"Мүгедек" термині Қазақстан заңнамасынан алынып тасталады
БҰҰ ұсынысы бойынша Конвенцияны ратификациялаған бірқатар елдер заңнамада "мүгедек" терминін "мүмкіндігі шектеулі адам" деп өзгертті.
НҰР-СҰЛТАН. 26 МАМЫР - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы "Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңы жобасының тұжырымдамасын жариялады. Тұжырымдаманы әзірлеудің негізі Қазақстан Республикасында мүгедек адамдардың құқықтарын қамтамасыз ету және өмір сүру сапасын жақсарту жөніндегі 2025 жылға дейінгі Ұлттық жоспар болып табылады, деп хабарлайды KAZAKHSTAN TODAY Ашық НҚА сайтына сілтеме жасап.
БҰҰ ұсынысы бойынша Конвенцияны ратификациялаған бірқатар елдер заңнамада "мүгедек" терминін "мүмкіндігі шектеулі адам" деп өзгертті. Ресейдегі Конвенцияны орындау жөніндегі ұлттық баяндаманың қорытындысы бойынша БҰҰ-ның Мүгедектердің құқықтары жөніндегі сарапшылары да терминологияға қатысты өз ескертпелерін айтып, осы санаттағы азаматтарға қатысты неғұрлым дұрыс терминологияны пайдалануды ұсынды", - делінген Ашық НҚА сайтында жарияланған құжатта.
Сонымен бірге, "мүгедек" ұғымы "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында пайдаланылады, бұл дербес заң жобасын әзірлеуді талап етеді.
Бұдан басқа, Конвенцияға сәйкес қатысушы мемлекеттер мүгедектік белгісі бойынша кез келген адамға қатысты кемсітушілік адамның жеке басына тән қадір-қасиеттер мен құндылықтарға қысым жасауды білдіретінін мойындай отырып, мүгедектерге қатысты кемсітушілік болып табылатын қолданыстағы заңдарды өзгерту үшін тиісті, оның ішінде заңнамалық шаралар қолдануы тиіс.
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес ешкім қандай да бір кемсітушілікке ұшырай алмайды.
Мүгедек" сөзі ағылшын тілінен шыққан, бірақ ағылшын тіліндегі инвалид ("әлсіз", "ауру") сөзі қазір ерекше қажеттіліктері бар адамды белгілеу үшін қолданылмайды. Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) мүгедектігі бар адамдардың құқықтары жөніндегі Конвенциясында "Persons with disabilities" термині қолданылады, ол сөзбе - сөз "мүгедектігі бар адамдар" деп аударылады, алайда осы Конвенцияның орыс тіліндегі аудармасында "мүгедек" термині қолданылады", - делінген құжатта.
Әлемдік стандарт ретінде "people-first language" ережесі қабылданады - біреу туралы сөйлескенде, алдымен оны адам деп атайды, содан кейін олар оның ауруы немесе ерекшеліктері туралы айтады, сондықтан ағылшын тілінде "кекештің" орнына "кекірген адам" деп айту әдетке айналады. Осылайша, адамның ауруы оның жеке басын анықтамайтындығы баса айтылған.
Кодекстерді, заңдарды, Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларын, бұйрықтарды түгендеу мүгедектік белгісі бойынша кемсітуге алып келетін терминологияның пайдаланылатынын анықтады. Олар – "мүгедек балалар", "мүмкіндіктері шектеулі балалар", "кемшілік", "ақау", "ақыл-ой кемістігі", "түзету", "дамымау", "қалыпты дамудан ауытқу", "ақыл-ой бұзылуы", "жарақат", "ақыл-ой кемістігі". Жүргізілген жұмыстың қорытындысы бойынша сарапшылар мүгедектігі бар балаларға қатысты ұлттық заңнамада қолданылатын терминологияны өзгертуді ұсынды", - деп тұжырымдамада түсіндірілді.
Осылайша, кемсітушілік терминологиясы пайдаланылатын қолданыстағы бірқатар заңнамалық актілерге "мүгедек" дефинициясын "мүгедектігі бар адам", "мүгедек бала" терминдеріне "мүгедектігі бар балаға" өзгерту бөлігінде өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін болады.
Бұдан бұрын хабарланғандай, мәжіліс мүгедек адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған заң жобасын мақұлдады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қазақстан Президенті су тасқынынан кейін өңірлерді қалпына келтіру мерзімдерін белгіледі
Сурет: ТЖМ
Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқы Ассамблеясының "Бірлік. Жасампаздық. Өрлеу" атты ХХХІІІ сессиясының отырысында сөйлеген сөзінде су тасқынынан кейін өңірлерді қалпына келтіру мерзімдерін белгіледі, деп хабарлайды Мемлекет басшысының баспасөз қызметі.
Қазақта "Алпыс күн тасыған дария, алты күнде қайтады" деген сөз бар. Көп ұзамай қарғын су кетіп, жұрт күнделікті өмірге оралады. "Әр қиындықтың қайыры бар" дейді халқымыз.
Біріншіден, тасқын кезінде ел бірлігі нығая түсті. Арқадағы ағайынға, Жайықтағы жұртқа бүкіл Қазақстан халқы көмектесуге ұмтылды. Апат аймағында тұратын адамдар барша отандасымыздың шынайы жанашырлығын сезінді.
Екіншіден, елдің жағдайын жақсарту үшін ешкім қиындықтың келуін күтіп отырмайтыны анық. Дегенмен, мұндай апаттар біраз шаруаны шұғыл қолға алуға себепкер болады.
Тасқын аяқталған соң кейбір ауылдар тың жерге қоныстанып, жаңадан бой көтереді. Жол салынады, су тартылады. Ауылдарымыз мүлде жаңа келбетке ие болады. Жалпы, әлемдегі үлкен дағдарыстардың қарқынды дамуға жол ашатыны белгілі", деді президент.
Қазіргі алапат тасқын да, түптеп келгенде, елімізге оң әсерін тигізеді деп ойлаймын. Сын сағатта жұдырықтай жұмылған жұртымыз осы қалпында өрлеу, жаңғыру кезеңіне қадам басады. Бәрі де жақсы болады.
Бәріміз - бір елдің азаматымыз. Тарих тоғыстырған тағдырымыз - бір, сеніммен қадам басатын келешегіміз - бір. Біз біртұтас ұлт ретінде әрдайым бабалар аманатына адал боламыз. Қасиетті қара шаңырағымыз - Қазақстанның жарқын болашағын бірге жасаймыз. Біздің мақсатымыз - айқын, бұл - Әділетті Қазақстанды құру.
Мен Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігін қорғауды Президент ретіндегі ең басты міндетім деп санаймын. Осы қастерлі міндет Әділетті Қазақстанды құру және белсенді әрі сындарлы сыртқы саясат жүргізу арқылы ғана орындалады. Биік мақсатқа жету үшін түрлі кедергіден өтеміз, барлық қиындықты жеңеміз. Ауқымды міндеттерді орындаймыз. Біз еліміздің басты құндылықтары мен бағыт-бағдарынан айнымаймыз. Мемлекеттілігімізді нығайтып, тәуелсіздік туын әрдайым биік ұстаймыз. Мен бұған нық сенемін және сол үшін бәрін жасаймын. Бұл - менің президенттік әрі перзенттік парызым.
Еліміз аман, жұртымыз тыныш болсын!", деп түйіндеді өз сөзін Қасым-Жомарт Тоқаев.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Бектенов Атырау облысында су басу қаупін азайту үшін қабылданып жатқан шаралардың барысын тексерді
Қазақстан Премьер-Министрі Олжас Бектенов Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмаларын орындау аясында Атырау облысында су басу қаупін азайту үшін қабылданып жатқан шаралардың барысын тексерді, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Олжас Бектенов облыс орталығындағы тұрғын үй алаптары бекіністерін тексеру барысында Атырау қаласының су тасқынының болжамды екінші толқынына дайындық жұмыстарымен танысты. Батыс өңірде Ресей Федерациясының Ириклин су қоймасынан судың келуіне байланысты, сондай-ақ Жайық өзеніне құйылар сағадағы ірі тасқын мен су деңгейінің көтерілуі салдарынан жағдай күрделі күйінде қалып отыр.
Бұрын хабарланғандай, Батыс Қазақстан облысындағы ірі су тасқынынан кейін ағын су өзен арнасымен Атырау облысына қарай жылжып, Каспий теңізіне құяды. Соңғы тәулікте БҚО тарапынан келетін судың әсерінен Атырау қаласында су деңгейінің 6 см-ге көтерілуі тіркелді (су тасқыны басталғаннан бері жалпы көтерілуі 227 см-ді құрады).
Тұрғын үй алаптарын нығайту, сондай-ақ Жайықтың өткізу қабілетін арттыру үшін өзен түбін тереңдету жұмыстарының қарқыны тексерілді. Тиісті күштердің көлемді судың келуіне дайындық деңгейін қарап көрді.
Үкімет басшысы Олжас Бектенов Атырау облысына су тасқыны жағдайы тұрақтанған өңірлерден әскери қызметшілер мен техниканы жедел жеткізіп, күштерді арттыруды тапсырды.
Бүгінгі таңда су тасқынының алдын алу шараларының 92%-ы орындалды. Жұмысты тиімді жүргізу үшін қала 111 секторға бөлінген. Ұзындығы 482 км қорғаныс бөгеттері салынды, аяқталған учаскелер техникалық қадағалау арқылы тексерілді. Жұмыстарға ТЖМ, ІІМ, Қорғаныс министрлігі, Ұлттық ұланның 6 мыңға жуық әскери қызметшісі, әкімдік қызметкерлері, 2 мыңға жуық техника жұмылдырылған. Еріктілер тарапынан белсенді көмек көрсетілуде. Өткен сенбіде жағалауды нығайту сенбілігі аясында қаланы қорғау жұмыстарына 9 мыңға жуық ерікті қатысты.
Сонымен қатар Жайық өзенінен Каспий теңізіне су өткізу қабілетін арттыру үшін өзен түбін тереңдету жұмыстары жүргізілуде. Су жолдарын тазарту, тереңдету және кеңейту мақсатында арнайы техникалық флоттық кемелер, гидравликалық экскаваторлар қолданылуда.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Көктемгі дала жұмыстарына қосымша 400 миллиард теңгеге дейін қаражат тартылады
Көктемгі дала жұмыстарын оңтайлы егіншілік уақытында жүргізу бүгінгі күннің маңызды міндеттерінің бірі болып табылады. Бұл мiндеттi орындау үшiн ауыл шаруашылығы тауарын өндiрушiлердiң ұзақ уақыт бойы шектелген қарыз қаражатына қол жеткiзуi тиiс.
Егіс жұмыстарын жеңілдетілген несиелендіруге 2024 жылы "Аграрлық несие корпорациясы" АҚ арқылы 140 миллиард теңге, "Азық-түлік корпорациясы" АҚ арқылы 40 миллиард теңге көлемінде бюджет қаражаты бөлінді, деп хабарлайды ҚР Ауылшаруашылық министрлігінің баспасөз қызметінен.
Осы қаражатты ескере отырып, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің бағалауы бойынша көктемгі дала жұмыстарын қаржыландырудағы тапшылық шамамен 1,3 триллион теңгені құрайды.
Дегенмен, Қазақстан Республикасының Үкіметі егіс науқанын қаржыландыруға қолжетімділікті арттыру бойынша жұмыс жүргізуде.
Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша көктемгі егіс жұмыстарын жүргізуге берілетін несиенің пайыздық мөлшерлемесін субсидиялауға қаражат бөлу арқылы қосымша 400 миллиард теңгеге дейін қаражат тартылады.
Осы мақсаттарға Үкімет резервінен 60 млрд теңге бөлініп, ол қарыз несиелерінің құнын төмендетуге, сондай-ақ ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің несиелеріне кепілдік беруге бағытталады.
Бұл тәсіл ауыл шаруашылығы кәсіпорындарына егіс жұмыстарын жүргізу үшін жылдық бірден 5% несие қаражатын беруге және жеткілікті кепілдік болмаған жағдайда несие сомасының 85% дейін кепілдік беруге мүмкіндік береді.
Ереже жобасы бүгін жергілікті атқарушы органдар мен Орталық мемлекеттік басқару органдарына келісу үшін жіберіледі.
Сондай-ақ бүгінде азық-түлік корпорациясын қосымша қаржыландыру үшін "Азық-түлік корпорациясы" 200 мың тонна астықты тауарлық несиелеу бағдарламасын жүзеге асыруға кірісті.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Тоқаев Қазақстан халқы Ассамблеясы төрағасының орынбасарларын тағайындады
Сурет: Akorda
Тоқаев Қазақстан халқы Ассамблеясы төрағасының орынбасарларын тағайындады, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызмтінен.
Мемлекет басшысының өкімдерімен Лугмар Харкиевич Буларов және Юрий Германович Шин Қазақстан халқы Ассамблеясы Төрағасының орынбасарлары болып тағайындалды", деп көрсетілген Өкім мәтінінде.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Есірткі саудасының 50 пайыздан астамы Астана, Алматы және Алматы облыстарына тиесілі - ҚМА
ҚМА есірткі құралдары мен прекурсорлардың таралуы тұрғысынан Telegram мессенджерінің арналары, әлеуметтік желілер мен хабарландыру сервистері қамтылған жаһандық желіге мониторинг жүргізуде, деп хабарлайды агенттіктің баспасөз қызметінен.
Мессенджерлердегі 300-ге жуық арна, тыйым салынған заттар сатылатын 4 ірі Darknet маркетплейс көзге түсті.
Ел аумағында Telegram арналары арқылы есірткі және психотроптық заттарды тұрақты негізде жарнамалаумен және сатумен айналысқан 80 пайдаланушының жеке басы анықталды.
Интернет-кеңістіктің Қазақстандық сегментіне жүргізілген мониторинг нәтижесінде 35 мыңға жуық қатысушысы бар есірткі сататын 3 ірі алаң,
есірткі заттарынының әлеуетті тұтынушылары болып табылатын 10 мыңға жуық адамның жеке басы анықталды.
Талдау көрсеткендей, тұтынушылардың 50% - дан астамы Астана, Алматы қалалары мен Алматы облысына тиесілі.
Агенттік өткен жылы айналымы 25,6 млрд теңгені құрайтын 36 есірткі дүкенін анықтады.
Биыл Telegram мессенджерінде 60 есірткі арнасына тиесілі 59 карт-шот анықталды.
Қаржылық барлау бөлімшесінің алдын ала талдау қорытындысы бойынша аталған дүкендердегі ақша қаражатының жалпы айналымы 3 млрд теңгені құрады.
Айналымы 82 млн теңгені құрайтын есірткі дүкендерінің бірі бойынша материалдар ІІМ-ге жолданды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.