08.04.2008, 10:27 1700

"Атамекен" салық кодексінің нормаларын кәсіпкерлердің құқын қорғаудың конституциялық кепілдемесімен сәйкестендіруді талап етуде

Астана. 8 сәуір. "Қазақстан Бүгін" - Қазақстанның "Атамекен одағы" ұлттық экономикалық палатасы салық кодексінің жалған кәсіпкерлікпен күрес жөніндегі нормаларын кәсіпкерлердің заңдық құқын қорғаудың конституциялық кепілдемесімен сәйкестендіруді талап етеді. Бұл бірінші кезекте айыпты емес деп есептеу қағидасын жүзеге асыруға қатысты. Баспасөз мәслихаты барысында Ұлттық экономикалық палата төрағасы Азат Перуашев осындай мәлімдеме жасады, деп хабарлайды "Қазақстан Бүгін" агенттігінің тілшісі.

"2006 жылдың желтоқсан айында салық қызметкерлеріне жалған кәсіпкер ретінде танылған жеткізушінің тауары немесе қызметі бойынша Қосалқы құн салығының (ҚҚС), сондай-ақ, шегеруден осындай мәмілелер бойынша жүргізілген шығындар сомасын есептеуден алып тастауға мүмкіндік беретін норма салық кодексіне енгізілген. Осылайша, шын мәнінде қызмет жасағаны және салық төлеген-төлемегеніне қарамастан жалған кәсіпорынмен жасалған кез келген мәмілеге артық ақша төленеді. Ал оны кейіннен жалған кәсіпкер деп танылған серіктеспен жұмыс жасау арқылы қателікке ұрынған адал ниетті кәсіпкер төлеуге міндеттенеді", - деп еске салды А. Перуашев.

"Бұл түзетулерді іс жүзінде пайдалану адал ниетті кәсіпкерлердің жаппай конституциялық құқықтарын бұзуға алып келді. Өйткені, сот арқылы тек бір ғана кәсіпорын заң бұзушы ретінде танылады. Алайда, қаржылық санкциялар оның барлық қатысушыларына таңылады", - деп түсіндірді ол. "Атамекен" басшысының мәліметтеріне сүйенсек, сонымен қатар, шағын және орта бизнес саласындағы бір кәсіпорынның орташа қарқындылығы жылына 100 - 400 мәмілеге дейін жетеді.

"Бүгінгі таңда жалған кәсіпорын ретінде 217 субъект танылғанын ескерер болсақ, қаржылық санкциялар таңылатын адал ниетті компаниялар санының өсу үрдісі тасқындық сипат алуы мүмкін", - деп есептейді ол.

А. Перуашевтың мәліметтеріне сүйенсек, тек шағын және орта бизнес саласындағы осындай істер бойынша салық органдарының ұсынатын шағымының сомасы 2-3 млн теңгені құрайды.

А. Перуашев осы жағдайда ҚР Конституциясының 26-бабында көрсетілген меншік құқын қорғау конституциялық кепілдемесін салық қызметкерлері елемейді деген пікірде. Ол бапқа сәйкес ешкім сот үкімінсіз өз мүлкінен айырыла алмайды. "Басқа сөзбен айтқанда, салық органдары сот арқылы жалған кәсіпорынның әрбір серіктесінің кінәсін дәлелдеуге міндетті. Олай болмаған жағдайда, қазіргідей, кінәсі дәлелденбесе, айыпты емес деген конституциялық қағида бұзылады", - дегенге сенімді А. Перуашев.

Оның мәліметтеріне сүйенсек, қазіргі уақытта "Қазақстан Республикасының банкроттық мәселелер жөніндегі заңнамасына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасымен жұмыс істеу барысында мәжіліс депутаттары Салық кодексіндегі жалған кәсіпкерлікпен күрес нормаларын кәсіпкерлердің заңдық құқықтарын қорғау конституциялық кепілдемесімен сәйкестендіру бойынша ұсыныс енгізген. "Алайда, Қаржы министрлігі депутаттардың түзетулеріне негізінен қарсы шықпай, осы мәселені жалған кәсіпкерлік бойынша арнайы заң жобасы мен жаңа Салық кодексін қарау барысында бірге қарауды ұсынып отыр. Ал олар үкіметтің заң жобалық жоспарына сәйкес ең жылдамдатқанда 2009 жылы күшіне енеді", - деп толықтырды "Атамекен" басшысы.

"Мәселенің экономикалық және әлеуметтік жоғарғы маңыздылығын ескере отырып, "Атамекен" одағы парламент депутаттарына әріптестерінің ұсынысын қолдауға және тиісті түзетулерді қазіргі салық кодексіне енгізуге шақырады", - деп атап көрсетті А. Перуашев.

"Біз сондай-ақ, Қаржы министрлігін шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторий енгізу туралы мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес жедел арада жалған кәсіпорындардың қаржылық санкцияларын адал ниетті кәсіпорындарға көшіру бойынша салық органдарының іс-әрекеттерін мәселе заңдық тұрғыдан шешілгенге дейін тоқтата тұру туралы бұйрық жариялауға шақырамыз", - деп сөзін қорытындылады А. Перуашев.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда "Казахстан Сегодня" ақпараттық агенттігіне сілтеме жасау міндетті

тақырып бойынша жаңалықтар

30.04.2024, 16:50 8386

Қазақстан мен Тәжікстан тауар айналымын $2 млрд-қа дейін ұлғайтуға ниетті

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі Олжас Бектенов Душанбеге ресми сапармен барды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.

Күн тәртібінде сауда және инвестициялар, өнеркәсіп кооперациясы, энергетика, ауыл шаруашылығы және көлік байланысы, сондай-ақ су-энергетикалық ынтымақтастық саласындағы қазақ-тәжік өзара іс-қимылы мәселелері тұр.

Олжас Бектеновті Тәжікстан Республикасының Президенті Эмомали Рахмон қабылдады. Қазақстан - Тәжікстанның төртінші ірі сауда серіктесі. Бүгінгі таңда Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев пен Тәжікстан Президенті Эмомали Рахмон арасындағы қарқынды саяси диалог пен қол жеткізілген уағдаластықтардың арқасында екіжақты сауда-экономикалық ынтымақтастық тұрақты дамып келеді. Қолда бар зор әлеуетті ескере отырып, үкіметтер алдына тауар айналымын 2 есеге - $2 млрд-қа дейін арттыру міндеті қойылды.

Үкіметаралық келіссөздер кеңейтілген құрамда өтті және ынтымақтастықты нығайту әрі сауда ағындарын әртараптандыру шараларына арналды. Сондай-ақ Қазақстанның шамамен құны $190 млн болатын 85 тауар позициясы бойынша экспортты арттыруға дайындығы атап өтілді.

Үкіметтік делегациялар өнеркәсіп кооперациясын дамытудың маңыздылығына тоқталып, экспортқа бағдарланған жаңа бірлескен өндірістер құрудың өзектілігін атап өтті.

Қазақстанның мол тәжірибесін ескере отырып, Тәжікстан аумағында кен орындарын бірлесіп игеру және жобаларды жүзеге асыру мүмкіндігі қарастырылды. Сонымен қатар Қазақстанда тәжік темір жолдары үшін темір жол техникасын шығаратын ірі өндірістік әлеует бар. Ақтөбе зауыты рельс арқалық өнімдерін жеткізуде ынтымақтастық орнатуға дайын. Сондай-ақ Қазақстанда шығарылатын локомотивтердің, тепловоздардың, бағыттамалық бұрмалардың, трансформаторлардың, ауыл шаруашылығы техникаларының, аккумуляторлардың, автокөлік құралдарының экспорт көлемін арттыру мүмкіндігі зор.

Екіжақты күн тәртібіндегі маңызды мәселе - жыл сайын нығайып келе жатқан әрі өзара түсіністіктің жоғары деңгейімен сипатталатын су саласындағы ынтымақтастық. Екі ел қабылдап жатқан бірлескен іс-шаралар вегетациялық кезеңде "Бахри Точик" су қоймасының қажетті жұмысын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Мұнда төрағалық ету жыл басынан бері Тәжікстаннан Қазақстанға ауысқан Халықаралық Аралды құтқару қорын ұйымдастыру жұмыстары сөз болды.

Ауыл шаруашылығы саласында өткен жылғы сауда көлемінің төмендеуінен кейін оң өсім серпіні байқалады. Осы жылдың екі айында АӨК өнімінің тауар айналымы 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 8,9%-ға артып, $84,9 млн-ды құрады. Бұған қоса Тәжікстанға ауыл шаруашылығы өнімінің экспорты құрылымын әртараптандыру байқалады. Саладағы қазіргі міндеттердің қатарында ұн жеткізу көлемін арттыру мәселесі бар. Ұн тарту өндірісі, мал шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу және басқа да бағыттарда бірлескен жобалар құрудың келешегі зор.

Ынтымақтастықтың жаңа бағыттары қатарында цифрландыру саласы бар. Жоғары деңгейдегі уағдаластықтарды жүзеге асыру шеңберінде Қазақстан Тәжікстанға Smart Bridge, ИРБП (интернет-ресурстардың бірыңғай платформасы), Smart Data Ukimet секілді "eGOV" электрондық үкіметінің меншікті ұлттық жүйелерін өрістетуге көмек көрсету бойынша жұмыстарын бастады. IT саласындағы нәтижелі ынтымақтастық екі ел экономикасын дамытуға және азаматтарының тұрмыс сапасын жақсартуға жол ашады.

Сонымен қатар тараптар мәдени-гуманитарлық ынтымақтастық мәселелерін талқылады. Биыл Тәжікстандағы Қазақстанның мәдениет күндерін өткізу маңызды оқиға болмақ. Олжас Бектенов алдағы уақытта Душанбеде қазақтың ұлы ойшылы Абай Құнанбаев ескерткішінің ашылуының маңыздылығын атап өтті.

Келіссөздер қорытындысы бойынша үкіметтер басшылары барлық бағыт бойынша екіжақты стратегиялық әріптестіктің жоғары серпінін сақтауға дайын екендіктерін растады.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

30.04.2024, 16:41 8691

Сингапур Қазақстан экономикасына 1,4 млрд астам инвестиция салды

Сурет: akorda

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Ақордада Сингапур Парламентінің спикері Сеа Киань Пен бастаған делегацияны қабылдады, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.

Қазақстан мен Сингапур арасындағы тығыз қарым-қатынасты одан әрі кеңейтуді көздейтін кездесу достық рәуіште әрі нәтижелі өтті.

Біз - уақыт сынынан өткен сенімді серіктеспіз. Өзара байланыстарды нығайту үшін ауқымды жұмыс жүргізілді. Дегенмен алдымызға екі елдің ынтымақтастығын одан әрі дамытуға бағытталған биік мақсат қойып отырмыз", - деді Президент.

Қасым-Жомарт Тоқаевтың пікірінше, халықаралық ынтымақтастықты арттыруда және мемлекеттер арасындағы диалогқа ықпал етуде парламенттік дипломатия аса маңызды рөл атқарады.

Президент бүгінде Қазақстанда 140-тан астам сингапурлық компания мен бірлескен кәсіпорын жұмыс істейтінін, олардың ел экономикасына құйған инвестициясының жалпы көлемі 1,4 миллиард доллардан асқанын атап өтті.

Өз кезегінде Сеа Киань Пен қонақжайлық танытқан Қасым-Жомарт Тоқаевқа ризашылығын білдіріп, екі елдің ынтымақтастығын тереңдету үшін мол әлеует бар екенін айтты.

Кездесуде экономикалық және инвестициялық ықпалдастық перспективаларына баса назар аударылды. Сонымен қатар өңірлік және халықаралық күн тәртібіндегі мәселелер талқыланды.

26.04.2024, 17:18 41536

Қазақстан Ауғанстанға отандық автокөліктерді экспорттауға мүдделі

Қазақстан делегациясының Ауғанстанға ресми сапары барысында қазақстандық 35 компания Кабулда өткен Қазақстан-Ауғанстан бизнес-форумы мен көрмесінде өз өнімдері мен қызметтерін ұсындыдеп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.

Қазақстанның бизнес-делегациясының құрамында серіктестіктің жаңа бағыттарын құру үшін QarMet компанияларының, Doscar Group дилерлік орталығының (KIA, Chevrolet брендтері), Кентау трансформатор зауытының, Kaspy Group компаниялар тобының (металл конструкцияларын дайындау, ауыл шаруашылығы техникасын өндіру) өкілдері, зертханалық сынақтарды, медициналық дәрі-дәрмек, май өнімдері, кондитерлік өнімдер, тоқыма және басқа да тауар өндіруші кәсіпкерлер келді.

Бизнес-форумның ашылуында ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Серік Жұманғарин Ауғанстан делегациясының Қазақстанға сапары қорытындысына сәйкес екіжақты тауар айналымын $3 млрд-қа дейін арттыру міндеті қойылғанын еске салды.

Біз химия өнеркәсібіндегі, тау-кен металлургия кешеніндегі өндірісті бірлесіп дамытуды, Ауғанстан аумағында қатты пайдалы қазбаларды геологиялық барлау, ИТ-технологияр саласында, өндіру және өңдеу бойынша бірлескен жобаларды іске асыру жөніндегі өзара іс-қимылды қарастыруды ұсынамыз. Қазақстан тарапы Ауғанстанда автокөліктерге қызмет көрсететін дилерлік орталықтардың орналасу орнын кейіннен анықтай отырып, отандық өндірістің автомобильдерін жеткізуге мүдделі", - деді Серік Жұманғарин.

Екі елдің жоғары білім және ғылым саласындағы ынтымақтастығы аясында Серік Жұманғарин Ауғанстан азаматтарына Қазақстанның жоғары оқу орындарында оқуға берілетін гранттардың жыл сайынғы санын 30-дан 60-қа дейін арттыруды ұсынды. Сондай-ақ вице-премьер Ауғанстаннан келген 30 баланы Қазақстанның жазғы лагерьлерінде 10 күн демалуға шақырды.

Ауған кәсіпкерлерінің арасында қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдеріне сұраныс әлі де жоғары. Бизнес-форум қорытындысы бойынша $12 млн-нан астам сомаға күнбағыс майы, дәнді дақылдар мен ұн жіберу туралы келісімдерге қол жеткізілді. Ауған компаниялары мотор майына үлкен қызығушылық танытып, отандық жеткізушілермен аталған тауарды жеткізуге алғашқы келісімшартқа қол қоюды жоспарлап отыр.

Айта кету керек, Герат қаласында (Ауғанстан) Қазақстан сауда үйі ресми түрде ашылып, өз жұмысын бастады, сондай-ақ ол Қазақстан-Ауғанстан сауда-экономикалық қарым-қатынастарының жандануына ықпал ететін болады.

25.04.2024, 13:18 63996

Қазақстан Ауғанстанға астық пен ұн экспортын арттыру үшін Бейнеу терминалының қуатын пайдалануды жоспарлап отыр

Бүгінде Қазақстан Ауғанстанның негізгі сауда серіктестерінің ондығына кіреді

Қазақстан вице-премьері Серік Жұманғариннің Ауғанстан Премьер-Министрінің орынбасары Абдул Гани Барадармен кездесуі барысында қазақстандық тарап Ауғанстанға қазақстандық астық пен ұн жеткізу көлемін арттыру үшін Бейнеу терминалының қуатын қарастыруды ұсынды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.

Бүгінде Қазақстан Ауғанстанның негізгі сауда серіктестерінің ондығына кіреді. Сіздердің елдеріңіз қазақстандық астық пен ұнды дәстүрлі түрде импорттап келеді. Қазақстан бұл тауарларды Ауған нарығына сенімді жеткізуші болды және болып қала береді", - деді Серік Жұманғарин.

Бейнеу терминалы Маңғыстау облысының аумағында орналасқан, Қазақстан-Түрікменcтан шекарасына тікелей шыға алады. Терминалда барлық қажетті өндірістік инфрақұрылым бар. Ол өнімді экспортқа одан әрі тасымалдау үшін құрлықтағы ауыстырып тиеу терминалы-жинақтағыш міндетін орындай алады.

Терминалдың қуаттылығы айына 100 мың тоннаға дейін астық, 12 мың тонна ұн және 3 мың тоннаға дейін құрама жем жөнелтуге мүмкіндік береді.

Сонымен қатар Қазақстанның Оңтүстік Азия бағыты бойынша қытай жүктерін транзиттен өткізу мүмкіндігі бар: бүгінде ол Қытайдан Қазақстан бағытында жүретін барлық контейнерлік пойыздардың 40%-ын біріктіретін Сиандағы (ҚХР) Құрғақ порт аумағындағы меншікті терминал.

Сонымен қатар Ляньюньган портында күн сайын Қазақстан бағытында екі контейнерлік пойыз құрылатын Қазақстан-Қытай терминалы бар.

Осылайша, егер трансауган темір жолдары салынатын болса, онда жүктер Қытайдан Қазақстан арқылы тек батысқа ғана емес, Ауғанстан арқылы Пәкістан, Үндістанға өтеді.

Сондай-ақ Қазақстан тарапынан Қытай-Қазақстан (Ақтауға дейін) - Түркіменстан-Ауғанстан (Тургунди/Анхой) бағыты бойынша Қытай өнімдерін Қазақстан аумағы арқылы Ауғанстанға жеткізуді әртараптандыру туралы ұсыныс айтылды.

Жүктерді біріктіру үшін Сиань қаласындағы (ҚХР) терминалды пайдалану ұсынылды. Қазақстандық мамандардың есептеулері бойынша Сиань/Үрімші қалаларынан Ауғанстанға (Тургунди/Анхой) ұйымдастырылған контейнерлік пойыздармен тауарлар жеткізу уақыты шамамен 10-12 күнді құрайды.

25.04.2024, 13:11 64631

Қазақстан трансауған темір жол құрылысына қатысуға дайын

Қазақстан трансауған темір жол құрылысына қатысуға дайын, деп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.

Қазақстандық делегацияның Ауғанстанға сапарындағы негізгі мәселелердің бірі - бірлескен көлік мүмкіндіктерін кеңейту. Қазақстан және Ауғанстан премьер-министрлерінің орынбасарлары Серік Жұманғарин мен Абдулании Барадардың 24 сәуірде өткен кездесуінде тараптар Орталық және Оңтүстік Азияны интеграциялау жобаларындағы ынтымақтастықты дамытуға өзара мүдделілік танытты.

Атап айтқанда, қазақстандық тараптың трансауғандық дәлізді дамыту жобаларын: Термез - Мазари-Шариф - Кабул - Пешавар және Герат - Кандагар - Спин-Булдак темір жолдарын салу жөніндегі жобаларды іске асыруға қатысуға дайындығы белгіленді. Жоба Орталық және Оңтүстік Азия елдері арасында жүктерді жеткізу уақытын 10 есеге қысқартуға, сондай-ақ жүктерді тасымалдау құнын төмендетуге мүмкіндік береді. Қазақстан темір жолдың жоғарғы құрылысына арналған материалдарды, өз өндірісінің шпалдары мен бекіткіштерін жеткізу арқылы трансауған магистралінің құрылысына қатысуға дайын.

Соңғы үш жылда Қазақстаннан Ауғанстанға экспорттық тасымалдау көлемі тұрақты түрде өсіп келеді: 2023 жылы темір жол арқылы тасымалдау көлемі 2,7 млн тоннаны құрады, оның 1,5 млн тоннасы - ұн және астық. Бұл 2021 жылғы деңгеймен салыстырғанда 14%-ға көп. Алдағы жылдарға арналған болжам - экспорттың 40%-ға ұлғаюы. Бұл ретте 2030 жылға қарай тасымалдардың 3 есе өсуі күтілуде.

Тараптар сондай-ақ елдер арасындағы әуе қатынасын қалпына келтіру мүмкіндіктерін талқылады. Қазақстан мен Ауғанстанның авиациялық билігі арасындағы өзара түсіністік туралы меморандум шеңберінде Тараптардың авиатасымалдаушылары аптасына 3 тұрақты жолаушылар жүк рейстерін орындауға құқылы. Қазақстандық тарап бұл мәселені Ауған авиакомпанияларынан өтінімдер түскен кезде қарауға дайын.

Өткен кездесуде "ҚТЖ" ҰК" АҚ өкілдері экспорттық және транзиттік жобаларды таныстырды.

Бүгінде Қазақстаннан Өзбекстан, Ауғанстан, Пәкістан арқылы және одан әрі теңіз арқылы БАӘ-дегі Джебель-Али портына дейін жаңа мультимодальды экспорттық бағыттарды ұйымдастыру бойынша пилоттық жоба басталды. Жаңа бағыт KTZ Express-тің қатысуымен ұйымдастырылды. Экспорттаушы - қазақстандық Bio Synergy co, жүктерді жеткізу бойынша серіктес - пәкістандық National Logistics Cell (NLC). Қазіргі уақытта Павлодар облысында жүк тиеу басталды. Бұл - алюминий силикатты қуыс микросфера. Алматыда жүк контейнерлерге тиеліп, пәкістандық серіктес машиналарына ауыстырылады. Әрі қарай автокөлікпен Өзбекстан мен Ауғанстан арқылы Пәкістанның Карачи портына дейін жеткізіледі. Ол жерден екі контейнер теңіз арқылы БАӘ-дегі Джебель-Али портына дейін жөнелтіледі", - деді "ҚТЖ" ҰК" АҚ басқарушы директоры Бауыржан Орынбасаров.

Оның айтуынша, жүктерді межелі жерге жеткізудің күтілетін мерзімі-шамамен 20-25 күн. Пилоттық жобаны сәтті іске асыру кезінде осы бағыттың белсенді дамуы және жаңа бағыт бойынша жүк ағынының едәуір көлемін тарту күтіледі.

Сол күні Серік Жұманғариннің Ауғанстанның Сыртқы істер министрі Амир Муттакимен және сауда және өнеркәсіп министрі Нұриддин Азизимен кездесулері өтті.

22.04.2024, 16:42 85671

Энергетикалық сектордың жер қойнауын пайдаланушыларының сатып алуларындағы қазақстандық қамту үлесі 61%-ды құрады

Cатып алулардағы қазақстандық қамту үлесі 4,06 трлн.теңге

2023 жылдың қорытындысы бойынша энергетикалық сектордың (көмірсутектер мен уран) жер қойнауын пайдаланушыларының тауарларын, жұмыстары мен қызметтерін сатып алудың жалпы көлемі 6,68 трлн.теңге, бұл ретте осы сатып алулардағы қазақстандық қамту үлесі 4,06 трлн.теңге суммасында 61%-ды құрады, деп хабарлайды ҚР Энергетика министрлігінің баспасөз қызметінен.

Бұл ретте:

- тауарларды сатып алудың жалпы көлемі 1,02 трлн. теңге, оның ішінде қазақстандық қамту - 334,61 млрд. теңге немесе 32,86%;

- жұмыстарды сатып алудың жалпы көлемі 2,99 трлн. теңге, оның ішінде жергілікті қамту - 2,34 трлн. теңге немесе 78,38%;

- қызметтерді сатып алудың жалпы көлемі 2,67 трлн. теңге, оның ішінде қазтұтыну - 1,39 трлн. теңге немесе 51,87%.

Энергетика министрлігі отандық тауар өндірушілерді және жұмыстарды (қызметтерді) жеткізушілерді қолдау бойынша жұмыстарды тұрақты негізде жүргізеді. Мәселен, соңғы бес жылда энергетикалық сектордың жер қойнауын пайдаланушыларында қазақстандық қамту деңгейі 18%-ға өсті.

Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін Энергетика министрлігі Жер қойнауын пайдаланушылардың және олардың мердігерлерінің көмірсутектерді барлау немесе өндіру және уран өндіру жөніндегі операцияларды жүргізу кезінде пайдаланылатын тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізген болатын, бұл да отандық кәсіпкерлікті дамытуға қосымша серпін береді.

18.04.2024, 11:47 117426

ҚР-да көп тұтынылатын алкоголь түрлерінің өндірісі биыл азайды

Биыл қаңтарда алкогольдің ең танымал түрлерінің өндірісі төмендеді, деп хабарлайды energyprom.kz.

Мәселен, коньяк өндірісі былтырғы қаңтармен салыстырғанда 47,1%, 749,9 мың литрге дейін, сыра - 34,8%, 29 млн литрге дейін, арақ - 13,4%, 4,1 млн литрге дейін, шарап - 4,7%, 2 млн литрге дейін азайды.

Бұл ретте ликерлер және өзге де спиртті сусындар өндірісі, керісінше, бірден екі есе өсіп, 189,9 мың литрге жетті.

2023 жылдың он екі айының қорытындысы бойынша, жергілікті компаниялар коньяк және коньяк өнімдеріне сұранысты (ішкі нарықтағы сату және экспорт) бір жыл бұрынғы 63,6%-бен салыстырғанда 76,8% қамтамасыз етті. Осы кезеңде сектордағы отандық өнім айтарлықтай өсті - 75,7%, 30,3 млн литрге дейін. Бұл ретте елге 9,1 млн литр коньяк импортталды, көрсеткіш бір жылда 7,3% азайған. Ішкі нарықтағы сатылым 35,6 млн литрді құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан бірден 73,7% артық.

Шарапқа деген сұраныс бір жыл бұрын 65,6% отандық өндіріс қамтамасыз етсе, биыл 63,2% қамтамасыз етті. Өндіріс осы кезеңде өзгеріссіз қалды деуге болады, бірақ импорт 10,7% өсіп, 16,6 млн литр болды. Ішкі нарықтағы сатылым 44,8 млн литр, 3,4% көбейген.

Ал ликер-арақ өнімдеріне деген сұраныстың 85,4%-ын отандық өндіріс қамтамасыз етті. Бір жыл бұрын көрсеткіш 84,8% болған. 2023 жылдың он екі айында сектордағы өндіріс төмендеді, импорт - тиісінше 2% және 7,2%. Ішкі нарықта арақ пен алкогольдік өнімдерді сату 2,2%, яғни 88,1 млн литрге дейін қысқарды.

Сыраға сұраныстың 89,8%-ын отандық компаниялар қамтамасыз етті, бір жыл бұрын 92,4% болған. Бір жыл ішінде өндіріс 611,2 млн литр болды, 14,8% азайған, ал импорт 69,6 млн литр болды - бір жыл бұрынғыдан 17,3% артық. Ішкі нарықтағы сатылым 660,5 млн литр болды, көрсеткіш 12,6% азайған.

Алкоголь өнімдерінің бағасына келетін болсақ, биыл ақпанның соңында бір айда 0,7% және бір жылда 11,8% қымбаттаған.

Ай сайынғы динамика бойынша арақ пен сыра 0,7%, шарап 0,4% қымбаттады. Жылдық динамикада арақ - 5,7%, шарап - 11,5%, сыра - 18% қымбаттады.

Өңірлер бойынша ай сайынғы динамикада ең қатты Атырау облысында (2,2%), ал ең аз Жамбыл облысында (0,1%) қымбаттады. Бұл ретте баға тек Павлодар облысында өткен айдың деңгейінде қалды.

Жылдық динамикада алкогольдік өнімдер ең қатты Ақмола облысында (25,5%) қымбаттады. Сондай-ақ, бағаның айтарлықтай өсуі Абай (18%) және Маңғыстау (17,7%) облыстарында да байқалды. Ең аз жылдық өсім Жетісу облысында - 4,5% байқалды.

ҚР-ның 97 елді мекенінің тұрғындары өз еркімен алкогольден бас тартты, деп хабарлайды Хабар24. Соның нәтижесінде қылмыстың күрт төмендегені байқалады. Тіпті бір ауылда үш жыл бойы бірде-бір құқық бұзушылық тіркелмеген, кемі ресми түрде. Әйтеуір полицейлер осылай дейді.

Ең көп оқылғаны