Қазақстан биылғы астықтың 6 млн тоннасын экспорттайды

"Жетісу Энерготрейд" ЖШС ҚР ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Жетісу облысы бойынша департаментіне заңды тұлғалар үшін электр энергиясына тарифті 1 кВт/сағатына 38,50 теңгеден 32,60 теңгеге дейін яғни 15,33%-ға төмендету туралы хабарлама берді, деп хабарлайды ҚР Экономика министрлігінің баспасөз қызметінен. Төмендетілген тариф 2024 жылғы 1 маусымнан бастап қолданысқа енгізіледі. Тарифті төмендету ҚР ҰЭМ ТМРК аумақтық департаменттері реттелмейтін энергиямен жабдықтаушы ұйымдарды электр энергиясымен жабдықтау жөніндегі қызметтерге лицензиялардың қолданылуын жақында тоқтатқаннан кейін мүмкін болды. Бұл жұмыс Үкімет Мемлекет басшысының делдал ұйымдарды, оның ішінде тұтынушыларды электрмен жабдықтау тізбегіндегі өнімсіз делдалдарды жою жөніндегі тапсырмасы аясында жүргізілгенін еске сала кетейік. Тарифті төмендетудің алғышарты тұтынушылардың (қаланың заңды тұлғалары мен бюджеттік ұйымдарының) реттелмейтін энергиямен жабдықтаушы ұйымдардан электр энергиясын кепілді жеткізушіге ("Жетісу Энерготрейд" ЖШС) ауысуы болды, бұл кепілді жеткізушінің көрсетілетін қызметтерінің көлемін ұлғайту жағына, тиісінше тарифті төмендетуге әсер етті. Электр энергиясы қызметтерін үздіксіз алу үшін бұрын реттелмейтін жеткізушілерді пайдаланған Жетісу облысының заңды тұлғаларының "Жетісу Энерготрейд" ЖШС-мен жедел түрде тиісті шарттар жасасу мүмкіндігі бар.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

Ақтау қаласында Қазақстан-Қытай автотасымалдау жөніндегі бірлескен комиссиясының отырысы өтті. Осылайша ел тарихында тұңғыш рет Құрық және Баку теңіз порттары арқылы Қытай-Қазақстан-Әзірбайжан-Грузия бағыты бойынша жүктерді тестілеу режимінде автокөлікпен транзиттік тасымалдау жүзеге асырылып жатыр, деп хабарлайды ҚР Көлік министрлігінің баспасөз қызметінен. Қазақстан-Қытай комиссиясының автокөлік жөніндегі отырысын өткізу шеңберінде Үрімші қаласынан шыққан салмағы 80 тоннаны құрайтын алғашқы үш қытайлық жүк көлігі транзиттік маршрут бойынша өтіп, 23 мамыр күні Ақтау қаласындағы "Құрық" портында Қытай-Қазақстан-Әзірбайжан-Грузия бағыты бойынша қозғалысты жалғастыру үшін паромға тиелді. "Өткен жылы қытайлық тараппен жүктерді автокөлікпен тасымалдау бойынша келісімге қол қою өз кезегінде сауда байланыстарын одан әрі дамыту үшін шексіз мүмкіндіктерге жол ашатын өзара тиімді ынтымақтастықтың маңызды қадамы болды. Тарихта тұңғыш рет екі елдің автокөліктері қос тарапқа да тиесілі барлық ірі сауда қаласына тікелей қатынай алады, сондай-ақ белгілі бір өңірлер арқылы транзиттік жол жүруге де мүмкіндік бар. Бүгінгі таңда Қытайдан Батыс елдеріне жүздеген миллион тонна жүк 52 күнге дейінгі аралықта теңіз арқылы, ал жүктің қалған бөлігі теміржол арқылы 22 күнге дейінгі мерзімде жеткізіледі. Ендігі кезекте бұл уақыт аралығын жүкті автокөлікпен тасымалдау арқылы 12 күнге дейін қысқартуға мүмкіндік бар", - деп атап өтті ҚР Көлік министрлігі Автомобиль көлігі және көліктік бақылау комитетінің төрағасы Әлі Алтай. Сонымен қатар екі мемлекеттің көлік саласына жауапты ведомстволары 2024 және 2025 жылдарға арналған рұқсат бланкілерін айырбастау мәселелерін талқылады. Жалпы 2024 жылға 120 мың бірлік рұқсат бланкісі берілген. Келесі жылы осы процесті цифрландыру және рұқсат қағаздарын электрондық бланкілерге көшіру жоспарланып отыр. Осы ретте екі тарап рұқсат бланкілері шектеусіз мөлшерде берілетіні туралы уағдаласты. Айта кетерлігі, өткен жылы жүктерді тасымалдау көлемі 1,5 есе өсіп, 1,8 млн тоннаны құрады. Осы жылдың 1-ші тоқсанында жүктерді тасымалдау көлемі 63 пайызға артып, 450,1 мың тоннаны құрады. Тасымалданатын негізгі жүктердің қатарында қағаз және қағаз целлюлозасынан жасалған бұйымдар, дайын тамақ өнімдері, ағаш және одан жасалған бұйымдар, машиналар, механизмдер мен жабдықтар және басқа да өнімдер.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

Премьер-Министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында шикізаттық емес экспортты ілгерілету мәселелері қаралды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен. Шикізаттық емес экспорт көлемін арттыру - Қазақстан экономикасын әртараптандырудың негізгі факторларының бірі. Үкімет отырысында осы бағытта атқарылып жатқан шаралар туралы сауда және интеграция министрі Арман Шаққалиев баяндады. 2023 жылдың қорытындысына сәйкес, шикізаттық емес экспорт бойынша мақсатты көрсеткішке қол жеткізілді және 3%-ға асыра орындалды. Экспорттық позициялардың саны 278-ге артты. 2019 жылдан бері тұрақты белсенді экспорттаушылар саны 300 компанияға: 460-тан 760-қа дейін өсті. Өткен жылы шикізаттық емес тауарлардың экспорт географиясы 135 елге дейін кеңейді. Азия елдеріне дайын өнімдерді жеткізу көлемі артты: Қытайға - 8%, Оңтүстік Кореяға - 26%, Вьетнамға - 46%. Сонымен қатар АӨК өңделген өнімдерін жеткізудің нақты көлемі: ұн 1,1%-ға, күнбағыс майы 55,5%-дан астам, сусындар 42,8%-ға өсті. Сауда министрлігі экспортты одан әрі арттыру үшін негізгі бағыттарды анықтады. Ең алдымен, орта мерзімді перспективада Қытайға жіберілетін дайын өнім экспортын 2,5 есеге кеңейту және $12,5 млрд-қа дейін жеткізу мақсаты қойылды. ЕАЭО және Орталық Азия елдерімен тауар айналымын арттыру бойынша күшейтілген жұмыс жалғасады. Ол үшін шекара маңындағы сауданың қажетті инфрақұрылымы құрылады. Таяу Шығыс елдерінде сұранысы жоғары тоңазытылған қой еті, құс еті және субөнімдер сияқты жоғары маржалық тауарларды жеткізу көлемін арттыру мәселесі пысықталып жатыр. Қазақстандық азық-түлік және органикалық өнімдерді сатып алуға дайын Еуропалық Одақтың жоғары бәсекеге қабілетті нарықтары да басым бағыт болып саналады. Отандық экспорттаушыларды дайындау үшін Сауда және интеграция министрлігі нарықтың кәсіби қатысушыларымен бірлесіп, тауашалық сауда ағындарын құрылымдайтын "QazTrade" АҚ базасында сауда акселераторы іске қосады. Жалпы, аталған институт базасында жыл сайын 450-ден астам компания қолданатын сервистік шаралар шоғырланған. Осы және басқа да кешенді шараларды іске асыру белсенді экспорттаушылар санын арттыруға мүмкіндік береді деп күтілуде. Премьер-Министр биыл Үкімет биыл жоғары көрсеткішті, яғни экспорт деңгейін 37,7 млрд долларға дейін қамтамасыз ету міндеті тұрғанын атап өтті. 2025 жылдың қорытындысы бойынша өңделген өнімдер мен қызметтер экспортының көлемі $41 млрд-қа дейін жетуі тиіс. "Біз бұдан да биік мақсаттар қойып, аталған жоспарларды асыра орындауға тырысуымыз керек. Бұл жұмысқа барлық мүдделі министрліктер, әкімдіктер, әсіресе бизнес белсенді атсалысуға тиіс. Шикізаттық емес экспортты дамытуда жоғары деңгейде өңделген тауарлар экспортына баса мән беруіміз керек. Егер мұқият қарайтын болсақ, қызмет көрсету экспортының көлемі орнықты өсіп келеді - былтыр шамамен 30%-ға өсті, ал шикізаттық емес тауарлардың экспорты былтыр керісінше 5,7%-ға төмендеп кеткен. Тауарлардың импорты 21,5%-ға артқан. Көріп отырғандай, айырмашылық 2 еседен асады, бұл сауда балансына теріс әсер етеді. Сондықтан жоғары деңгейде өңделген тауарлардың өндірісі мен экспортын ұлғайту қажет. Ол үшін перспектива мен мүмкіндік жеткілікті. Отандық өндірушілер мен экспорттаушыларға белсенді қолдау көрсетуіміз керек", - деді Үкімет басшысы Олжас Бектенов. Премьер-Министр экспортқа бағдарланған кәсіпорындарға Консультациялық қызметтер көрсету, ақпараттық сүйемелдеу және жаңа нарықтарға шығуға көмек көрсету арқылы экспортқа бағдарланған кәсіпорындарды қолдауды күшейтудің маңызды екенін атап өтті. Бүгінде Қазақстанда экспорттаушыларды қолдаудың 20-дан астам құралы - сақтандыру, қаржылық және сервистік құралдар жұмыс істейді. Отандық өнімді өткізу нарығын кеңейту және оны шетелде экспортты барынша тиімді ұсына білу қажеттілігі атап өтілді. Осы мәселеге байланысты кейбір серіктес елдерге сауда өкілдері жіберілуде. Алайда бұл жұмыс баяу жүріп жатыр және оны барынша күшейту қажет. Олжас Бектенов ҚХР Мемлекеттік Кеңесі Премьердің орынбасарымен Қытаймен сауда қатынастарын кеңейту туралы соңғы уағдаластықтарды еске салды. Үкімет басшысы бұл бағыттың перспективасы жоғары екенін атап өтіп, Сауда, Сыртқы істер және Қаржы министрліктеріне 1-ші шілдеге дейін Бейжіңге сауда өкілдерін жіберуді және Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық ауданында сауда өкілдігін ашуға толық әзірлікті қамтамасыз етудіді тапсырды. "Орташа және жоғары деңгейде өңделген тауарлар экспортын қолдауға баса назар аудару қажет. Ол үшін экспортты қолдаудың қолданыстағы бағдарламаларын күшейтудің, инновацияларды ынталандыру мен өндірістерді кеңейтудің маңызы зор. Мұнда отандық тауар өндірушілерді қолдау шараларының рөлі маңызды болуға тиіс, бұл шаралар қазір пысықталып жатыр. Жалпы бізге сауда саясатында тың әрі батыл тәсілдер қажет", - деп түйіндеді сөзін Олжас Бектенов. Үкімет басшысы мәселені қарау қорытындысына сәйкес, мемлекеттік органдарға бірқатар нақты тапсырма берді: Сыртқы істер және Өнеркәсіп министрліктерімен, сондай-ақ басқа да мүдделі мемлекеттік органдармен және ұйымдармен бірге бір ай мерзімде қазақстандық тауарлар экспортының нарықтарын әртараптандыру мәселесін пысықтасын, ал биылғы 1-ші тамызға қарай шикізаттық емес экспорт көлемін одан әрі ұлғайту жөніндегі нақты іс-қимыл жоспарын енгізу. Экспортқа бағдарланған елдерде импорттаушыларға қойылатын талаптарға ұдайы мониторинг жүргізіп, өз кәсіпкерлерімізді жүйелі түрде уақтылы хабардар етіп тұру қажет. Мүдделі мемлекеттік органдармен бірге экспорттаушылар үшін кедергілерді азайту, әсіресе ел ішінде және шетелдерде әкімшілік және кедендік рәсімдерді оңайлату мен цифрландыру бойынша тұрақты жұмыс жүргізу. Көлік министрлігі шикізаттық емес тауарларды тиімді экспорттау үшін қажетті көлік-логистикалық инфрақұрылымды одан әрі жетілдіруі қажет.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

Fitch Ratings халықаралық рейтинг агенттігі Қазақстан Республикасының тәуелсіз кредиттікрейтингін "BBB" деңгейінде екенін растады, болжам "Тұрақты", деп мәлім етті ҚР Экономика министрлігінің баспасөз қызметінен. Қазақстанның рейтингін қолдайтын іргеліфакторлардың қатарында елеулі сыртқы буферлер, шетел валютасындағы резервтер, тұрақтыфискалдық позиция, мемлекеттік борыштың төмендеңгейі, сондай-ақ сыртқы тәуекелдерге орташаұшырау атап өтіледі. Fitch Ratings сарапшылары валюталықрезервтердің одан әрі нығаюын, сондай-ақимпорттың қалыпты өсуі және мұнай өндіру мен экспорт көлемінің ұлғаюы аясында ағымдағы шоттапшылығының қысқаруын болжайды. Fitch пікірінше, бюджет шығыстарының өсуіншектейтін жаңа фискалдық ережелер және ҚР Ұлттық қорынан кепілдендірілген трансферттерсалық-бюджет саясатын нығайтуға тиіс. Сондай-ақ, Fitch қайталама санкциялар салудың және олардың ҚР экономикасына ықпалының салыстырмалы түрде төмен тәуекелдерін атап өтеді.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.