Қазақстан мен Ресей трансшекаралық су объектілерін бірлесіп пайдалану және қорғау мәселелерін талқылады

2026 жылғы 1 ақпаннан бастап мектептерде, балабақшаларда, лагерьлерде және балаларға арналған басқа да ұйымдарда бақылаудың жаңа тәртібі енгізіледі. Басты мақсат - әр бала үшін қауіпсіз, сау және жайлы орта, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің баспасөз қызметінен.

Не өзгереді: Жоспарлы тексерулер енді екі санат бойынша жүргізіледі. Жоғары қауіп - кем дегенде жарты жылда бір рет тексеру. Төмен қауіп - жылына бір реттен артық емес7

Бұл ретте, тексерілетін объектілердің тізімдері ата-аналар мен қоғам қандай мекемелердің бақылаудан өтіп жатқанын көруі үшін ашық жарияланатын болады.

Объектілерге барумен мониторинг: Бақылаудың жаңа форматы бұзушылықтарды жедел анықтауға мүмкіндік береді. Мектептердің оқу жылына, лагерьлердің жазғы маусымға және медициналық мекемелердің эпидемиялық сынақтарға дайындығын бағалау үшін Мемлекет басшысының, Үкіметтің және Денсаулық сақтау министрлігінің тапсырмалары бойынша тексерулер жүргізіледі.

Ең маңыздысы: алғашқы тексеруде айыппұлдар қолданылмайды - ұйымдар бұзушылықтарды түзетуге мүмкіндік алады.

Сондай-ақ санитариялық дәрігерлердің өкілеттіктері кеңейтілетін болады, атап айтқанда, Бас мемлекеттік санитариялық дәрігерлер жүйелі бұзушылықтарды жоюды талап ете алады, нұсқамаларды жергілікті және мемлекеттік органдарға жібере алады және қауіпсіздік стандарттарын арттыруда мекемелерге қолдау көрсете алады.

Ағымдағы жылдың 4 желтоқсанында Мемлекет басшысы "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мәдениет, білім, отбасы және мемлекеттік бақылау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды.

Заң бала құқықтарын қорғауды, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығын күшейтеді және мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ұйымдарда бақылауды жетілдіреді.

Қазіргі уақытта заңның толық орындалуын қамтамасыз ететін заңға тәуелді актілер әзірленуде.

 

Кездесуде Еуразиялық экономикалық одақтың қазіргі жай-күйі мен одан әрі даму перспективасы талқыланды, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.

Әңгімелесу кезінде Қазақстан Республикасының 2026 жылы Еуразиялық экономикалық одаққа төрағалығы аясында атқаратын жұмыстарының басымдықтарына ерекше назар аударылды.

Сондай-ақ Қасым-Жомарт Тоқаевқа биыл 21 желтоқсанда Санкт-Петербург қаласында өтетін Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңес отырысына дайындық барысы туралы ақпарат берілді.

 

Су ресурстарын реттеу, қорғау және пайдалану комитетінің төрағасы Сейілбек Нұрымбетовтің айтуынша, 2025 жылы су тасқыны кезеңі алдында "Қазгидромет" РМК дерегіне сәйкес жалпы ағын 14-20 млрд м3 шамасында болжанды. Осыған орай тасқын суды қабылдау және қауіпсіз босату мақсатында алдын ала су қоймаларда қажетті бос көлемдер қамтамасыз етілді. Су тасу кезеңінде нақты ағын көлемі 16,7 млрд текше метрді құрап, су қоймаларында биылғы жылғы вегетацияға қажет су көлемі жиналды. Бұдан басқа, су тасқыны кезеңінде ағын суларды модельдеу және су басу қаупін бағалау мақсатында орталық, солтүстік және батыс өңірдегі өзендердің басым учаскелерінде өзендердің жайылма бөлігіне батиметриялық түсірілім жүргізілді, олардың нәтижелері "Тасқын" АЖ жүйесіне енгізілді, деп хабарлайды ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінің баспасөз қызметінен.

Сонымен қатар, әкімдіктермен бірлесіп, елді мекендерге жақын өзендердің су тасқыны қаупі бар учаскелерін санациялау жөніндегі 2025-2027 жылдарға арналған Жол карта қабылданды. Атап айтқанда, 10 облыста 51 өзен учаскесі мен 1 көлде санация жасау қажеттілігі белгіленді, онда бірінші кезекте жалпы ұзындығы 814,06 км өзендерді санациялау қарастырылған.

 

2025 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша мемлекеттік еңбек инспекторлары республиканың 494 кәсіпорны 10,4 мыңнан астам жұмыскерге 2,6 млрд теңгеге жалақы бойынша берешек екенін анықтады. Сонымен бірге түрлі ұйымдарда жүргізілген тексерулер барысында еңбек құқығы бұзылуының 8 мыңға жуық фактісі анықталды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметінен.

Жалақы бойынша берешегі және еңбек құқығының бұзылуы анықталған кәсіпорындардың басшыларына орындауға міндетті 3 781 ұйғарым берілді және 470,7 млн теңгеден астам сомаға айыппұл салынды.

Қабылданған шаралардың, оның ішінде жалақы бойынша берешекті өтеудің қатаң кестелері мен мерзімдерін белгілеудің нәтижесінде

10,1 мың жұмыскердің құқықтары қорғалды. Оларға 2,2 млрд теңге төленді.

Бұдан басқа, еңбек заңнамасының сақталуына мемлекеттік бақылауды қамтамасыз ету мәселелері ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің ерекше бақылауында.

2025 жылғы 1 желтоқсандағы деректер бойынша мемлекеттік еңбек инспекторлары 5 886 тексеру жүргізді, оның барысында 7 902 бұзушылық анықталды, оның ішінде: еңбек саласында - 6 362; еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша - 1 495; халықты жұмыспен қамту бойынша - 45.

Қабылданған шаралардың нәтижесінде 45 мың жұмыскердің еңбек құқығы қорғалды.

 

Сапар барысында тараптар жоғары деңгейдегі келіссөздер жүргізіп, сауда-экономикалық, көлік-логистика және мәдени-гуманитарлық салалардағы қазақ-иран ынтымақтастығын одан әрі нығайту мәселелерін талқылайды, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.

 

Қазақстан Республикасы Көлік министрлігінде "Самұрық-Қазына" Ұлттық әл-ауқат қорының және "ҚТЖ" ҰК" АҚ өкілдерінің қатысуымен Орталық Азия елдеріне астық жүктерін тасымалдау мәселелері бойынша жедел кеңес өтті, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Көлік министрлігінің баспасөз қызметінен.

Осы жылдың 11 айының қорытындысы бойынша Орталық Азия мемлекеттеріне жөнелтілген астық көлемі 5,6 млн тоннаны құрап, 2024 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 32%-ға артты.

Тек қараша айында экспортқа 1,2 млн тоннадан астам астық жөнелтілді, оның шамамен 0,7 млн тоннасы Орталық Азия елдері бағытына тиесілі.

Аталған бағыттағы өткізу көлемінің артуы Өзбекстан Республикасындағы қабылдау терминалдарының шамадан тыс жүктелуіне алып келгені атап өтілді. Бұл өз кезегінде екі елдің көлік әкімшіліктері арасында жедел және келісілген шаралар қабылдауды талап етеді.

Өзбекстан тарапындағы өткізу және өңдеу мүмкіндіктерін ескере отырып, астық экспортын ұйымдастыруға қатысты нақтыланған шешімдерді әзірлеу мақсатында Өзбекстан теміржолдарымен келісім бойынша 8-9 желтоқсанда Сарыағаш және Ташкент қалаларында бірлескен кеңес өткізу туралы шешім қабылданды.

 

ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігі барлықөңірдегі мемлекеттік қызметшілердің қатысуымен өткен оқиғаларға, оның ішінде жағымсыз жағынан көрініс тапқан әрекеттер мен БАҚ-тағы сыни материалдарға тұрақты түрде мониторинг жүргізіп келеді, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің баспасөз қызметінен.

Агенттіктің Түркістан облысы бойынша департаменті жуырда әлеуметтік желіде қоғамдық резонанс тудырған, мемлекеттік қызметшінің қатысуымен болған төбелес оқиғасына байланысты тиісті қызметтік тексеріс жүргізді.

Нәтижесінде, 5 желтоқсан күні Агенттіктің Түркістан облысы бойынша Әдеп жөніндегі кеңесі тиісті шешім қабылдады. Кеңес шешімімен Түркістан облысының Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасының басшысы С.Жалықұлға қатысты қызметтік әдеп нормаларын бұзғаны үшін "атқарып отырған лауазымынан босату" түріндегі тәртіптік жаза қолдану ұсынылды.

Әдеп жөніндегі кеңес С.Жалықұл тарапынан орын алған тұрпайы, қоғамға жат мінез-құлықты, сондай-ақ мемлекеттік органның беделін түсіретін әрекет жасау арқылы жалпыға ортақ моральдық-этикалық нормаларды бұзу фактісін анықтады.

 

Самарқандта өткен CITES Конвенциясы Тараптарының 20-шы Конференциясында (2025 жылғы 24 қараша - 5 желтоқсан) тек түрдің қазақстандық популяциясынан шығатын киік мүйізіне нөлдік экспорттық квотаны алып тастау туралы шешім қабылданды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігінің баспасөз қызметінен.

Киіктің мүйізіне нөлдік экспорттық квотаны алып тастау бойынша ұлттық ұстанымды ілгерілету үшін Экология және табиғи ресурстар министрі Е.Н. Нысанбаевтың басшылығымен Қазақстан Республикасының кеңейтілген делегациясы құрылды, оның құрамына CITES әкімшілік және ғылыми органы - Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті, ҚР ҒЖБМ ҒК "Зоология институты" ШЖҚ РМК, сондай-ақ "Охотзоопром "ӨБ" РМҚК, Қазақстан биоалуантүрлілікті сақтау ассоциациясы (АСБК) Ұлттық цифрлық таңбалау және қадағалау жүйесі мәселелері бойынша сараптамалық қолдауды қамтамасыз еткен - Tabiǵi Orta және "Қазақтелеком" АҚ.

5 желтоқсанда Тараптар конференциясының ресми жабылу рәсімінде CITES Бас хатшысы Ивонн Игуэро өз сөзінде киікті сақтаудағы Қазақстанның табыстарын атап өтіп, осы табыс елімізге түрдің дериваттарымен халықаралық сауданы қайта бастауға мүмкіндік бергенін атап өтті: "Түрді қорғау жөніндегі дәйекті күш-жігердің арқасында Қазақстанда киіктің саны тарихи кезеңнен 21 мыңнан 4 миллионнан астам басқа дейін өсті. Бұл әсерлі нәтиже түрдің ұзақ мерзімді тұрақтылығына сенімділік ұялатады және Тараптарға сақтық, қатаң бақыланатын тәсіл кезінде Қазақстаннан дериваттардың халықаралық саудасын қайта бастауға келісуге мүмкіндік берді".

Нөлдік квотаны алып тастау туралы ұсыныс - бұл тек қана қорғау моделінен ғылыми негізделген, орнықты пайдалануға көшудің жаңа кезеңі, онда кез келген пайдалану тиімді бақылау жүйесі болған кезде дериваттардың (мүйіздердің) бақыланатын заңды саудасын қоса алғанда, түрі және оның мекендеу ортасы үшін қауіпсіз болып қала береді.

Қазақстан мүйізбен реттелетін халықаралық саудадан түсетін кірістерді биологиялық әртүрлілікті сақтауға, экожүйелерді мониторингілеуге және қалпына келтіруге бағыттау міндеттемесін растады.

Консенсусқа қол жеткізу алдында жиырмасыншы Тараптар конференциясына дейін басталған және Конференция аясында жалғасқан кеңестердің кең сериясы болды, онда қатысушы елдермен, өңірлік топтармен, халықаралық ұйымдармен және жетекші тәуелсіз сарапшылармен екіжақты кездесулер қарқынды өткізілді.

Конференция аясында Қазақстан делегациясы 31 екіжақты кездесу өткізді, оның ішінде 22-сі елдер және үкіметаралық делегациялармен, 9-ы халықаралық ұйымдармен.

Қазақстан делегациясы сондай-ақ өңірлік алаңдарда: Азия тобы елдерінің, Африка мен араб елдерінің 3 кеңесінде өтінімді қолдау мәселелерін белсенді пысықтады.

Қазақстан делегациясының консультациялық процесінің ашық, дәлелді және серіктестік сипаты елдің халықаралық ұстанымын нығайтты, оң халықаралық имиджді қалыптастыруға ықпал етті және CITES тараптарының оң шешімінің негізгі факторы болды, оның шеңберінде Қазақстанның ұсынысы қаралды.

CITES тараптарының дауыс беру қорытындылары бойынша: 111 ел - "қолдады" (94%), 7 ел - "қарсы" (Моңғолияны қоса алғанда).

Қазақстан сондай-ақ киік популяциясын тұрақты басқару биоәртүрлілік жөніндегі Куньмин-Монреаль жаһандық негіздемелік бағдарламасының қисыны мен мақсаттарына сәйкес келетінін атап өтті, соның ішінде: