Электр энергетикасы саласындағы қолданыстағы тәсілдер энергия қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тиісті нәтиже бермейді - Энергетика министрлігі
Энергетика министрлігі "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жылу энергетикасы және электр энергетикасы мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заң жобасы тұжырымдамасының жобасын әзірледі.
Соңғы жылдары азаматтық құрылыстың жоғары қарқыны орын алып отыр, одан кейін жылу қуаттары мен желілерін дамытуға уақыт жоқ. Тиісінше, салада қалыптасқан проблемаларды шешу және энергетиканы озыңқы дамыту жөніндегі міндеттерге қол жеткізу үшін қазіргі заманғы және тиімді нормативтік-құқықтық базаны қалыптастыру қажет.
Өз кезегінде, электр энергетикасы саласындағы мемлекеттік бақылауға байланысты мәселелерді реттеу бойынша қолданыстағы тәсілдер елдің энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті тиісті нәтиже бермейді", - делінген құжатта.
Осыған байланысты Қазақстан Республикасы электр энергетикасы кешенінің қауіпсіз, сенімді және тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік энергетикалық бақылау жөніндегі органның функцияларын күшейту қажет.
Жоғарыда аталған проблемалардан басқа, соңғы жылдары Қазақстан Республикасының электр энергиясы нарығы субъектілерінің елеулі ауытқуларға әкеп соқтыратын ауытқу көлемінің ұлғаюымен байланысты Қазақстан Республикасының энергетикалық қауіпсіздігі үшін тәуекелдер айтарлықтай өсті. Ресей Федерациясының энергетикалық жүйесімен шекарадағы электр энергиясы ағындарының нақты теңгерімінің жоспарлы мәндерден Қазақстан Республикасының энергетикалық жүйесінің параллель жұмыс істеуіне ресейлік энергетикалық жүйе тарапынан наразылық тууда", - деп хабарлайды Энергетика министрлігі.
Осы ауытқулардың негізгі себептерінің бірі жасалатын теңгерімсіздіктер (электр энергиясын өндірудің-тұтынудың сағаттық нақты көлемінің сағаттық жоспарлы мәндерден ауытқуы) үшін қаржылық жауапкершіліктің және осы субъектілердің электр энергиясын өндіру-тұтыну кестесін оңтайлы жоспарлауға мүдделі еместігіне және ауытқуларды жабуға қатысуына алып келетін нарық субъектілерінде теңгерімдеуге экономикалық ынталандырудың болмауы болып табылады.
Қазіргі уақытта электр энергиясының теңгерімдеуші нарығы (ЭТН) теңгерімсіздіктер үшін нақты ақшалай өзара есеп айырысу рәсімінсіз имитация режимінде жұмыс істейді. Бұл режим шамамен 13 жылға бойы жалғасуда, және жұмыс істеуі барысында көздеген мақсаттарына жетті. Теңгерімдеуші нарық жұмысының имитациялық режимінің мақсаты нарыққа қатысушылардың теңгерімдеуші нарық операторымен өзара іс-қимыл тетігін пысықтау, ҚР БЭЖ-де электр энергиясын өндіру-тұтыну теңгерімсіздіктерінің нақты шамаларын анықтау, қуат резервтеріне қажеттілікті нақтылау, теңгерімдеуші электр энергиясына баға диапазондарын айқындау болып табылады.
Осыған байланысты, электр энергетикасы жүйесінің тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін нақты уақыт режимінде (қаржылық есеп айырысулармен) электр энергиясының теңгерімдеуші нарығын мүмкіндігінше қысқа мерзімде енгізуді қамтамасыз ету талап етіледі, бұл электр энергетикасы туралы заңнамада тиісті өзгерістер енгізуді талап етеді", - деп атап өтті құжат авторлары.
Сонымен қатар, электр энергиясы нарығындағы тағы бір проблемалық мәселе электр энергиясын сатып алу-сатуды жүзеге асырудың қолданыстағы тетігі болып табылады.
Бүгінгі таңда Энергетика министрлігі 2-ден 17 теңгеге дейін өзгеретін энергия өндіруші ұйымдарға шекті тарифтерді бекітеді. Бірқатар энергия өндіруші ұйымдар (ЭӨҰ) тұтынушылардың өздерінің үлестес энергиямен жабдықтаушы ұйымдары (ЭЖҰ) арқылы арзан электр энергиясына қол жеткізуін шектейді, сол арқылы электр энергиясын сатып алуды сатудың айырмасы есебінен халық пен ШОБ үшін үстеме пайда алуды және түпкілікті тарифтің өсуін білдіреді. Бұл ретте ЭЖҰ-ның алатын пайдасы саланы дамытуға бағытталмайды", - делінген құжатта.
Сонымен қатар, қазіргі уақытта елде электр энергиясының бағасы базалық тауар ретінде өңірлер арасында өте ерекшеленеді, бұл өз кезегінде халық пен бизнес үшін тең емес жағдайлар жасайды.
Тұтынушылардың күнделікті жүктеме кестесін қанағаттандыру мәселесін жүйелі түрде шешу қажет - тұтынушылардың "жоспарланған" теңгерімсіздігін жою (қазір станциялар тек біркелкі кестені қабылдайды, іс жүзінде үлкен ауытқулар бар, нәтижесінде Ресеймен шекарада ауытқу бар).
Сонымен қатар, электр энергиясының тапшылығы кезінде ресейлік электр энергиясын сатып алу қажеттілігі туындады. Алайда, импорттық электр энергиясының қымбаттығына байланысты біздің нарықтың субъектілері оны сатып алуға мүдделі емес", - дейді жоба авторлары.
Аталған проблемаларды реттеу және шешу мақсатында ЖЭК нарығы мен электр қуаты нарығындағы бірыңғай сатып алушының үлгісі бойынша Электр энергиясы нарығындағы бірыңғай сатып алушының моделін қабылдау ұсынылады.
Заң жобасының қабылдануына байланысты жылу энергетикасы саласын реттеу үшін кешенді заңнамалық база қалыптастыру, Электр энергетикасы саласындағы мемлекеттік энергетикалық бақылау жөніндегі органның функцияларын күшейту, саланы мемлекеттік реттеудің тиімділігін арттыру, саланы азаматтық құрылыс қарқынына сәйкес қарқынмен табысты дамыту үшін шаралар кешенін енгізу, тұтынушылар, мемлекет және шаруашылық жүргізуші субъектілер мүдделерінің теңгерімін ескере отырып, инвестициялар тарту, электр энергетикасының сенімділігі мен тиімділігін арттыру көзделеді. жылумен жабдықтау және электрмен жабдықтау қауіпсіздігі, жылу энергиясын өндіру, беру, жабдықтау және тұтыну кезінде энергия тиімділігі мен энергия үнемдеуді арттыру, жылу энергетикасында жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды арттыру, шектес мемлекеттермен сағаттық теңгерімсіздікті төмендету және Қазақстан Республикасының энергетикалық қауіпсіздігін арттыру, нарық субъектілерінің өз өндірісін-электр энергиясын тұтынуды жоспарлауын жақсарту, нарық субъектілері, оның ішінде тұтынушылар үшін тиімді экономикалық ынталандырулар жасау, Қазақстанның біртұтас электр энергетикалық жүйесіндегі теңгерімсіздікті жабу және жүйенің тәуліктік кестесін теңестіру, жаңа маневрлік электр станцияларын енгізу кезінде электр энергиясының соңғы тұтынушыларына қаржылық жүктемені оңтайландыру (төмендету), жаңа маневрлік көздердің қалыпты жұмысы үшін толыққанды құқықтық өріс құру, өңірлер арасында әртүрлі тарифтерді теңестіру, электр энергиясын сатып алу-сату бойынша алыпсатарлық мәмілелерді болдырмау, тапшылық кезінде қымбат импорттық электр энергиясын бөлу", - делінген жобада.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қасым-Жомарт Тоқаев пен Садыр Жапаров екі ел өнерпаздарының гала-концертін тамашалады
Сурет: akorda
Қасым-Жомарт Тоқаев пен Садыр Жапаров екі ел өнерпаздарының гала-концертін тамашалады, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.
Бейбітшілік және келісім сарайында өткен шарада Қазақстан мен Қырғызстанның танымал мәдениет қайраткерлері өнер көрсетті.
Бұдан бөлек, концертте "Астана опера" мемлекеттік опера және балет театрының әртістері, "Гүлдер", "Астана сазы", "Аркасыры" (Қырғызстан) ансамбльдері сияқты шығармашылық ұжымдар көрермендерге керемет көңіл күй сыйлады.
Бағдарлама аясында "Манас" эпосынан үзінді оқылып, қос халыққа кең тараған әндер мен күйлер орындалды. Сондай-ақ бірнеше хореографиялық композиция ұсынылды.
Сонымен қатар концертті Қырғызстанның ресми делегациясы мүшелері мен зиялы қауым өкілдері тамашалады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
"Семей орманы" резерваты мен Қазақстандағы үш облыс өрт болған жағдайда дайын емес
Сурет: ТЖМ
Семей орманы" резерваты мен Қазақстандағы үш облыс өрт болған жағдайда дайын емес, деп хабарайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Қанат Бозымбаев экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев пен төтенше жағдайлар министрі Шыңғыс Әріновтың қатысуымен өрт қаупі жоғары кезеңге дайындық мәселелері бойынша кеңес өткізді.
Бүгінгі таңда ТЖМ-де 441 өрт сөндіру бөлімшесі жұмыс жасайды. Өңірлерде 230 ерікті құрылым, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың 709 бекеті бар. Вице-премьер мемлекеттік өртке қарсы қызмет жоқ жерлерде тағы 49 өрт сөндіру бекетін құруды жеделдетуді тапсырды.
Өрт қаупі жоғары кезеңге дайындық шеңберінде 272,5 млн га алаңда ғарыштық мониторинг жүргізілуде, алайда жер серіктерінен алынған деректер, тек ел аумағы толық барланған соң, бірнеше сағаттан кейін ТЖМ станциясына жіберіледі. Бүгінде ЦДИАӨМ виртуалды станция құру бойынша жұмыс істеуде. Бұл өрт ошағын анықтау және жер серіктен түсірілімді жүктеу арасындағы уақытты 20-40 минутқа дейін қысқартуға мүмкіндік береді.
Орман қорының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және өрт қаупі жоғары кезеңге дайындық барысы Президент пен Үкіметтің ерекше бақылауында. Экология және табиғи ресурстар министрлігі 158 мемлекеттік орман иеленушіні тексерді. Тексеру қорытындысы бойынша ведомство басшысы Ерлан Нысанбаев "Семей орманы" резерваты, сондай-ақ Павлодар, Ақмола және Қостанай облыстары өрт қаупі жоғары кезеңге толық дайын емес деп мәлімдеді.
Сонымен қатар ЖЖМ резервінің жоқтығы, орман өрт сөндіру станциялары ғимараттарының апатты күйде не тіптен болмауы, өрт сөндіру мұнараларының жетіспеушілігі, арнайы техниканың тозуы сынды кемшіліктер анықталған. Рациялардың болмауы және арнайы киімдердің жетіспеушілігі мәселелері де өзекті.
Қанат Бозымбаев былтырғы "Семей Орманы" резерватының трагедиясы қайталанбауы тиіс екенін атап өтіп, анықталған кемшіліктерді жою бойынша шұғыл шаралар қабылдауды тапсырды.
Абай және Қостанай облыстарында болған ірі табиғи өрттердің салдары әлі де есімізде. Әрбір қызметкерді өртке қарсы арнайы киіммен, рациялармен және қажетті құрал-жабдықтармен міндетті түрде қамтамасыз ету қажеттігіне ерекше назар аударғым келеді", - деді Қанат Бозымбаев.
Кеңес қорытындысы бойынша вице-премьер өңірлердің әкімдіктеріне бір аптада табиғи өрттер қаупін төмендету бойынша өңірлік іс-шаралар жоспарын әзірлеуді және бекітуді тапсырды.
Облыс әкімдері өңірлік іс-шаралар жоспарларын іске асыруға тікелей жауапты", - деді Қанат Бозымбаев.
Сондай-ақ ТЖМ-ге бір апталық мерзімде аэровизуалды бақылау және өртті сөндіру үшін көрсетілетін тікұшақ қызметінің көлемін ұлғайту бойынша ұсыныстар енгізу тапсырылды.
Экология министрлігіне орман қоры аумағында өрттерді ерте анықтау жүйелерін орнату, орман және табиғатты қорғау мекемелерін материалдық-техникалық жарақтау жұмыстарын жандандыру тапсырылды.
Бұдан бөлек, ІІМ мен әкімдіктер өрт қаупі жоғары кезеңде жеке тұлғалардың орман қоры аумағында болуына жол бермеу, оның ішінде ықтимал қасақана өртеуден сақтау шараларын қабылдайды. Мұндай фактілер анықталған жағдайда азаматтар заңға сәйкес жауапкершілікке тартылады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Су тасқынына қарсы іс-шаралардың арқасында 18 651 адам өз үйлеріне оралды
Сурет: ТЖМ
Жүргізілген су тасқынына қарсы іс-шаралардың арқасында 18 651 адам өз үйлеріне оралды, деп хабарлайды ҚР ТЖМ баспасөз қызметінен.
Жедел шаралардың арқасында ТЖ аймақтарынан тұрғындар мен жануарларды эвакуациялау алдын ала жүргізілді. Су тасқыны басталғалы бері барлығы 117 694 адам, оның ішінде 43 931 бала құтқарылып, эвакуацияланды. 113 852 ауыл шаруашылық жануары қауіпсіз жерге айдалды.
6 887 адам, оның ішінде 3 166 бала эвакуациялау пункттерінде. 4 216 тұрғын үй мен 2 698 аула аумағынан судың бағыты бұрылды. 10,1 млн астам текше метр еріген қар суы сорып шығарылды, 3,2 млн қапшық және 1,4 млн астам тонна инертті материал төселді.
Ақтөбе, Қостанай, Ақмола, Атырау, Солтүстік Қазақстан облыстарында 5 718 жеке тұрғын үй, 1 130 аула аумағы су астында қалуда.
ТЖМ Апаттар медицинасы орталығының психологтары су тасқыны қаупі бар өңірлердің тұрғындарына шұғыл психологиялық және ақпараттық көмек көрсету мақсатында тәулік бойы кезекшілікті атқаруда. Жедел желі телефонына 1 932 қоңырау түсті.
Зардап шеккен өңірлерге теміржол, автомобиль көліктерімен және әуе кемелерімен 4211 тонна гуманитарлық көмек жеткізілді.
Су жүрген 61 автожол, су шайған 66 автожол, оның ішінде 10 көпір және 56 жол төсемі бақылауда қалуда. 60 елді мекен көлік қатынасынсыз қалды, оларға қажетті азық-түлік және дәрі-дәрмек қорлары құрылды.
Солтүстік Қазақстан облысында қардың қарқынды еруіне байланысты Тимирязев ауданының Тимирязев ауылдарында, Қызылжар ауданының Соколовка, Барневка, Долматов ауылдарында, Петропавл қаласының Подгора, Кожевенный шағын аудандарында, Заречный кентінде 386 жеке тұрғын үй су астында қалды. Тұрғындар алдын ала эвакуацияланды. Тартылған күштермен және құралдармен су сору жұмыстары жүргізілуде. Қызылжар ауданының Вагулино, Кустовое, Красноярка ауылдарына қауіпті аймақтан 180 ауыл шаруашылығы жануары қауіпсіз жерге айдалды. "Петропавл-Жезқазған" республикалық маңызы бар автожолдар арқылы судың жүруіне байланысты 2000 адам тасымалданды. Медициналық қызметке үш науқасты тасымалдауға көмек көрсетілді. 62 тонна гуманитарлық көмек жеткізілді. Есіл өзенінің деңгейіне мониторинг жалғасуда.
Ақтөбе облысының Ырғыз ауданында Кұйлыс және Нұра ауылдарынан Ырғыз ауылына әуе кемелерімен алдын ала 201 адам уақытша орналастыру пункттеріне эвакуацияланды, сондай-ақ Белшер ауылына 1 тонна гуманитарлық көмек және 0,2 тонна жанар-жағармай жеткізілді. Құйлыс ауылында Торғай өзенінде жағалауды нығайту жұмыстары жалғасуда.
Батыс Қазақстан облысында Орал қаласының саяжай алаптарынан алдын ала 22 адам эвакуацияланды, олар туыстарының үйлеріне орналастырылды. Қаратөбе және Казталов аудандарының Қаратөбе және Жалпақтал елді мекендерінен Қалдығайты, Қараөзен өзендері арқылы жүзу құралдарымен 236 адам жөнелтілді. Орал өзенінде қорғаныс бөгеттерін салу, нығайту және су деңгейін бақылау жұмыстары жалғасуда.
Ақмола облысында Жарқайың ауданының Львовское ауылында Есіл өзені су деңгейінің көтерілуіне байланысты 4 жеке тұрғын үй су астында қалды. 10 адам эвакуацияланды, олар туыстарының үйлеріне орналастырылды.
Қостанай облысында Жангелді ауданының Байтұрсынов ауылынан Торғай ауылына 2 тонна гуманитарлық көмек жеткізіліп, 6 тұрғын жөнелтілді.
Авариялық-құтқару және су тасқынына қарсы жұмыстарға азаматтық қорғау қызметтерінен 44 156 адам, 4 611 техника, 860 су сору құралы, 332 жүзу құралы, 18 әуе кемесі жұмылдырылды, сондай-ақ волонтерлер де белсенді қатысуда.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Премьер-Министрдің тапсырмасы бойынша отандық тауар өндірушілерді қолдауға арналған цифрлық құралдар әзірленді
Олжас Бектенов отандық тауар өндірушілерді қолдау және су тасқыны жағдайын болжауға арналған цифрлық құралдармен танысты, деп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.
Премьер-Министрдің тапсырмасы бойынша отандық тауар өндірушілерді қолдауға арналған цифрлық құралдар әзірленді.
Атап айтқанда, әзірленген жүйелер әрбір өндірістік кәсіпорынның жұмысын қадағалауға, мемлекеттік органдар тарапынан олардың мүдделеріне нұқсан келтіру фактілерін онлайн режимінде анықтауға мүмкіндік береді.
Мақсат - ел нарығындағы импорт үлесін төмендету үшін отандық өнімнің дамуына қосымша серпін беру.
Қазақстанның бірқатар өңірлеріндегі су тасқыны жағдайын ескере отырып, су тасқынын моделдеу және су қоймаларының деңгейін болжау жүйесінің прототипі қаралды. Тәжірибелік үлгіні әзірлеу аясында дренажды моделдеу және есептеу алгоритмдері жасалды, бірнеше өзен учаскелерінде пилоттық сынақтар жүргізілді. Цифрлық құрал реттелетін және реттелмейтін дренажды есептеуге, сондай-ақ берілген су деңгейіндегі су тасқыны аймағын картада көрсетуге мүмкіндік береді.
Үкімет басшысы Олжас Бектенов ұсынылған цифрлық шешімдерді сараптамалық талқылау қорытындысына сәйкес жобаларды мақұлдап, пилоттық режимде енгізу шараларын бастауды тапсырды.
Премьер-Министр су тасқынынан келтірілген залалды өтеуге өтінімдер қабылдау қызметін қысқа мерзімде іске қосуды, сондай-ақ қолда бар бейнебақылау камералары арқылы онлайн режимде су тасқынына қарсы іс-шаралардың орындалуын есепке алу және бақылау жүргізуді тапсырды.
Мемлекет басшысы өз Жолдауында Қазақстанды IT-елге айналдыру үшін стратегиялық маңызды міндет қойды. Дұрыс басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін сапалы жедел ақпаратқа қол жеткізіп, жаңа технологияларды қолдану керек. Ұсынылып отырған тәсілдерді экономиканың басқа салалары бойынша кеңейту қажет. Барлық құралдар мен мәліметтер қолжетімді. Деректер алмасуды және жүйелерді интеграциялауды дұрыс жолға қою керек", - деп атап өтті Олжас Бектенов.
Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Бағдат Мусинге деректердің уақтылы жаңартылуын және цифрлық құралдарды өмірдің барлық салаларына жедел енгізуді қамтамасыз ету тапсырылды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.