Қазақстанның Денсаулық сақтау министрлігі COVID-19 байланысты барлық шектеулерді ресми түрде алып тастады
Сурет: unsplash.com
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының COVID-19 пандемиясының аяқталуы, Қазақстанда және әлемде коронавирус инфекциясы бойынша эпидемиологиялық жағдайдың тұрақтануы туралы хабарлауына байланысты, білім беру ұйымдарында, сондай-ақ "Ashyq" жобасында халықтың арасында коронавирус инфекциясына қарсы күрес жөніндегі шектеу шараларын көздейтін Қазақстан Республикасы Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің қаулыларының күші жойылды, деп хабарлайды ҚР Денсаулық сақтау министрлігінен.
Осылайша, "Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің кейбір қаулыларының күшін жою туралы" Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерінің 2023 жылғы 19 мамырдағы №5 қаулысына қол қойылды. Осы қаулының толық мәтінімен Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитетінің сайтында танысуға болады.
Сонымен қатар, COVID-19 коронавирус инфекциясы жойылмағанын хабарлаймыз, вирустың таралуы жалғасуда, бірақ аурудың салыстырмалы түрде жеңіл ағымын ескере отырып, кейіннен халықтың сырқаттанушылығын бақылау басқа вирустық инфекциялармен қатар тұрақты негізде жүзеге асырылатын болады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы ҚР жаңа заңы адал инвесторларға әсер етпейді
Сурет: Depositphoto
Заңсыз иемденілген активтерді мемлекетке қайтару туралы ҚР жаңа заңы адал инвесторларға әсер етпейді, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша Парламент Мәжілісі депутаттары 2023 жылы 12 шілдеде қабылданған «Заңсыз иемделінген активтерді мемлекетке қайтару туралы» Қазақстан Республикасының Заңы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл және қылмыстық жолмен алынған мүлікті жылыстату саласындағы барлық заманауи халықаралық танылған стандарттар мен тәжірибелерді мұқият зерделеу және қолдану негізінде, сол сияқты заңсыз иемделінген мүлікті, оның ішінде шетелден қайтару жөніндегі Қазақстанның практикалық тәжірибесін талдау және осыған байланысты халықаралық ұйымдарымен, шет мемлекеттердің соттарымен және құзыретті органдарымен өзара іс-қимыл негізінде әзірленді.
Халықаралық стандарттар конституциялық-құқықтық ережелер мен қазақстандық құқықтық жүйе мен құқықтық тәртіптің іргелі негіздерін ескере отырып, Қазақстанның ұлттық құқығына енгізілді.
Заң бастамашы депутаттардың, мемлекеттік органдардың және қоғамдық сарапшылардың (экономистер, құқықтанушылар және т. б.) қатысуымен әртүрлі алаңдарда, бұқаралық ақпарат құралдарында және Парламент Палаталарының жұмыс топтарында барлық қажетті сараптамалардан және жан-жақты талқылаудан өтті.
Заңның мақсаты мен негіздемесіне сәйкес Заң қазақстандықтардың қазіргі және келешек ұрпағының мүддесі үшін, Қазақстан халқының бұзылған құқықтарын қалпына келтіру, құқық үстемдігін, әлеуметтік әділеттілікті, Қазақстан халқының игілігі үшін оның экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан орнықты дамуын қамтамасыз ету үшін заңсыз иемденілген активтерді қайтаруды реттейді.
Құқықтық айқындылық талаптарына сәйкес, активтеріне қатысты Заң қолданылатын субъектілердің нақты шеңбері айқындалған, сол сияқты халықаралық және шетелдік тәжірибеден Қазақстанның ұлттық заңнамасына алғаш рет енгізілетін барлық түйінді терминдер мен құқықтық институттардың анықтамалары берілген.
Осылайша, Заңда "заңсыз иемделінген активтер", "активтер", "әкімшілік-билік ресурстары", "адал иемденушілер", "адал кредиторлар", "үстеме кірістер" және т. б. ұғымдар айқындалды.
Қылмыстық кірістерді заңдастыруға қарсы іс-қимыл туралы қазақстандық заңнамада көзделген "жария лауазымды адамдар" ұғымын ескере отырып, Заң субъектілеріне оның мәні мен реттеу мақсаттары шеңберінде Конституцияда көрсетілген лауазымдарды атқаратын барлық адамдарды, саяси мемлекеттік қызметшілерді, депутаттарды, судьялар және басқа да жоғары лауазымды мемлекеттік қызметшілерді қоса алғанда, жоғары деңгейдегі шенеуніктер, мемлекеттік және квазимемлекеттік компаниялардағы басқарушылар, сол сияқты өздерінің әкімшілік-билік ресурстарын, байланыстары мен ықпалын пайдалану есебінен олардан активтер мен кірістер (үстеме кірістерді қоса алғанда) алған олармен үлестес олигополия субъектілері жатқызылады.
Заңсыз иемделінген активтерді жасыру мақсатында әр түрлі үшінші тұлғаларға (номиналдарға, туыстарына және т. б.) ресімдеу практикасын ескере отырып, мұндай адамдар шеңбері де Заңда қолданыстағы халықаралық стандарттар мен олардан заңсыз шығарылған активтерді іздеу және зардап шеккен мемлекеттерге қайтару саласындағы тәжірибе талап ететіндей айқындалған.
Бұл ретте Заңда субъектілер мен үлестестердің нормативтік белгіленген шеңберінен тыс субъектілік құрамды ерікті түрде кеңейту мүмкіндігі көзделмеген. Активтердің шығу көздерінің заңдылығын тексеру және мәжбүрлеп қайтару туралы талап қою үшін тізілімге Заңда нақты көрсетілген (көлемі бойынша елеулі активтерге иелік етуді қоса алғанда) белгілерге жататын субъектілер мен үлестес тұлғалар ғана енгізілуі мүмкін.
Субъектілер мен олардың үлестес тұлғалары үшін негізгі міндет Заңның 2-бабында көзделген - олар осы Заңда белгіленген жағдайларда және негіздер бойынша сотта өздеріне тиесілі активтердің шығу көздерінің заңдылығын дәлелдеуге міндетті.
Тиісінше, Заңда "заңсыз иемделінген активтер" - соттың осы Заңда көзделген негіздер бойынша пайда болуы түсініксіз (шығу көзінің заңдылығы сотқа дәлелденбеген) активтер деп тануына байланысты мемлекетке қайтарылуға жататын активтер деп анықталған.
Сот бақылауы шеңберінде Заңның ережелерінде құқықтық сенімділікті қалыптастыруға және қарсылас азаматтық процесте әр тараптың өз құқықтарын қорғау мүмкіндігіне кепілдік беруге бағытталған іс жүргізу ережелері мен дәлелдеу стандарттары көзделген.
Азаматтық іс жүргізу кодексі ілеспе түзетулермен азаматтар мен ұйымдардың ерекше талап қою ісін жүргізу тәртібімен активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның кез келген заңсыз әрекеттеріне шағымдану туралы талаптарын қарауға арналған жаңа тараумен толықтырылды.
Ашықтық, заңдылық, озбырлықтан қорғау мақсатында активтерді қайтару жөніндегі уәкілетті органның жұмысын сот арқылы ғана емес, қоғамдық бақылау да көзделген.
Атап айтқанда, сотқа дейінгі кезеңде субъектілер тізілімін қалыптастырудан бастап, ерікті түрде қайтару туралы келісімдер (және осындай келісімдердің шарттары) жасасуға не мәжбүрлеп қайтару туралы соттарға талап-арыздар беруге дейінгі барлық түйінді мәселелерді құрамына міндетті түрде атқарушы билік өкілдері ғана емес, депутаттар да, сондай-ақ елдің беделді қоғам қайраткерлері кіретін комиссияның қарауы көзделген.
Заңда жекелеген бапта активтердің шығу көздерінің заңдылығына қатысты азаматтық-құқықтық талқылау процесіне тартылған субъектілер мен үлестес тұлғалардың құқықтарын қорғаудың елеулі кепілдіктері көзделген. Бұл кепілдіктер Республика Конституциясы мен заңдарында көзделген азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға бағытталған қолданыстағы нормаларды күшейтеді және толықтырады.
Уәкілетті органның заңсыз сипаттағы және жеке тұлғаларға залал келтіретін әрекеттері - мемлекеттің мүліктік жауаптылығына әкеп соғады. Заңда Азаматтық кодексте көзделген осы іргелі ереже активтерге негізсіз қамтамасыз ету шаралары қолданылған жағдайларға қатысты нақтыланады.
Ақырында, активтерді қайтару саласындағы халықаралық стандарттарға толық сәйкес Қазақстан Заңында активтерді адал иемденушілердің құқықтарын қорғауға тиісті кепілдіктер, сондай-ақ адал кредиторлар, сол сияқты активтерді заңсыз иемдену және шығару фактілері туралы хабарлаған немесе активтерді қайтаруға өзге де жолмен жәрдемдесетін адамдарды қорғау кепілдіктері көзделген.
Активтерді қайтару процесінің ерекшелігі мен күрделілігін, шетелдік әріптестермен халықаралық-құқықтық ынтымақтастықтың жинақталған тәжірибесін назарға ала отырып, іс жүргізу және материалдық-құқықтық сипаттағы талаптарды, сондай-ақ адам құқықтарын қорғау саласындағы талаптар мен кепілдіктерді мүлтіксіз сақтауға ерекше назар аударылады.
Қазақстанның шет мемлекеттермен инвестицияларды қорғау және қолдау саласындағы барлық жасалған және қолданыстағы халықаралық-құқықтық келісімдері тең дәрежеде есепке алынуға тиіс.
Айта кету керек, ұлттық қауіпсіздік туралы заңнамаға сәйкес инвестициялық белсенділіктің өсуіне кедергі жасау, Қазақстанның халықаралық аренадағы экономикалық рейтингіне нұқсан келтіру - елдің ұлттық қауіпсіздігіне төнетін негізгі қатерлер қатарында қарастырылуда.
Қазақстан Конституциясында жеке меншік құқығының мызғымастығы, сондай-ақ әрбір адамның заңды түрде сатып алынған кез келген мүлікті жеке меншікте ұстау құқығы көзделген және кепілдендірілген.
Активтерді қайтару жөніндегі жұмыс күрделі, көп деңгейлі, кешенді сипатта болатынын, әлемнің әртүрлі елдерінде жиі кездесетін көптеген субъектілер мен активтерді тарта отырып, жүргізілетінін ескерсек, Заңда көзделген ережелер - Қазақстан Республикасы Конституциясының, Азаматтық кодексінің, басқа да заңдары мен халықаралық келісімдерінің жоғарыда аталған және өзге де нормаларын толықтырады және нығайтады.
Қазақстан Парламенті қабылдаған Заң халықаралық стандарттар мен дамыған батыс елдерінің құқық үстемдігі мен тәжірибесіне сүйене отырып, әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіруге және Қазақстанның құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықты дамуына, Қазақстан Конституциясымен, оның халықаралық міндеттемелерімен және заңнамасымен ұлттық және шетелдік инвесторларға, кәсіпкерлік субъектілері мен жеке тұлғаларға кепілдік берілген құқықтарды қатаң сақтай отырып, активтерді елден одан әрі шығаруға ықпал ететін жағдайларды жою үшін іргелі негіз құруға бағытталған.
Осылайша, Заң адал инвесторларға, оның ішінде шетелдік инвесторларға қарсы бағытталмаған. Өзге жағдайлар болмаған жағдайда құны 13 млн АЕК (44,8 млрд теңге немесе $100 млн) асатын активтердің болуы адал инвесторларға аталған Заңның нормаларын қолдану үшін дербес негіз болып табылмайды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанда монополист компания мұнай тасымалдау тарифін 30 есеге арттырған
Сурет: Depositphotos
ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Экономиканы демонополизациялау жөніндегі комиссия отырысында мұнай өндіру және тасымалдау, денсаулық сақтау және теміржол инфрақұрылымын пайдалану салаларында монополияға қарсы шараларды қабылдау мәселелері талқыланды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Кеңесте кен орындарының бірінен шикізат өңдеу үшін битум зауытына жіберілетін мұнай құбыры бар жеке компанияның қызметі қаралды. Аталған бағытта осыған ұқсас басқа құбырлар болмағандықтан, мұнайды балама жолмен тасымалдау мүмкін емес.
Соған орай компания өзінің монополиялық жағдайын пайдаланып, мұнайды осындай қашықтыққа тасымалдау үшін нарықтың басқа қатысушылары қолданып отырған тарифтен 30 есе жоғары тариф белгілеген.
Талқылау қорытындысына сәйкес уәкілетті мемлекеттік органдарға белгіленген бағалардың негізділігіне талдау жасау және ҚР ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу комитеті арқылы қажетті шаралар қабылдау тапсырылды.
Сондай-ақ жиында АМӨЗ және ПМХЗ-ға аутсорсинг шеңберінде көрсетілетін бірқатар сервистік қызметтерді зауыттардың өз құзыретіне қайтару мәселесі де қаралды. Атап айтқанда, ПМХЗ-да автоматика мен құбыр желілеріне техникалық қызмет көрсету, сумен жабдықтау және сантехникалық қызмет көрсету функцияларын кәсіпорынның қарамағына берудің бірінші кезеңі аяқталғаны айтылды. Қазіргі уақытта мұндай жұмыстар құрылыс-монтаждау қызметтері, электр желілері мен желдету жүйелеріне техникалық қызмет көрсету, жүк жөнелтушінің қызметтері және т.б. бойынша жүргізіледі. Бұл жұмыстар жыл соңына дейін аяқталуы тиіс.
Сонымен қатар жиынға қатысушылар медициналық ұйымдарды жабдықтармен және техникамен жарақтандыру саласында жұмыс істейтін кәсіпорынды сенімгерлік басқарудан Денсаулық сақтау министрлігінің қарамағына беру, сондай-ақ бұрын мемлекет меншігіне қайтарылған теміржол кірме жолдарын пайдалану мәселелерін талқылады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанда 2022 жылдың басынан бастап мемлекетке 8,3 млн га жер қайтарылды
Үкіметте Премьер-Министрдің орынбасары Серік Жұманғариннің төрағалығымен игерілмей жатқан және заңсыз берілген жерлерді қайтару жөніндегі комиссиясының отырысы өтті.
ҚР АШМ Жер ресурстарын басқару комитетінің дерегі бойынша 2022 жылдың басынан бері мемлекетке 8,3 млн га (2022 жылы - 5,4 млн га, 2023 жылдың өткен кезеңінде - 2,9 млн га) жер қайтарылды. Тексеру қорытындысы бойынша Жер ресурстарын басқару комитетінің аумақтық бөлімшелері 835,9 мың га аумақта жер заңнамасын бұзушылықтарды жою туралы 615 ұйғарым енгізді. Бұдан бөлек, 271,5 мың га бойынша 183 іс сот органдарының қарауында жатыр. Тексеру қорытындысы бойынша 797 жағдайда заңбұзушыларға жалпы сомасы 156,3 млн теңге айыппұл салынып, оның 68%-ы өндіріліп алынды. Атап өту керек, тиісті шаралар қабылданғаннан кейін жер пайдаланушылар 689 мың га ауыл шаруашылығы жерлерін қайта игеруге кірісті",- деп хабарлады баспасөз қызметінен.
Жер ресурстарын басқару комитетінің төрағасы Мұрат Теміржановтың айтуынша, былтыр жалпы жерді ерікті қайтару үлесі 72,2% құрады. Биыл бұл үлес 62%-ға дейін төмендеді, бұл мәжбүрлеп алу көрсеткішінің өсуін білдіреді.
Әкімдіктер қабылдаған ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін беру туралы шешімдердің заңдылығына келетін болсақ, 2022 жылдан бастап тексеру қорытындысы бойынша 526,3 мың гектар бойынша 515 заңсыз шешім анықталды, оның 135-інің күші жойылды, қалған 380 шешімнің күшін жою бойынша жұмыстар жүргізіліп жатыр", - деп хабарлады Мұрат Теміржанов.
Пайдаланылмаған жерлерді қайтару процесі бірнеше маңызды факторлармен қиындайды. Негізгілері - талап қою шағымдарының рәсімдері бойынша соттармен келіспеушіліктер, 2022 жылы енгізілген Кәсіпкерлік кодекстің жаңа талаптарына байланысты бұрын берілген нұсқамалар бойынша бақылау тексерулерін жүргізу мүмкін еместігі және Жер ресурстарын басқару комитетінің өңірлік бөлімшелерінде адам ресурстарының жетіспеушілігі.
Биыл жер иелерінің өз учаскелерін және жергілікті атқарушы органдарды ауыл шаруашылығы жерлерін берудің заңдылығы бойынша пайдалану жауапкершілігі күшейтілді. 2023 жылғы наурызда жергілікті атқарушы органдардың лауазымды адамдарының жер заңнамасын бұзғаны үшін жауапкершілігін белгілеу бөлігінде ӘҚБтК-не өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы Заң қабылданды.
2023 жылғы 8 қазаннан бастап 1 тамызда қабылданған жылжымайтын мүліктің бірыңғай мемлекеттік кадастры инфожүйесі шеңберінде мемлекеттік қызмет көрсету қағидалары күшіне енеді. Сонымен қатар Үкімет қаулысының жобасы әзірленді, оған сәйкес мемлекеттік жер инспекторларының саны артады.
Жер біздің басқа да табиғи ресурстарымыз сияқты Қазақстан Конституциясымен халыққа тиесілі деп айқындалған. Пайдаланылмайтын жерлерді қайтару мәселесі оларды мемлекеттік меншікке қайтару ғана емес, әрі қарай әділ бөлу болып табылады. Мемлекет басшысы "Ауыл аманаты" бағдарламасы бойынша жеке қосалқы шаруашылықтардың кооперациясын дамытуды ынталандыру міндетін нақты атап өтті. Бірақ егер ауылдарда жайылымдық жерлер болмаса, онда қандай даму туралы айтуға болады? Жерлер бюрократиялық кедергілерге байланысты пайдаланылмай қалмауы тиіс, оны ел экономикасы үшін жұмыс істету керек. Бұл мәселені тезірек және әділ шешудің басқа тәсілдері мен тетіктерін әзірлеу қажет. Барлық көтерілген мәселелерді егжей-тегжейлі пысықтап, оларды шешу бойынша нақты ұсыныстар енгізу қажет. Ал әкімдіктерге өнеркәсіп, цифрлық даму, ауыл шаруашылығы министрліктерінің үйлестіруімен жылжымайтын мүліктің бірыңғай мемлекеттік кадастрын толтыру және өңірлік геоақпараттық жүйелерді іске қосу жөніндегі жұмысты жеделдету керек", - деп атап өтті Серік Жұманғарин.
Сондай-ақ жұмыс барысын бақылауды күшейту мақсатында Комиссия отырыстарын тоқсанына бір рет емес, ай сайын өткізу туралы шешім қабылданды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстан мен Сингапур арадағы экономикалық байланысты нығайтуға ниетті
Сурет: gov.kz
Бүгін ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - қаржы министрі Ерұлан Жамаубаев сингапурлық "Surbana Jurong Group" компаниясының бас директоры Шон Чао мырзамен кездесті, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Кездесу барысында электр энергетикасы, жаңартылатын энергия көздері, көлік инфрақұрылымы, сумен жабдықтау саласындағы ынтымақтастық бойынша өзекті мәселелер талқыланды.
Ерұлан Жамаубаев 2022 жылы екі ел арасындағы тауар айналымы 2021 жылмен салыстырғанда 65,1%-ға өсіп, $1,9 млрд-қа жеткенін атап өтті. Қазақстан экономикасына сингапурлық капитал инвестициясының тұрақты өсімі байқалады. 2023 жылдың бірінші тоқсанында $92,2 млн жиналды. Ал жалпы 20 жылдан аз уақыт ішінде Сингапурдан $1,2 млрд тартылды.
Сондай-ақ ол бүгінде Қазақстанда сингапурлық капиталдың қатысуымен 200-ден астам кәсіпорын жұмыс істейтінін атап өтті.
Біз Орталық Азиядағы инвестициялық көшбасшы болып қалу үшін шетелдік инвестициялардың ағынын қолдауға қажетті барлық мүмкін шараларды қабылдаймыз", - деді Ерұлан Жамаубаев.
Сонымен қатар вице-премьер Сингапурдың Оңтүстік-Шығыс Азия аймағындағы негізгі серіктес ретіндегі маңыздылығын атап өтті.
Өз кезегінде Шон Чао Қазақстан мен Сингапур аймақтарын түрлі салалардағы көп жылдық тығыз ынтымақтастық байланыстыратынын, оны кеңейту үшін жеткілікті әлеует бар екенін жеткізді.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Братиславада қазақ киносы күндері өтіп жатыр
Сурет: gov.kz
Словакия астанасында Қазақстан Елшілігі Шәкен Айманов атындағы "Қазақфильм" киностудиясы және словакиялық серіктестермен бірлесіп ұйымдастырған Қазақ киносы күндерінің ашылу салтанаты өтті, деп хабарлайды Gov.kz.
Фильмдердің көрсетілімі биыл 110 жылдығын атап өтіп жатқан және Шығыс Еуропадағы алғашқы кинотеатрлардың бірінде - аты аңызға айналған "Mladosť" кинотеатрында өтуде. Көрермендерге режиссер Ақан Сатаев түсірген "Томирис" және "Жаужүрек мың бала" тарихи фильмдері, сондай-ақ режиссер Рүстем Әбдірашевтың "Қазақ хандығы. Алмас қылыш" және "Қазақ хандығы. Алтын тақ" дилогиясы көрсетілуде. Заманауи қазақ киносының жауһарлары словак жұртшылығын қазақ халқының тәуелсіздік жолындағы қаһармандық күресінің тарихымен таныстыруды көздейді.
Братиславадағы кинопремьерадан кейін қазақстандық фильмдер Словакияның басқа да бірқатар аймақтарында көрсетілетін болады. Мәдени шара Қазақстан-Словакия қарым-қатынасы тарихында алғаш рет өткізіліп отыр және Қазақстан Республикасы күні қарсаңында ұлттық мәдениетті насихаттауға арналған.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.