Астанада еңбекті қорғау және өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері талқылануда
Мақсаты - жұмыскерлердің еңбек өмірінің сапасын арттыру және еңбек ресурстарын үнемдеу
Сурет: Gov.kz
2023 жылғы 25-26 мамыр аралығында Астанада өтетін KIOSH 2023 -XI Қазақстандық Халықаралық еңбекті қорғау және өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі конференция мен көрме аясында отандық және шетелдік сарапшылар жұмыс орындары мен кәсіпорындарда еңбекті қорғау қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін талқылап, озық әлемдік тәжірибені ескере отырып, оларды шешу жолдарын іздестіруде, деп хабарлайды Gov.kz.
Іс-шараның негізгі ұйымдастырушылары ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі (бұдан әрі - Еңбекмині), ҚР Төтенше жағдайлар министрлігі, ҚР ЕХӘҚМ Еңбекті қорғау жөніндегі республикалық ғылыми-зерттеу институты, "ITECA" ЖШС.
Конференцияға ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Алтай Көлгінов, ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Тамара Дүйсенова, Халықаралық әлеуметтік қамсыздандыру қауымдастығының Бас хатшысы Марсело Аби-Рамия Каэтано (бейне хабарлама), Кәсіптік тәуекелдерді болдырмау жөніндегі халықаралық қордың (ORP) вице-президенті Пабло Р.Ниетро, РФ Еңбек министрлігі Бүкілресейлік еңбек ҒЗИ бас директоры Дмитрий Платыгин, ҚР Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Сатыбалды Дәулеталин, "PARYZ" ұлттық жұмыс берушілер конфедерациясының бас директоры Айдос Абиханов, Республикалық тау-кен өндірушілері және тау-кен металлургиялық кәсіпорындары қауымдастығының атқарушы директоры Николай Радостовец, "Самұрық-Қазына" ҰӘҚ" АҚ Қоғаммен байланыс жөніндегі басқарушы директоры Гибрат Ауғанов және басқалар қатысты.
25 мамырда "Жаңа сын-қатерлер призмасы арқылы еңбекті қорғаудың тұжырымдамалық негіздері" тақырыбындағы конференцияның пленарлық сессиясында спикерлер өнеркәсіптік кәсіпорындар мен жұмыс орындарындағы проблемаларды, оларды шешу жолдарын, сондай-ақ үздік әлемдік тәжірибелерді енгізуді талқылады.
Алтай Көлгінов құттықтау сөзінде жаңа әлеуметтік саясат елімізде жүргізіліп жатқан терең саяси жаңғыру мен экономиканы ауқымды трансформациялаудың маңызды құрамдас бөліктерінің бірі болып табылатынын атап өтті. Оны іске асыру жолындағы маңызды қадам бұл Мемлекет басшысы қол қойған Әлеуметтік кодекс болды.
Әлеуметтік кодексті Достастық мемлекеттері елдерінің тәжірибесіне енгізілген алғашқы тұтас әлеуметтік құжат деп атауға болады. Кодекс адамның туғаннан егде жасқа дейінгі бүкіл өмірлік циклін қамтиды, өмірлік жағдайға байланысты өмірдің әртүрлі кезеңдерінде азаматтарымызды мемлекеттік қолдау шараларын анықтайды.
Жаңа әлеуметтік саясат аясында қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау, әлеуметтік тәуекелдерден сақтандыру және жұмыспен қамтылған халықтың әлеуметтік қорғалу деңгейін арттыру арқылы еңбек ресурстарын үнемдеуге ерекше назар аударылатын болады", - деді ҚР Премьер-Министрінің орынбасары.
Сондай-ақ, ол Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша ЕХӘҚМ әзірлеген Қазақстандағы қауіпсіз еңбек тұжырымдамасы (Тұжырымдама) жобасының негізгі тұжырымдамалық мәселелеріне қысқаша тоқталып, конференцияның барлық қатысушыларын еңбекті қорғау саласындағы проблемаларды, мемлекеттік бақылау шараларын, қауіпсіз еңбек жағдайлары мен қызметкерлердің денсаулығын қамтамасыз етудің жаңа тетіктерін ескере отырып, оны талқылауға шақырды.
Өз кезегінде Тамара Дүйсенова Тұжырымдаманың мақсаты - жұмыскерлердің еңбек өмірінің сапасын арттыру және еңбек ресурстарын үнемдеу екенін айтты.
Еңбек өмірінің сапасы - бұл жұмыс орнының тұрақтылығы, өмір бойы оқу және мансаптық өсу мүмкіндіктері, гендерлік теңдік, жұмыс орнындағы денсаулық пен қауіпсіздік, икемділік пен қауіпсіздік, инклюзивтілік, еңбекті ұйымдастыру және жұмыс пен жеке өмір арасындағы тепе-теңдік, әлеуметтік диалог және қызметкерлерді тарту, кемсітушіліктің болмауы және т. б. көрсеткіштері бойынша қызметкерлер үшін қолайлы орта.
Ал Еңбек ресурстарын үнемдеу еңбекке қабілеттілікті, денсаулықты, біліктілікті, еңбек өнімділігін сақтауға, еңбек қызметін жүзеге асыру қабілеттілігін, қоршаған ортаның өзгермелі жағдайларына бейімделу қабілетін, еңбек көлемі мен қарқындылығын, адамның еңбекке психикалық жарамдылығын сақтауға бағытталған процесті білдіреді.
ЕХӘҚМ басшысы алға қойылған мақсатқа жету үшін Тұжырымдамада көзделген еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жүйесін қайта жүктеу тетіктері туралы хабардар етті.
Өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттаудың орнына кәсіби тәуекелді бағалауды енгізу ұсынылады. Ол 5 өлшемшартты: еңбек жағдайларының зияндылығын, жарақат алу қаупінің көрсеткішін, жабдықтардың қауіпсіздігін, жеке қорғану құралдарымен (бұдан әрі - ЖҚҚ) қамтамасыз етілуін және сырқаттанушылық деңгейін ескере отырып жүргізілетін болады. Енгізілетін тетіктің нәтижесі кәсіпорындардың ғана емес, нақты жұмыс орындарының да кәсіби тәуекел дәрежесі бойынша еңбек жағдайларының жаңа жіктелуі болады", - деді Тамара Дүйсенова.
Сондай-ақ Тұжырымдамада нақты жұмыс орнының кәсіби тәуекел дәрежесіне сәйкес ЖҚҚ таңдау көзделеді. Басқаша айтқанда, салалық нормативтерден қызметкерлерді қорғау деңгейіне сәйкес келетін ЖҚҚ стандарттарына көшу жүзеге асырылатын болады.
Осы бағытты іске асыру үшін жұмыс берушілердің, зерттеу институттары мен ЖҚҚ өндірушілерінің қатысуымен жеке жол картасы әзірленетін болады, онда тиісті қаржылық шығындарды бағалай отырып, жаңа стандарттарды өзектендіру және әзірлеу, жаңа ЖҚҚ қажеттілігі, сондай-ақ оларды өндіру мүмкіндіктері сипатталатын болады.
Тұжырымдаманың келесі бағыты - сақтандыру тарифтерін кәсіби тәуекел дәрежесіне қарай саралау. Сақтандыру тарифін 3 компоненттен қалыптастыру ұсынылады: Экономикалық қызмет түрі, кәсіпорынның кәсіби тәуекел дәрежесі және кәсіпорындағы нақты жұмыс орны. Бұл механизм зиянды өндірістік жағдайлары бар жұмыс берушілерге қаржылық жүктемені айтарлықтай азайтып, оларға кәсіптік тәуекел дәрежесі жоғары жұмыс орындарында нүктелік жұмыс істеуге мүмкіндік береді", - деп толықтырды Тамара Дүйсенова.
Бұдан басқа Тұжырымдамада нақты жұмыс орнының кәсіби тәуекел дәрежесіне қарай қызметкерлерге берілетін әлеуметтік кепілдіктердің түрлері мен көлемін саралау көзделеді. Осы бағытты іске асыру үшін ЕҚРҒЗИ базасында ғылыми зерттеулер жүргізіледі.
Министр сондай-ақ жазатайым оқиғалардың салдарымен күресуден олардың алдын алуға және алдын алуға көшуді көздейтін кәсіптік тәуекелдерді басқару жүйесін енгізу жоспарланып отырғанын хабарлады. Кәсіпорындардың тәуекел дәрежесіне және нақты жұмыс орындарына сәйкес тәуекелді кәсіпорындардың тізімін қалыптастыру көзделеді.
Кәсіпорындардың цифрлық картасы әзірленеді және енгізіледі - бұл бір платформада қалыптасатын еңбек жағдайлары бойынша әрбір кәсіпорынның есептік базасы. Бұл ретте кәсіпорындардың деректерді енгізуі цифрлық картаны жеке және заңды тұлғалардың эталондық базаларымен интеграциялау есебінен жеңілдетілетін болады. Мемлекеттік органдар Цифрлық картаны еңбекті қорғау саласындағы стандарттармен және нормативтермен толықтыратын болады. Олардың аталған кәсіпорындарға қолжетімділігі де олардың мемлекеттік функциялары негізінде шектелетін болады", - деді Тамара Дүйсенова.
Өз сөзінің соңында Дүйсенова Тұжырымдама жобасының новеллалары еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғаудың шығынды-тәуекелге бағдарланған моделіне көшуге бағытталғанын атап өтті. Оларды іске асыру жұмыс күшінің сапасын арттыруды және ел экономикасында жұмыс істейтін еңбек ресурстарын үнемдеуді қамтамасыз етуі тиіс.
Пленарлық сессия аяқталғаннан кейін сараптамалық қоғамдастық үшін ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министрі Ақмәди Сарбасовтың қатысуымен "Кәсіби құзыреттілікті дамыту моделі" тақырыбында және ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі Ербол Оспановтың қатысуымен "Еңбекті қорғауды цифрландыру қазіргі заманғы шындыққа сын ретінде" тақырыбында форсайт-сессиялар ұйымдастырылды.
KIOSH конференциясының екінші күні, 26 мамырда қатысушылар өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелерін қарастырады.
Мәселен, бірінші панельдік сессияда сарапшылар цифрлық өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы ESG жаңа тренді ретінде, елімізде цифрлық трансформацияны қолдану, цифрландыруды қолдану арқылы өнеркәсіптік қауіпсіздікті дамыту туралы айтатын болады.
Екінші панельдік сессияда ірі энергетикалық, тау-кен, мұнай сервисі және мұнай-газ компаниялары қатарындағы спикерлер авто және арнайы техниканың корпоративтік парктерін пайдалану кезіндегі оқиғалар тәуекелдерін азайту бойынша өз тәжірибелерімен бөліседі.
Сондай-ақ, конференцияға қатысушылар үшін өртке қарсы қауіпсіздік жөніндегі воркшоп өткізіледі.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қасым-Жомарт Тоқаев пен Садыр Жапаров екі ел өнерпаздарының гала-концертін тамашалады
Сурет: akorda
Қасым-Жомарт Тоқаев пен Садыр Жапаров екі ел өнерпаздарының гала-концертін тамашалады, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.
Бейбітшілік және келісім сарайында өткен шарада Қазақстан мен Қырғызстанның танымал мәдениет қайраткерлері өнер көрсетті.
Бұдан бөлек, концертте "Астана опера" мемлекеттік опера және балет театрының әртістері, "Гүлдер", "Астана сазы", "Аркасыры" (Қырғызстан) ансамбльдері сияқты шығармашылық ұжымдар көрермендерге керемет көңіл күй сыйлады.
Бағдарлама аясында "Манас" эпосынан үзінді оқылып, қос халыққа кең тараған әндер мен күйлер орындалды. Сондай-ақ бірнеше хореографиялық композиция ұсынылды.
Сонымен қатар концертті Қырғызстанның ресми делегациясы мүшелері мен зиялы қауым өкілдері тамашалады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
"Семей орманы" резерваты мен Қазақстандағы үш облыс өрт болған жағдайда дайын емес
Сурет: ТЖМ
Семей орманы" резерваты мен Қазақстандағы үш облыс өрт болған жағдайда дайын емес, деп хабарайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Қанат Бозымбаев экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев пен төтенше жағдайлар министрі Шыңғыс Әріновтың қатысуымен өрт қаупі жоғары кезеңге дайындық мәселелері бойынша кеңес өткізді.
Бүгінгі таңда ТЖМ-де 441 өрт сөндіру бөлімшесі жұмыс жасайды. Өңірлерде 230 ерікті құрылым, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың 709 бекеті бар. Вице-премьер мемлекеттік өртке қарсы қызмет жоқ жерлерде тағы 49 өрт сөндіру бекетін құруды жеделдетуді тапсырды.
Өрт қаупі жоғары кезеңге дайындық шеңберінде 272,5 млн га алаңда ғарыштық мониторинг жүргізілуде, алайда жер серіктерінен алынған деректер, тек ел аумағы толық барланған соң, бірнеше сағаттан кейін ТЖМ станциясына жіберіледі. Бүгінде ЦДИАӨМ виртуалды станция құру бойынша жұмыс істеуде. Бұл өрт ошағын анықтау және жер серіктен түсірілімді жүктеу арасындағы уақытты 20-40 минутқа дейін қысқартуға мүмкіндік береді.
Орман қорының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және өрт қаупі жоғары кезеңге дайындық барысы Президент пен Үкіметтің ерекше бақылауында. Экология және табиғи ресурстар министрлігі 158 мемлекеттік орман иеленушіні тексерді. Тексеру қорытындысы бойынша ведомство басшысы Ерлан Нысанбаев "Семей орманы" резерваты, сондай-ақ Павлодар, Ақмола және Қостанай облыстары өрт қаупі жоғары кезеңге толық дайын емес деп мәлімдеді.
Сонымен қатар ЖЖМ резервінің жоқтығы, орман өрт сөндіру станциялары ғимараттарының апатты күйде не тіптен болмауы, өрт сөндіру мұнараларының жетіспеушілігі, арнайы техниканың тозуы сынды кемшіліктер анықталған. Рациялардың болмауы және арнайы киімдердің жетіспеушілігі мәселелері де өзекті.
Қанат Бозымбаев былтырғы "Семей Орманы" резерватының трагедиясы қайталанбауы тиіс екенін атап өтіп, анықталған кемшіліктерді жою бойынша шұғыл шаралар қабылдауды тапсырды.
Абай және Қостанай облыстарында болған ірі табиғи өрттердің салдары әлі де есімізде. Әрбір қызметкерді өртке қарсы арнайы киіммен, рациялармен және қажетті құрал-жабдықтармен міндетті түрде қамтамасыз ету қажеттігіне ерекше назар аударғым келеді", - деді Қанат Бозымбаев.
Кеңес қорытындысы бойынша вице-премьер өңірлердің әкімдіктеріне бір аптада табиғи өрттер қаупін төмендету бойынша өңірлік іс-шаралар жоспарын әзірлеуді және бекітуді тапсырды.
Облыс әкімдері өңірлік іс-шаралар жоспарларын іске асыруға тікелей жауапты", - деді Қанат Бозымбаев.
Сондай-ақ ТЖМ-ге бір апталық мерзімде аэровизуалды бақылау және өртті сөндіру үшін көрсетілетін тікұшақ қызметінің көлемін ұлғайту бойынша ұсыныстар енгізу тапсырылды.
Экология министрлігіне орман қоры аумағында өрттерді ерте анықтау жүйелерін орнату, орман және табиғатты қорғау мекемелерін материалдық-техникалық жарақтау жұмыстарын жандандыру тапсырылды.
Бұдан бөлек, ІІМ мен әкімдіктер өрт қаупі жоғары кезеңде жеке тұлғалардың орман қоры аумағында болуына жол бермеу, оның ішінде ықтимал қасақана өртеуден сақтау шараларын қабылдайды. Мұндай фактілер анықталған жағдайда азаматтар заңға сәйкес жауапкершілікке тартылады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Су тасқынына қарсы іс-шаралардың арқасында 18 651 адам өз үйлеріне оралды
Сурет: ТЖМ
Жүргізілген су тасқынына қарсы іс-шаралардың арқасында 18 651 адам өз үйлеріне оралды, деп хабарлайды ҚР ТЖМ баспасөз қызметінен.
Жедел шаралардың арқасында ТЖ аймақтарынан тұрғындар мен жануарларды эвакуациялау алдын ала жүргізілді. Су тасқыны басталғалы бері барлығы 117 694 адам, оның ішінде 43 931 бала құтқарылып, эвакуацияланды. 113 852 ауыл шаруашылық жануары қауіпсіз жерге айдалды.
6 887 адам, оның ішінде 3 166 бала эвакуациялау пункттерінде. 4 216 тұрғын үй мен 2 698 аула аумағынан судың бағыты бұрылды. 10,1 млн астам текше метр еріген қар суы сорып шығарылды, 3,2 млн қапшық және 1,4 млн астам тонна инертті материал төселді.
Ақтөбе, Қостанай, Ақмола, Атырау, Солтүстік Қазақстан облыстарында 5 718 жеке тұрғын үй, 1 130 аула аумағы су астында қалуда.
ТЖМ Апаттар медицинасы орталығының психологтары су тасқыны қаупі бар өңірлердің тұрғындарына шұғыл психологиялық және ақпараттық көмек көрсету мақсатында тәулік бойы кезекшілікті атқаруда. Жедел желі телефонына 1 932 қоңырау түсті.
Зардап шеккен өңірлерге теміржол, автомобиль көліктерімен және әуе кемелерімен 4211 тонна гуманитарлық көмек жеткізілді.
Су жүрген 61 автожол, су шайған 66 автожол, оның ішінде 10 көпір және 56 жол төсемі бақылауда қалуда. 60 елді мекен көлік қатынасынсыз қалды, оларға қажетті азық-түлік және дәрі-дәрмек қорлары құрылды.
Солтүстік Қазақстан облысында қардың қарқынды еруіне байланысты Тимирязев ауданының Тимирязев ауылдарында, Қызылжар ауданының Соколовка, Барневка, Долматов ауылдарында, Петропавл қаласының Подгора, Кожевенный шағын аудандарында, Заречный кентінде 386 жеке тұрғын үй су астында қалды. Тұрғындар алдын ала эвакуацияланды. Тартылған күштермен және құралдармен су сору жұмыстары жүргізілуде. Қызылжар ауданының Вагулино, Кустовое, Красноярка ауылдарына қауіпті аймақтан 180 ауыл шаруашылығы жануары қауіпсіз жерге айдалды. "Петропавл-Жезқазған" республикалық маңызы бар автожолдар арқылы судың жүруіне байланысты 2000 адам тасымалданды. Медициналық қызметке үш науқасты тасымалдауға көмек көрсетілді. 62 тонна гуманитарлық көмек жеткізілді. Есіл өзенінің деңгейіне мониторинг жалғасуда.
Ақтөбе облысының Ырғыз ауданында Кұйлыс және Нұра ауылдарынан Ырғыз ауылына әуе кемелерімен алдын ала 201 адам уақытша орналастыру пункттеріне эвакуацияланды, сондай-ақ Белшер ауылына 1 тонна гуманитарлық көмек және 0,2 тонна жанар-жағармай жеткізілді. Құйлыс ауылында Торғай өзенінде жағалауды нығайту жұмыстары жалғасуда.
Батыс Қазақстан облысында Орал қаласының саяжай алаптарынан алдын ала 22 адам эвакуацияланды, олар туыстарының үйлеріне орналастырылды. Қаратөбе және Казталов аудандарының Қаратөбе және Жалпақтал елді мекендерінен Қалдығайты, Қараөзен өзендері арқылы жүзу құралдарымен 236 адам жөнелтілді. Орал өзенінде қорғаныс бөгеттерін салу, нығайту және су деңгейін бақылау жұмыстары жалғасуда.
Ақмола облысында Жарқайың ауданының Львовское ауылында Есіл өзені су деңгейінің көтерілуіне байланысты 4 жеке тұрғын үй су астында қалды. 10 адам эвакуацияланды, олар туыстарының үйлеріне орналастырылды.
Қостанай облысында Жангелді ауданының Байтұрсынов ауылынан Торғай ауылына 2 тонна гуманитарлық көмек жеткізіліп, 6 тұрғын жөнелтілді.
Авариялық-құтқару және су тасқынына қарсы жұмыстарға азаматтық қорғау қызметтерінен 44 156 адам, 4 611 техника, 860 су сору құралы, 332 жүзу құралы, 18 әуе кемесі жұмылдырылды, сондай-ақ волонтерлер де белсенді қатысуда.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Премьер-Министрдің тапсырмасы бойынша отандық тауар өндірушілерді қолдауға арналған цифрлық құралдар әзірленді
Олжас Бектенов отандық тауар өндірушілерді қолдау және су тасқыны жағдайын болжауға арналған цифрлық құралдармен танысты, деп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.
Премьер-Министрдің тапсырмасы бойынша отандық тауар өндірушілерді қолдауға арналған цифрлық құралдар әзірленді.
Атап айтқанда, әзірленген жүйелер әрбір өндірістік кәсіпорынның жұмысын қадағалауға, мемлекеттік органдар тарапынан олардың мүдделеріне нұқсан келтіру фактілерін онлайн режимінде анықтауға мүмкіндік береді.
Мақсат - ел нарығындағы импорт үлесін төмендету үшін отандық өнімнің дамуына қосымша серпін беру.
Қазақстанның бірқатар өңірлеріндегі су тасқыны жағдайын ескере отырып, су тасқынын моделдеу және су қоймаларының деңгейін болжау жүйесінің прототипі қаралды. Тәжірибелік үлгіні әзірлеу аясында дренажды моделдеу және есептеу алгоритмдері жасалды, бірнеше өзен учаскелерінде пилоттық сынақтар жүргізілді. Цифрлық құрал реттелетін және реттелмейтін дренажды есептеуге, сондай-ақ берілген су деңгейіндегі су тасқыны аймағын картада көрсетуге мүмкіндік береді.
Үкімет басшысы Олжас Бектенов ұсынылған цифрлық шешімдерді сараптамалық талқылау қорытындысына сәйкес жобаларды мақұлдап, пилоттық режимде енгізу шараларын бастауды тапсырды.
Премьер-Министр су тасқынынан келтірілген залалды өтеуге өтінімдер қабылдау қызметін қысқа мерзімде іске қосуды, сондай-ақ қолда бар бейнебақылау камералары арқылы онлайн режимде су тасқынына қарсы іс-шаралардың орындалуын есепке алу және бақылау жүргізуді тапсырды.
Мемлекет басшысы өз Жолдауында Қазақстанды IT-елге айналдыру үшін стратегиялық маңызды міндет қойды. Дұрыс басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін сапалы жедел ақпаратқа қол жеткізіп, жаңа технологияларды қолдану керек. Ұсынылып отырған тәсілдерді экономиканың басқа салалары бойынша кеңейту қажет. Барлық құралдар мен мәліметтер қолжетімді. Деректер алмасуды және жүйелерді интеграциялауды дұрыс жолға қою керек", - деп атап өтті Олжас Бектенов.
Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Бағдат Мусинге деректердің уақтылы жаңартылуын және цифрлық құралдарды өмірдің барлық салаларына жедел енгізуді қамтамасыз ету тапсырылды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.