Ауыл шаруашылығы министрлігі қант нарығындағы жағдайға түсініктеме берді
Мемлекеттік қолдау шараларының арқасында өз өндірісі есебінен қамтамасыз етілу деңгейі бір жыл ішінде 139-дан 227 мың тоннаға дейін немесе 17%-ға өскенін атап өткім келеді. Ағымдағы жылы шамамен 44 мың тонна қызылша қантының және 225 мың тонна құрақ қантының өндірісі күтілуде. Осылайша, отандық өндіріс есебінен қамтамасыз ету деңгейі 49% болады деп болжанып отыр", - деді министр.
Ол қазіргі уақытта елімізде жалпы тәуліктік қуаты қант құрағы бойынша 2,4 мың тонна және қант қызылшасы бойынша 8,7 мың тонна болатын 4 қант зауыты жұмыс істейтінін айтты. Бұл ретте шикізаттың жеткіліксіздігіне байланысты зауыттардың жүктемесі төмен деңгейде қалып отыр.
Сала басшысы қант қызылшасы түсімінің төмендеуінің негізгі себебі егіс алқаптарының қысқаруы болып табылатыны атап өтті. Мәселен, егер кеңестік кезеңде қант қызылшасының алаңы 85 мың га құраса, 2014 жылға қарай елдегі қант қызылшасының егіс алаңы күрт 1,2 мың гектарға дейін қысқарды.
Ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев қант бағасы күзге қарай түсуі мүмкін екенін айтты. Бірақ ол үшін әкімдіктер өнімді тұрақтандыру қоры арқылы өзіндік құнынан арзанға сату тәжірибесін доғаруы керек дейді министр.
Ауыл шаруашылығы министрі брифинг барысында қазір қант бағасының қанша болуы керек екенін де айтты. Сөзінше, қант шикізаты бір жылда 2 есеге қымбаттаған.
Қазіргі жағдай қант бағасының да өсуіне әкелді. Айта кету керек, биржадағы шикі қамыс бағасы өсті. Тасымалдау шығындары да, өңдеу шығындары да өсті. Мысалы, 2020-2021 жылдары қазіргіден екі есе аз болды – қазір шикі қант 476 доллар тұрады. Логистикалық шығындар да 2,6 есе өсті, былтыр Бразилиядан қантты 110 долларға жеткізуге болатын еді, бүгінде бір тонна шикі қанттың бағасы 300 долларға дейін көтерілді", – деп түсіндірді ол.
Бұл деректер отандық қант зауыттарында қамыс қантының қымбаттауына әкелген.
Бүгінде зауыттар қанттың келісін 450 теңгеден сатып жатыр. Бұл ретте көтерме саудадан, сондай-ақ бөлшек саудадан түсетін 15 пайыздық рұқсат етілген үстемені ескеретін болсақ, қант шикізатының басым құнын ескере отырып, ең төменгі баға шамамен 595-600 теңге боулы тиіс. Бұл нарықтық өнім, сондықтан баға ішкі нарықтағы қант бағасының өсуіне байланысты", – дейді министр.
Ербол Қарашөкеевтің айтуынша, қантты нарықтағы бағадан төмен сатуды доғарса, дүкендегі дүрбелең сол кезде тоқтайды.
Ресей Федерациясының болжамынша, қыркүйектен бастап қант экспорты ашылмақ. Өйткені биыл қызылша шығымы да қажетті деңгейде болады деген жоспар бар. Сондықтан шілде, тамыз айларында қант бағасы жоғары болатын шығар. Одан кейін біртіндеп баға түсіп, нарықтағы жағдай қалыпқа келеді деп ойлаймын", – деді Ербол Қарашөкеев.
Министрдің сөзінше, болжам орындалуы үшін жергілікті әкімдіктер нарықты сауатты реттеуі керек.
Қазіргі ұзын-сонар кезек пен дүрбелеңнің бәрі арзан қанттың айналасында туындап отыр. Тіпті қыркүйек айында да қантты сырттан әкеліп, азғантай бөлігін өзіндік құнынан төмен бағамен сатуды жалғастырсақ, дүрбелең де жалғасады. Сондықтан қантты өзіндік құнынан арзанға сатып, дүрбелең туғызуды тоқтатқан кезде мәселе бірден шешімін табады. Шілде айында елге әкелінетін, зауыт шығаратын қанттың көлемін есепке алсақ, айлық қажеттілікті 150%-ға жабамыз. Тамызда бұл көрсеткіш 170%-ға дейін жетеді", – деді министр.
Ақпарат көзі: stan.kz
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қазақстан трансауған темір жол құрылысына қатысуға дайын
Қазақстан трансауған темір жол құрылысына қатысуға дайын, деп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.
Қазақстандық делегацияның Ауғанстанға сапарындағы негізгі мәселелердің бірі - бірлескен көлік мүмкіндіктерін кеңейту. Қазақстан және Ауғанстан премьер-министрлерінің орынбасарлары Серік Жұманғарин мен Абдулании Барадардың 24 сәуірде өткен кездесуінде тараптар Орталық және Оңтүстік Азияны интеграциялау жобаларындағы ынтымақтастықты дамытуға өзара мүдделілік танытты.
Атап айтқанда, қазақстандық тараптың трансауғандық дәлізді дамыту жобаларын: Термез - Мазари-Шариф - Кабул - Пешавар және Герат - Кандагар - Спин-Булдак темір жолдарын салу жөніндегі жобаларды іске асыруға қатысуға дайындығы белгіленді. Жоба Орталық және Оңтүстік Азия елдері арасында жүктерді жеткізу уақытын 10 есеге қысқартуға, сондай-ақ жүктерді тасымалдау құнын төмендетуге мүмкіндік береді. Қазақстан темір жолдың жоғарғы құрылысына арналған материалдарды, өз өндірісінің шпалдары мен бекіткіштерін жеткізу арқылы трансауған магистралінің құрылысына қатысуға дайын.
Соңғы үш жылда Қазақстаннан Ауғанстанға экспорттық тасымалдау көлемі тұрақты түрде өсіп келеді: 2023 жылы темір жол арқылы тасымалдау көлемі 2,7 млн тоннаны құрады, оның 1,5 млн тоннасы - ұн және астық. Бұл 2021 жылғы деңгеймен салыстырғанда 14%-ға көп. Алдағы жылдарға арналған болжам - экспорттың 40%-ға ұлғаюы. Бұл ретте 2030 жылға қарай тасымалдардың 3 есе өсуі күтілуде.
Тараптар сондай-ақ елдер арасындағы әуе қатынасын қалпына келтіру мүмкіндіктерін талқылады. Қазақстан мен Ауғанстанның авиациялық билігі арасындағы өзара түсіністік туралы меморандум шеңберінде Тараптардың авиатасымалдаушылары аптасына 3 тұрақты жолаушылар жүк рейстерін орындауға құқылы. Қазақстандық тарап бұл мәселені Ауған авиакомпанияларынан өтінімдер түскен кезде қарауға дайын.
Өткен кездесуде "ҚТЖ" ҰК" АҚ өкілдері экспорттық және транзиттік жобаларды таныстырды.
Бүгінде Қазақстаннан Өзбекстан, Ауғанстан, Пәкістан арқылы және одан әрі теңіз арқылы БАӘ-дегі Джебель-Али портына дейін жаңа мультимодальды экспорттық бағыттарды ұйымдастыру бойынша пилоттық жоба басталды. Жаңа бағыт KTZ Express-тің қатысуымен ұйымдастырылды. Экспорттаушы - қазақстандық Bio Synergy co, жүктерді жеткізу бойынша серіктес - пәкістандық National Logistics Cell (NLC). Қазіргі уақытта Павлодар облысында жүк тиеу басталды. Бұл - алюминий силикатты қуыс микросфера. Алматыда жүк контейнерлерге тиеліп, пәкістандық серіктес машиналарына ауыстырылады. Әрі қарай автокөлікпен Өзбекстан мен Ауғанстан арқылы Пәкістанның Карачи портына дейін жеткізіледі. Ол жерден екі контейнер теңіз арқылы БАӘ-дегі Джебель-Али портына дейін жөнелтіледі", - деді "ҚТЖ" ҰК" АҚ басқарушы директоры Бауыржан Орынбасаров.
Оның айтуынша, жүктерді межелі жерге жеткізудің күтілетін мерзімі-шамамен 20-25 күн. Пилоттық жобаны сәтті іске асыру кезінде осы бағыттың белсенді дамуы және жаңа бағыт бойынша жүк ағынының едәуір көлемін тарту күтіледі.
Сол күні Серік Жұманғариннің Ауғанстанның Сыртқы істер министрі Амир Муттакимен және сауда және өнеркәсіп министрі Нұриддин Азизимен кездесулері өтті.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.