Сауда және интеграция министрлігі тауарлардағы отандық қамтудың үлесін анықтау кезінде формальды көрсеткіштерді алып тастау бойынша шаралар қабылдады, деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметінен.
Өзгерістер оқшаулауды тереңдетуге, шикізат, жинақтауыштар өндірісін, сондай-ақ тікелей Қазақстанда орындалатын технологиялық операциялар санын ұлғайтуға бағытталған.
Өзгерістер елшілік құндылық үлесін есептеуді реттейтін негізгі құжатқа немесе ЕҚҮ қатысты болды, тауарларда - Тауардың шығарылған елін, ЕАЭО тауарының немесе шетел тауарының мәртебесін айқындау жөніндегі ережені, тауардың шығарылуы туралы сертификат беру және оның қолданылуын жою, тауардың шығарылған елін айқындау жөніндегі сертификаттың нысандарын белгілеу, Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің 2021 жылғы 13 шілдедегі № 454-НҚ (бұдан әрі - Ереже) бұйрығымен бекітілген.
ЕҚҮ формуласынан ҚҚС мен пайда есептеу алынып тасталды.
Бұған дейін ҚР Президенті Қ.Қ. Тоқаев 2023 жылғы 1 қыркүйектегі "Әділетті Қазақстанның экономикалық бағдары" атты Қазақстан халқына Жолдауында елшілік құндылықты дамытудың біртұтас көзқарасын әзірлеу қажеттігі, өз шикізатын, кадрларын және тауарларын, басқаша айтқанда, елішілік құндылық деп аталатын барлық нәрсе барынша пайдалану қажеттігі туралы мәлімдеген болатын.
Одан кейін 2023 жылғы 12 қыркүйекте бизнес өкілдерімен кездесуде Қ.Қ. Тоқаев тауарларды шығару кезіндегі жергілікті қамтудың нақты үлесі әлі де төмен екенін, бұл ретте елшілік құндылық үлесінің есебіне салықтар мен өзге де қатысты емес шығындарды қосу түріндегі көрсеткіш алынып тасталуға тиіс екенін атап өтті.
Тауарлардағы ЕҚҮ есебі Ережелерге 5-қосымшада белгіленген. ЕҚҮ есептеу кезінде "франко-зауыт" бағасы бойынша дайын өнімнің құны өндіріске байланысты емес әкімшілік шығыстарды қоса алғанда, барлық шығыстарды, сондай-ақ ҚҚС пен пайданы қоса алғанда ескерілді. Осылайша, ЕҚҮ асыра бағаланды, оқшаулауды тереңдету, шикізат, компоненттер өндірісіне көшу, технологиялық операциялар санын ұлғайту үшін ынталандырулар болмады.
Мәселен, СТ-KZ тауарларының шығу тегі туралы сертификаттарда ЕҚҮ жекелеген тауарлары бойынша 15-20%-дан аспайды. Іс жүзінде ҚҚС және пайдасыз, көрсетілген тауарлардағы нақты ЕҚҮ 3-5%-дан аспайды - нақты өндіріссіз орау түріндегі қарапайым операциялар. Өзгерістер осы жағдайды түзетуге бағытталған.
Айта кету керек, ЕҚҮ есептеу әртүрлі салаларда жүзеге асырылады. Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамаға сәйкес сатып алынатын тауарлардың ЕҚҮ туралы есептерді жер қойнауын пайдаланушылар, оның ішінде шетелдік қатысумен жүзеге асырады. Бұдан басқа, өнеркәсіптік саясат туралы заңнама бойынша Өнеркәсіп министрлігі сатып алулары ЕҚҮ бойынша мониторингке жататын ұйымдардың тізбесін бекітеді (бұрын бекітілген тізбеде кемінде 90 кәсіпорын болған). "Самұрық-Қазына" қорының компаниялар тобының сатып алу қағидалары шеңберіндегі есептілік үшін де ЕҚҮ қажет. Есептер мен көрсеткіштердің барлық көрсетілген түрлерінің негізі тауарлардың шығу тегі туралы сертификат - СТ-KZ болып табылады, оны "Атамекен" ҰКП Өңірлік кәсіпкерлер палаталары аттестатталған сарапшылар жүргізген сараптамадан кейін береді және Сауда министрлігі арнайы белгілеген формула бойынша - ЕҚҮ есебін қамтиды.
Осылайша, есептеу әдiстемесiн жетiлдiру көптеген салалар үшiн маңызды, өйткенi өзгерiстер бiрiншi кезекте нақты тауарлардағы да, тұтастай алғанда сатып алудағы да ЕҚҮ нақты көрсеткiштерiне қол жеткiзуге бағытталған.
Өзгерiстер 6 ай өткеннен кейiн күшiне енедi, отандық өндiрушiлер осы кезеңде дайын өнiмнiң өзiндiк құнын есептеу әдiстемелерiне тиiстi түзетулер қабылдау қажет.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.