Қазақстанда тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін жауапкершілік күшейтіледі
Сурет: Depositphotos
ҚР Қылмыстық кодексінде қылмыскерге тәуелді адамға қатысты әрекет жасау белгілері енгізілген
Астана. 26 сәуір. KAZAKHSTAN TODAY - 17 сәуірде Мемлекет басшысы қылмыстық сот төрелігінде жазаны орындау және азаптау мен қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын әрекеттердің алдын алу саласындағы адам құқықтары мәселесі бойынша Заңға қол қойды. Заң отбасылық және тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін жауапкершілікті күшейтеді. Бұл туралы ҚР ІІМ Әкімшілік полиция комитеті төрағасының орынбасары Ренат Зұлқайыров Орталық коммуникациялар қызметінің брифингінде мәлімдеді.
Парламент депутаттары түзетулерімізді қолдады, Мемлекет басшысы оларға қол қойды. ҚР ҚК өзгерістері 15 мамырдан бастап, ӘҚБтК 2023 жылдың 1 шілдесінен бастап күшіне енеді", - деп түйіндеді ІІМ Әкімшілік комитетінің басшысының орынбасары.
Спикердің айтуынша, жыл сайын полицияға отбасылық-тұрмыстық жанжалдар туралы 100 мыңнан астам өтініш пен хабарлама келіп түседі. Бұл саладағы заңнама біресе қатаңдатылды, біресе жеңілдетілді, бірақ бұл айтарлықтай өзгерістер әкелмеді. Оның үстіне, 2015-2016 жылдары 100 мыңнан астам хабарлама бойынша кінәлілер ешқандай жазаға тартылған жоқ. Құқық қорғау органдарының қызметкерлері басқа проблемаға тап болды - жәбірленушілер көбінесе агрессорға қаржылық және психологиялық тәуелді бола тұра, шағымданғысы келмейді.
ІІМ тұрмыстық зорлық-зомбылық туралы әрбір хабарламаға ден қою шараларын қолданады, алайда 60% жағдайда жәбірленушілер арызданудан бас тартады. Қолданыстағы заңнамаға сәйкес, жәбірленушінің өтініші болмаса, отбасындағы жанжалқойды жауапқа тартуға болмайды. Нәтижесінде, жазасыздық бассыздыққа әкеледі, қол жұмсау әдетке айналады, көбінесе мұның салдары ауыр болады", - деді ІІМ комитетінің төрағасының орынбасары.
Биылғы статистикалық мәліметтерге сәйкес, жәбірленушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін 26 мың қорғану нұсқамасы шығарылды. Жанжалқойларға қатысты 17,5 мың әкімшілік хаттама жолданды. Сот шешімі бойынша 4 мыңнан астам адам қамауға алынды. Алайда, жәбірленушілердің жартысына жуығы сотта агрессорлармен татуласты. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың қайталанған жағдайлары жиі кездеседі.
Мемлекет басшысы 2022 жылғы қыркүйектегі Жолдауында тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін жауапкершілікті қатаңдату туралы тапсырма берді. Оған сәйкес, ІІМ осындай құқық бұзушылықтарды тіркеудің арызданудан анықтаушы сипатына көшуді көздейтін заңнамалық өзгерістер әзірледі.
Тәжірибе көрсетіп отырғандай, полиция жанжал болған жерге келгеннен кейін жәбірленушілер арыз жазудан бас тартады. Өткен жылы ғана 70 мыңнан астам осындай факті орын алған. Алайда, полиция кеткеннен кейін жанжалдар қайта басталып, кейде ауыр зардаптарға әкеледі", - деді спикер.
Түзетулер жәбірленушінің өтінішінсіз осы салада әкімшілік іс қозғауға мүмкіндік береді. Енді хаттама толтыру үшін көршілердің айғақтары, бейнебақылау камераларынан немесе полиция қызметкерінің бейнетіркегішінен жазбалар жеткілікті.
Тараптардың қайта татуласу мүмкіндігі алынып тасталады.
2022 жылы тұрмыстық жанжалдар бойынша сотқа 47 мың әкімшілік хаттама жіберілді, оның 20 мыңы татуласуға байланысты тоқтатылған. Енді сотта бір рет қана татуласуға болады.
Айта кету керек, тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін әкімшілік және қылмыстық жауапкершілік күшейтілді. Әкімшілік қамауға алудың нақты мерзімдері құқық бұзушылықтың ауырлығына қарай белгіленіп, ұлғайтылды. ҚР Қылмыстық кодексінің кейбір баптарына күшейтілген түзетулер енгізілді.
Әкімшілік құқық бұзушылық заңнамасынан өзге, қылмыстық заңнамаға да өзгерістер енгізілді. Атап айтқанда, тұрмыстық жағдайда "кінәліге материалдық немесе өзге де тәуелділікте болған адамға қатысты жасалған" ауыр жарақат және орташа ауырлықтағы дене жарақатын келтіргені үшін ауырлататын қылмыстық жауапкершілік туындайтын болады. Қылмыстық кодекстің 106-шы және 107-ші баптарында көрсетілген "кінәліге материалдық немесе өзге де тәуелділікте болған адамға қатысты іс-әрекет жасау" деген ауырлататын мән-жайлар енгізілді", - деді ҚР ІІМ Тергеу департаменті басқармасының бастығы Ермек Шүлден
Сондай-ақ, оның айтуынша, түзетулер сотталғандардың денсаулығын сақтау құқығын жүзеге асыру, ауыр сырқаттар болған кезде адамгершілікпен қарау, сотталған әйелдердің балаларымен әлеуметтік байланыстарын сақтау, алғаш рет сотталғандар арасында заңға бағыну мінез-құлық тетіктерін кеңейтуді, сондай-ақ ұлттық заңнаманы БҰҰ-ның азаптауға және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын және ар-намысты қорлайтын қарым-қатынас пен жазалау түрлеріне қарсы конвенциясына сәйкес келтіруді көздейді.
Заңның тағы да бір жаңалығы - бейнежазбаны қолданған жағдайда тергеушінің қысқаша хаттама жасау құқығының енгізілуі.
Бұл процесуалдық мерзімнің қысқаруын және азаптауды болдырмауды қамтамасыз етеді. Норма азаматтардың конституциялық құқықтарын қорғау деңгейін арттыруға, тергеу әрекеттерін жүргізу уақытын қысқартуға және бюрократиядан арылуға бағытталған", - деді Е. Шүлден.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Алматыдағы рекреациялық аймаққа 230 гектарға жуық жер қайтарылды
Антикор Қоғамдық кеңесінің отырысында Алматы қаласының тау бөктеріндегі құрылыстың проблемалық мәселелері қаралды, деп хабарлайды Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің баспасөз қызметінен.
Ағымдағы жылдың 26 сәуірінде Алматы қаласында Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Қоғамдық кеңесінің көшпелі отырысы өтті.
Іс-шараға Агенттіктің Төрағасы Асхат Жұмағали, Алматы қаласының әкімі Ерболат Досаев, өнеркәсіп және құрылыс, ауыл шаруашылығы, төтенше жағдайлар, су ресурстары, экология, денсаулық сақтау министрліктерінің басшылық құрамы және т.б. қатысты.
Іс-шараның модераторы Парламент Мәжілісінің депутаты, Қоғамдық кеңестің төрағасы Марат Башимов болды.
Күн тәртібінде Агенттіктің 2023 жылы әкімдікпен бірлесіп өткізген Алматы қаласының тау бөктеріндегі құрылыс саласындағы жемқорлық тәуекелдерін сыртқы талдау қорытындылары бойынша ұсынымдарды іске асыру мәселесі қаралды.
Агенттік Төрағасы кіріспе сөзінде талдау қорытындысы бойынша анықталған негізгі жемқорлық тәуекелдері туралы айтып, олардың орындалуы ерекше бақылауда екенін атап өтті.
Өздеріңіз білетіндей, Мемлекет басшысы Алматы қаласын дамытуға, оңтүстік астананың жайлы қалалық ортасын құруға ерекше көңіл бөледі. Ел Президенті қаланың нүктелік құрылыс тәжірибесін жою қажеттігін бірнеше рет атап өтті, ал құрылыс кезінде оның тұрғындарының мүдделерін міндетті түрде ескеру қажет", - деп атап өтті Антикор басшысы.
Осыған байланысты, отырыс барысында жауапты орындаушылар тарапынан ұсыныстарды орындаудың сапасы мен уақыттылығына, формализмді жоюға ерекше назар аударылды.
Іс-шара аясында баяндамашылар жүргізілген жұмыстың нәтижелерін айтты.
Мәселен, Алматы қаласының жаңа Бас жоспары әзірленіп, бекітілді, онда табиғи сипаттағы төтенше жағдайларға ұшыраған аумақтар ескерілді.
Тұрғын аймақтан 229 га жер рекреациялық аймаққа қайтарылды, сібір жарасы бар жер учаскесі мемлекеттік меншікке берілді, барлық су объектілеріне түгендеу жүргізілді.
Тау бөктерінде анықталған 54 заңсыз объект бойынша мемлекет пайдасына 36 сот актісі шешілді, оның 30-ы заңды күшіне енді, 2 заңсыз объект бұзылды, тағы 3-і бұзуды күтуде.
Сонымен қатар, Парламент Мәжілісінде бірқатар заң жобалары қаралуда, онда Агенттіктің мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауының жауапкершілігін күшейту, ТЖМ-ге қала құрылысы жобаларын келісу, жекелеген құрылыс ұғымдарын регламенттеу және т.б. өкілеттіктер беру жөніндегі ұсынымдары ескерілген.
Қорытындылай келе, Агенттік Төрағасы қаралған мәселенің маңыздылығын атап өтіп, бірінші кезекте мегаполис тұрғындарының қауіпсіздігіне баса назар аудару қажеттігін айтты.
Бұл алаң кездейсоқ таңдалған жоқ, себебі талқыланып отырған мәселе қала жұртшылығы үнемі назарында және әрбір тұрғын бұл үшін алаңдайды, бұл халықты осы бағыттағы мемлекет жүргізіп жатқан жұмыс туралы хабардар етуді талап етеді", - деп атап өтті Антикор басшысы.
Іс-шара соңында жауапты орындаушыларға жоспарланған іс-шараларды қысқа мерзімде аяқтау үшін толық шаралар қабылдау бойынша нақты ұсыныстар берілді.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстан Президенті су тасқынынан кейін өңірлерді қалпына келтіру мерзімдерін белгіледі
Сурет: ТЖМ
Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқы Ассамблеясының "Бірлік. Жасампаздық. Өрлеу" атты ХХХІІІ сессиясының отырысында сөйлеген сөзінде су тасқынынан кейін өңірлерді қалпына келтіру мерзімдерін белгіледі, деп хабарлайды Мемлекет басшысының баспасөз қызметі.
Қазақта "Алпыс күн тасыған дария, алты күнде қайтады" деген сөз бар. Көп ұзамай қарғын су кетіп, жұрт күнделікті өмірге оралады. "Әр қиындықтың қайыры бар" дейді халқымыз.
Біріншіден, тасқын кезінде ел бірлігі нығая түсті. Арқадағы ағайынға, Жайықтағы жұртқа бүкіл Қазақстан халқы көмектесуге ұмтылды. Апат аймағында тұратын адамдар барша отандасымыздың шынайы жанашырлығын сезінді.
Екіншіден, елдің жағдайын жақсарту үшін ешкім қиындықтың келуін күтіп отырмайтыны анық. Дегенмен, мұндай апаттар біраз шаруаны шұғыл қолға алуға себепкер болады.
Тасқын аяқталған соң кейбір ауылдар тың жерге қоныстанып, жаңадан бой көтереді. Жол салынады, су тартылады. Ауылдарымыз мүлде жаңа келбетке ие болады. Жалпы, әлемдегі үлкен дағдарыстардың қарқынды дамуға жол ашатыны белгілі", деді президент.
Қазіргі алапат тасқын да, түптеп келгенде, елімізге оң әсерін тигізеді деп ойлаймын. Сын сағатта жұдырықтай жұмылған жұртымыз осы қалпында өрлеу, жаңғыру кезеңіне қадам басады. Бәрі де жақсы болады.
Бәріміз - бір елдің азаматымыз. Тарих тоғыстырған тағдырымыз - бір, сеніммен қадам басатын келешегіміз - бір. Біз біртұтас ұлт ретінде әрдайым бабалар аманатына адал боламыз. Қасиетті қара шаңырағымыз - Қазақстанның жарқын болашағын бірге жасаймыз. Біздің мақсатымыз - айқын, бұл - Әділетті Қазақстанды құру.
Мен Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігін қорғауды Президент ретіндегі ең басты міндетім деп санаймын. Осы қастерлі міндет Әділетті Қазақстанды құру және белсенді әрі сындарлы сыртқы саясат жүргізу арқылы ғана орындалады. Биік мақсатқа жету үшін түрлі кедергіден өтеміз, барлық қиындықты жеңеміз. Ауқымды міндеттерді орындаймыз. Біз еліміздің басты құндылықтары мен бағыт-бағдарынан айнымаймыз. Мемлекеттілігімізді нығайтып, тәуелсіздік туын әрдайым биік ұстаймыз. Мен бұған нық сенемін және сол үшін бәрін жасаймын. Бұл - менің президенттік әрі перзенттік парызым.
Еліміз аман, жұртымыз тыныш болсын!", деп түйіндеді өз сөзін Қасым-Жомарт Тоқаев.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Бектенов Атырау облысында су басу қаупін азайту үшін қабылданып жатқан шаралардың барысын тексерді
Қазақстан Премьер-Министрі Олжас Бектенов Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмаларын орындау аясында Атырау облысында су басу қаупін азайту үшін қабылданып жатқан шаралардың барысын тексерді, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Олжас Бектенов облыс орталығындағы тұрғын үй алаптары бекіністерін тексеру барысында Атырау қаласының су тасқынының болжамды екінші толқынына дайындық жұмыстарымен танысты. Батыс өңірде Ресей Федерациясының Ириклин су қоймасынан судың келуіне байланысты, сондай-ақ Жайық өзеніне құйылар сағадағы ірі тасқын мен су деңгейінің көтерілуі салдарынан жағдай күрделі күйінде қалып отыр.
Бұрын хабарланғандай, Батыс Қазақстан облысындағы ірі су тасқынынан кейін ағын су өзен арнасымен Атырау облысына қарай жылжып, Каспий теңізіне құяды. Соңғы тәулікте БҚО тарапынан келетін судың әсерінен Атырау қаласында су деңгейінің 6 см-ге көтерілуі тіркелді (су тасқыны басталғаннан бері жалпы көтерілуі 227 см-ді құрады).
Тұрғын үй алаптарын нығайту, сондай-ақ Жайықтың өткізу қабілетін арттыру үшін өзен түбін тереңдету жұмыстарының қарқыны тексерілді. Тиісті күштердің көлемді судың келуіне дайындық деңгейін қарап көрді.
Үкімет басшысы Олжас Бектенов Атырау облысына су тасқыны жағдайы тұрақтанған өңірлерден әскери қызметшілер мен техниканы жедел жеткізіп, күштерді арттыруды тапсырды.
Бүгінгі таңда су тасқынының алдын алу шараларының 92%-ы орындалды. Жұмысты тиімді жүргізу үшін қала 111 секторға бөлінген. Ұзындығы 482 км қорғаныс бөгеттері салынды, аяқталған учаскелер техникалық қадағалау арқылы тексерілді. Жұмыстарға ТЖМ, ІІМ, Қорғаныс министрлігі, Ұлттық ұланның 6 мыңға жуық әскери қызметшісі, әкімдік қызметкерлері, 2 мыңға жуық техника жұмылдырылған. Еріктілер тарапынан белсенді көмек көрсетілуде. Өткен сенбіде жағалауды нығайту сенбілігі аясында қаланы қорғау жұмыстарына 9 мыңға жуық ерікті қатысты.
Сонымен қатар Жайық өзенінен Каспий теңізіне су өткізу қабілетін арттыру үшін өзен түбін тереңдету жұмыстары жүргізілуде. Су жолдарын тазарту, тереңдету және кеңейту мақсатында арнайы техникалық флоттық кемелер, гидравликалық экскаваторлар қолданылуда.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.