалдастық мәселелерін қарастырды.

Келіссөз барысында мемлекеттер басшылары Орталық Азиядағы тұрақтылық пен қауіпсіздікті сақтау мәселесіне ерекше назар аударды. Осы ретте Орталық Азия мемлекеттері басшыларының кезекті алтыншы Консультативтік кездесуіне дайындық барысы, сондай-ақ С5+ форматындағы ықпалдастық перспективалары талқыланды.

Екі ел басшылары өңірдегі өзара ынтымақтастықты нығайту үшін Қазақстан мен Өзбекстанның теміржол әкімшіліктері арасында бірлескен кәсіпорын құру туралы бастамаға қолдау білдірді. Бұл бірлескен кәсіпорынды құрудағы мақсат - Қытай - Қазақстан - Өзбекстан бағытындағы жүк тасымалын ұйымдастыру үшін қазақ-қытай шекарасындағы және Өзбекстандағы жүк терминалдарын өзара тиімді негізде пайдалану.

Аталған жоба екіжақты сауданы жандандырып, тауар тасымалының көлемін арттыруға ықпал етеді, сондай-ақ оңтүстік бағыттағы жүк тасымалын ұлғайтуға қолайлы жағдай туғызады.

Бұдан бөлек, Бірлескен кәсіпорын Трансауған бағытын дамытуға жұмылдырылады.

Ең көп оқылғаны