03.04.2023, 10:19 31921

Наурызда теңге 1,6%-ға әлсіреді

Теңге бағамы бір АҚШ доллары үшін 452,7 теңгені құрады

Астана. 3 сәуір. KAZAKHSTAN TODAY - Наурыздың қорытындысы бойынша, теңге бағамы 1 АҚШ доллары үшін 452,7 теңгеге дейін 1,6%-ға әлсіреді, деп хабарлайды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі.

Ұлттық Банктің ақпараты бойынша, Қазақстан қор биржасындағы сауда-саттықтың орташа күндік көлемі бір айда 130 млн доллардан 164 млн АҚШ долларына дейін ұлғайды. Сауда-саттықтың жалпы көлемі 3,1 млрд АҚШ долларын құрады. Бір ай ішінде валюта нарығында энергия тасымалдау бағасының төмендеуі мен АҚШ-тағы және Еуроаймақтағы банк секторына қатысты алаңдаушылыққа байланысты нарық қатысушылары сентиментінің нашарлауы аясында құбылмалылық артты.

Квазимемлекеттік сектор субъектілерінің валюталық түсімді сатуы өткен айда шамамен 253 млн АҚШ долларын құрады. Квазимемлекеттік сектор компаниялары екінші деңгейлі банктер арқылы валюта нарығында сатуды өз бетінше жүзеге асырады. Ұлттық қордан республикалық бюджетке трансферттерді қамтамасыз ету үшін валюта сату наурызда 721 млн АҚШ долларын құрады. Ұлттық қордан сату үлесі жалпы сауда-саттық көлемінің 23%-ын және күніне 40 млн АҚШ долларынан аспайтын мөлшерді көрсетті. Ұлттық Банк Ұлттық қордағы қаражатпен операция жүргізу кезінде нарықтың бейтарап қағидатын сақтайды. Бұл шетел валютасын ұдайы әрі біркелкі сатуды білдіреді. Бұл тәжірибе Ұлттық қор операцияларының валюта нарығына әсерін мейілінше азайтуға мүмкіндік береді", - дейді сарапшылар.

Ұлттық Банк БЖЗҚ зейнетақы активтерінің валюталық үлесін 30% деңгейінде ұстап тұру мақсатында наурызда биржалық сауда-саттықта шетел валютасын сатып алды. Оның жалпы сомасы 232 млн АҚШ долларын немесе нарықтың жалпы көлемінің шамамен 7%-ын құрады.

Ұлттық Банк наурызда валюталық интервенциялар жүргізген жоқ.

Сәуірде Ұлттық қордан сатудың нақты көлемі Қаржы министрлігінің республикалық бюджетке трансферт бөлуге арналған өтінімдеріне байланысты болады. Алдын ала болжам бойынша, Қаржы министрлігінің қажетті трансферттер сомасы бойынша ағымдағы болжамды бағдарларының негізінде сәуір айында Ұлттық Банк Ұлттық қордан 550 млн доллардан 650 млн АҚШ долларына дейінгі мөлшерде валюта сатуды жоспарлап отыр", - деп болжайды Ұлттық Банкте.

Баспасөз қызметі қысқа мерзімді перспективада теңгенің динамикасы нарыққа қатысушылардың күтулеріне, әлемдік нарықтардағы ахуалға және геосаяси жағдайдың өзгеруіне байланысты болатынын қосты.

Естеріңізге сала кетейік, ақпан айында теңге 3,2%-ға нығайды.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

тақырып бойынша жаңалықтар

26.04.2024, 17:18 22001

Қазақстан Ауғанстанға отандық автокөліктерді экспорттауға мүдделі

Қазақстан делегациясының Ауғанстанға ресми сапары барысында қазақстандық 35 компания Кабулда өткен Қазақстан-Ауғанстан бизнес-форумы мен көрмесінде өз өнімдері мен қызметтерін ұсындыдеп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.

Қазақстанның бизнес-делегациясының құрамында серіктестіктің жаңа бағыттарын құру үшін QarMet компанияларының, Doscar Group дилерлік орталығының (KIA, Chevrolet брендтері), Кентау трансформатор зауытының, Kaspy Group компаниялар тобының (металл конструкцияларын дайындау, ауыл шаруашылығы техникасын өндіру) өкілдері, зертханалық сынақтарды, медициналық дәрі-дәрмек, май өнімдері, кондитерлік өнімдер, тоқыма және басқа да тауар өндіруші кәсіпкерлер келді.

Бизнес-форумның ашылуында ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Серік Жұманғарин Ауғанстан делегациясының Қазақстанға сапары қорытындысына сәйкес екіжақты тауар айналымын $3 млрд-қа дейін арттыру міндеті қойылғанын еске салды.

Біз химия өнеркәсібіндегі, тау-кен металлургия кешеніндегі өндірісті бірлесіп дамытуды, Ауғанстан аумағында қатты пайдалы қазбаларды геологиялық барлау, ИТ-технологияр саласында, өндіру және өңдеу бойынша бірлескен жобаларды іске асыру жөніндегі өзара іс-қимылды қарастыруды ұсынамыз. Қазақстан тарапы Ауғанстанда автокөліктерге қызмет көрсететін дилерлік орталықтардың орналасу орнын кейіннен анықтай отырып, отандық өндірістің автомобильдерін жеткізуге мүдделі", - деді Серік Жұманғарин.

Екі елдің жоғары білім және ғылым саласындағы ынтымақтастығы аясында Серік Жұманғарин Ауғанстан азаматтарына Қазақстанның жоғары оқу орындарында оқуға берілетін гранттардың жыл сайынғы санын 30-дан 60-қа дейін арттыруды ұсынды. Сондай-ақ вице-премьер Ауғанстаннан келген 30 баланы Қазақстанның жазғы лагерьлерінде 10 күн демалуға шақырды.

Ауған кәсіпкерлерінің арасында қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдеріне сұраныс әлі де жоғары. Бизнес-форум қорытындысы бойынша $12 млн-нан астам сомаға күнбағыс майы, дәнді дақылдар мен ұн жіберу туралы келісімдерге қол жеткізілді. Ауған компаниялары мотор майына үлкен қызығушылық танытып, отандық жеткізушілермен аталған тауарды жеткізуге алғашқы келісімшартқа қол қоюды жоспарлап отыр.

Айта кету керек, Герат қаласында (Ауғанстан) Қазақстан сауда үйі ресми түрде ашылып, өз жұмысын бастады, сондай-ақ ол Қазақстан-Ауғанстан сауда-экономикалық қарым-қатынастарының жандануына ықпал ететін болады.

25.04.2024, 13:18 44461

Қазақстан Ауғанстанға астық пен ұн экспортын арттыру үшін Бейнеу терминалының қуатын пайдалануды жоспарлап отыр

Бүгінде Қазақстан Ауғанстанның негізгі сауда серіктестерінің ондығына кіреді

Қазақстан вице-премьері Серік Жұманғариннің Ауғанстан Премьер-Министрінің орынбасары Абдул Гани Барадармен кездесуі барысында қазақстандық тарап Ауғанстанға қазақстандық астық пен ұн жеткізу көлемін арттыру үшін Бейнеу терминалының қуатын қарастыруды ұсынды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.

Бүгінде Қазақстан Ауғанстанның негізгі сауда серіктестерінің ондығына кіреді. Сіздердің елдеріңіз қазақстандық астық пен ұнды дәстүрлі түрде импорттап келеді. Қазақстан бұл тауарларды Ауған нарығына сенімді жеткізуші болды және болып қала береді", - деді Серік Жұманғарин.

Бейнеу терминалы Маңғыстау облысының аумағында орналасқан, Қазақстан-Түрікменcтан шекарасына тікелей шыға алады. Терминалда барлық қажетті өндірістік инфрақұрылым бар. Ол өнімді экспортқа одан әрі тасымалдау үшін құрлықтағы ауыстырып тиеу терминалы-жинақтағыш міндетін орындай алады.

Терминалдың қуаттылығы айына 100 мың тоннаға дейін астық, 12 мың тонна ұн және 3 мың тоннаға дейін құрама жем жөнелтуге мүмкіндік береді.

Сонымен қатар Қазақстанның Оңтүстік Азия бағыты бойынша қытай жүктерін транзиттен өткізу мүмкіндігі бар: бүгінде ол Қытайдан Қазақстан бағытында жүретін барлық контейнерлік пойыздардың 40%-ын біріктіретін Сиандағы (ҚХР) Құрғақ порт аумағындағы меншікті терминал.

Сонымен қатар Ляньюньган портында күн сайын Қазақстан бағытында екі контейнерлік пойыз құрылатын Қазақстан-Қытай терминалы бар.

Осылайша, егер трансауган темір жолдары салынатын болса, онда жүктер Қытайдан Қазақстан арқылы тек батысқа ғана емес, Ауғанстан арқылы Пәкістан, Үндістанға өтеді.

Сондай-ақ Қазақстан тарапынан Қытай-Қазақстан (Ақтауға дейін) - Түркіменстан-Ауғанстан (Тургунди/Анхой) бағыты бойынша Қытай өнімдерін Қазақстан аумағы арқылы Ауғанстанға жеткізуді әртараптандыру туралы ұсыныс айтылды.

Жүктерді біріктіру үшін Сиань қаласындағы (ҚХР) терминалды пайдалану ұсынылды. Қазақстандық мамандардың есептеулері бойынша Сиань/Үрімші қалаларынан Ауғанстанға (Тургунди/Анхой) ұйымдастырылған контейнерлік пойыздармен тауарлар жеткізу уақыты шамамен 10-12 күнді құрайды.

25.04.2024, 13:11 45096

Қазақстан трансауған темір жол құрылысына қатысуға дайын

Қазақстан трансауған темір жол құрылысына қатысуға дайын, деп хабарлайды ҚР Премьер-министрінің баспасөз қызметінен.

Қазақстандық делегацияның Ауғанстанға сапарындағы негізгі мәселелердің бірі - бірлескен көлік мүмкіндіктерін кеңейту. Қазақстан және Ауғанстан премьер-министрлерінің орынбасарлары Серік Жұманғарин мен Абдулании Барадардың 24 сәуірде өткен кездесуінде тараптар Орталық және Оңтүстік Азияны интеграциялау жобаларындағы ынтымақтастықты дамытуға өзара мүдделілік танытты.

Атап айтқанда, қазақстандық тараптың трансауғандық дәлізді дамыту жобаларын: Термез - Мазари-Шариф - Кабул - Пешавар және Герат - Кандагар - Спин-Булдак темір жолдарын салу жөніндегі жобаларды іске асыруға қатысуға дайындығы белгіленді. Жоба Орталық және Оңтүстік Азия елдері арасында жүктерді жеткізу уақытын 10 есеге қысқартуға, сондай-ақ жүктерді тасымалдау құнын төмендетуге мүмкіндік береді. Қазақстан темір жолдың жоғарғы құрылысына арналған материалдарды, өз өндірісінің шпалдары мен бекіткіштерін жеткізу арқылы трансауған магистралінің құрылысына қатысуға дайын.

Соңғы үш жылда Қазақстаннан Ауғанстанға экспорттық тасымалдау көлемі тұрақты түрде өсіп келеді: 2023 жылы темір жол арқылы тасымалдау көлемі 2,7 млн тоннаны құрады, оның 1,5 млн тоннасы - ұн және астық. Бұл 2021 жылғы деңгеймен салыстырғанда 14%-ға көп. Алдағы жылдарға арналған болжам - экспорттың 40%-ға ұлғаюы. Бұл ретте 2030 жылға қарай тасымалдардың 3 есе өсуі күтілуде.

Тараптар сондай-ақ елдер арасындағы әуе қатынасын қалпына келтіру мүмкіндіктерін талқылады. Қазақстан мен Ауғанстанның авиациялық билігі арасындағы өзара түсіністік туралы меморандум шеңберінде Тараптардың авиатасымалдаушылары аптасына 3 тұрақты жолаушылар жүк рейстерін орындауға құқылы. Қазақстандық тарап бұл мәселені Ауған авиакомпанияларынан өтінімдер түскен кезде қарауға дайын.

Өткен кездесуде "ҚТЖ" ҰК" АҚ өкілдері экспорттық және транзиттік жобаларды таныстырды.

Бүгінде Қазақстаннан Өзбекстан, Ауғанстан, Пәкістан арқылы және одан әрі теңіз арқылы БАӘ-дегі Джебель-Али портына дейін жаңа мультимодальды экспорттық бағыттарды ұйымдастыру бойынша пилоттық жоба басталды. Жаңа бағыт KTZ Express-тің қатысуымен ұйымдастырылды. Экспорттаушы - қазақстандық Bio Synergy co, жүктерді жеткізу бойынша серіктес - пәкістандық National Logistics Cell (NLC). Қазіргі уақытта Павлодар облысында жүк тиеу басталды. Бұл - алюминий силикатты қуыс микросфера. Алматыда жүк контейнерлерге тиеліп, пәкістандық серіктес машиналарына ауыстырылады. Әрі қарай автокөлікпен Өзбекстан мен Ауғанстан арқылы Пәкістанның Карачи портына дейін жеткізіледі. Ол жерден екі контейнер теңіз арқылы БАӘ-дегі Джебель-Али портына дейін жөнелтіледі", - деді "ҚТЖ" ҰК" АҚ басқарушы директоры Бауыржан Орынбасаров.

Оның айтуынша, жүктерді межелі жерге жеткізудің күтілетін мерзімі-шамамен 20-25 күн. Пилоттық жобаны сәтті іске асыру кезінде осы бағыттың белсенді дамуы және жаңа бағыт бойынша жүк ағынының едәуір көлемін тарту күтіледі.

Сол күні Серік Жұманғариннің Ауғанстанның Сыртқы істер министрі Амир Муттакимен және сауда және өнеркәсіп министрі Нұриддин Азизимен кездесулері өтті.

22.04.2024, 16:42 66136

Энергетикалық сектордың жер қойнауын пайдаланушыларының сатып алуларындағы қазақстандық қамту үлесі 61%-ды құрады

Cатып алулардағы қазақстандық қамту үлесі 4,06 трлн.теңге

2023 жылдың қорытындысы бойынша энергетикалық сектордың (көмірсутектер мен уран) жер қойнауын пайдаланушыларының тауарларын, жұмыстары мен қызметтерін сатып алудың жалпы көлемі 6,68 трлн.теңге, бұл ретте осы сатып алулардағы қазақстандық қамту үлесі 4,06 трлн.теңге суммасында 61%-ды құрады, деп хабарлайды ҚР Энергетика министрлігінің баспасөз қызметінен.

Бұл ретте:

- тауарларды сатып алудың жалпы көлемі 1,02 трлн. теңге, оның ішінде қазақстандық қамту - 334,61 млрд. теңге немесе 32,86%;

- жұмыстарды сатып алудың жалпы көлемі 2,99 трлн. теңге, оның ішінде жергілікті қамту - 2,34 трлн. теңге немесе 78,38%;

- қызметтерді сатып алудың жалпы көлемі 2,67 трлн. теңге, оның ішінде қазтұтыну - 1,39 трлн. теңге немесе 51,87%.

Энергетика министрлігі отандық тауар өндірушілерді және жұмыстарды (қызметтерді) жеткізушілерді қолдау бойынша жұмыстарды тұрақты негізде жүргізеді. Мәселен, соңғы бес жылда энергетикалық сектордың жер қойнауын пайдаланушыларында қазақстандық қамту деңгейі 18%-ға өсті.

Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін Энергетика министрлігі Жер қойнауын пайдаланушылардың және олардың мердігерлерінің көмірсутектерді барлау немесе өндіру және уран өндіру жөніндегі операцияларды жүргізу кезінде пайдаланылатын тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізген болатын, бұл да отандық кәсіпкерлікті дамытуға қосымша серпін береді.

18.04.2024, 11:47 97891

ҚР-да көп тұтынылатын алкоголь түрлерінің өндірісі биыл азайды

Биыл қаңтарда алкогольдің ең танымал түрлерінің өндірісі төмендеді, деп хабарлайды energyprom.kz.

Мәселен, коньяк өндірісі былтырғы қаңтармен салыстырғанда 47,1%, 749,9 мың литрге дейін, сыра - 34,8%, 29 млн литрге дейін, арақ - 13,4%, 4,1 млн литрге дейін, шарап - 4,7%, 2 млн литрге дейін азайды.

Бұл ретте ликерлер және өзге де спиртті сусындар өндірісі, керісінше, бірден екі есе өсіп, 189,9 мың литрге жетті.

2023 жылдың он екі айының қорытындысы бойынша, жергілікті компаниялар коньяк және коньяк өнімдеріне сұранысты (ішкі нарықтағы сату және экспорт) бір жыл бұрынғы 63,6%-бен салыстырғанда 76,8% қамтамасыз етті. Осы кезеңде сектордағы отандық өнім айтарлықтай өсті - 75,7%, 30,3 млн литрге дейін. Бұл ретте елге 9,1 млн литр коньяк импортталды, көрсеткіш бір жылда 7,3% азайған. Ішкі нарықтағы сатылым 35,6 млн литрді құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан бірден 73,7% артық.

Шарапқа деген сұраныс бір жыл бұрын 65,6% отандық өндіріс қамтамасыз етсе, биыл 63,2% қамтамасыз етті. Өндіріс осы кезеңде өзгеріссіз қалды деуге болады, бірақ импорт 10,7% өсіп, 16,6 млн литр болды. Ішкі нарықтағы сатылым 44,8 млн литр, 3,4% көбейген.

Ал ликер-арақ өнімдеріне деген сұраныстың 85,4%-ын отандық өндіріс қамтамасыз етті. Бір жыл бұрын көрсеткіш 84,8% болған. 2023 жылдың он екі айында сектордағы өндіріс төмендеді, импорт - тиісінше 2% және 7,2%. Ішкі нарықта арақ пен алкогольдік өнімдерді сату 2,2%, яғни 88,1 млн литрге дейін қысқарды.

Сыраға сұраныстың 89,8%-ын отандық компаниялар қамтамасыз етті, бір жыл бұрын 92,4% болған. Бір жыл ішінде өндіріс 611,2 млн литр болды, 14,8% азайған, ал импорт 69,6 млн литр болды - бір жыл бұрынғыдан 17,3% артық. Ішкі нарықтағы сатылым 660,5 млн литр болды, көрсеткіш 12,6% азайған.

Алкоголь өнімдерінің бағасына келетін болсақ, биыл ақпанның соңында бір айда 0,7% және бір жылда 11,8% қымбаттаған.

Ай сайынғы динамика бойынша арақ пен сыра 0,7%, шарап 0,4% қымбаттады. Жылдық динамикада арақ - 5,7%, шарап - 11,5%, сыра - 18% қымбаттады.

Өңірлер бойынша ай сайынғы динамикада ең қатты Атырау облысында (2,2%), ал ең аз Жамбыл облысында (0,1%) қымбаттады. Бұл ретте баға тек Павлодар облысында өткен айдың деңгейінде қалды.

Жылдық динамикада алкогольдік өнімдер ең қатты Ақмола облысында (25,5%) қымбаттады. Сондай-ақ, бағаның айтарлықтай өсуі Абай (18%) және Маңғыстау (17,7%) облыстарында да байқалды. Ең аз жылдық өсім Жетісу облысында - 4,5% байқалды.

ҚР-ның 97 елді мекенінің тұрғындары өз еркімен алкогольден бас тартты, деп хабарлайды Хабар24. Соның нәтижесінде қылмыстың күрт төмендегені байқалады. Тіпті бір ауылда үш жыл бойы бірде-бір құқық бұзушылық тіркелмеген, кемі ресми түрде. Әйтеуір полицейлер осылай дейді.

16.04.2024, 16:23 108751

Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізілді

Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізілді, деп хабарлайды Энергетика министрлігінің баспасөз қызметінен.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі О. Бектеновтың 2024 жылғы 21 ақпандағы заңдарда және өзге де нормативтік құқықтық актілерде ірі кәсіпорындардың сатып алуларындағы елшілік құндылықтың үлесін арттыру тапсырмасын орындау мақсатында Энергетика министрлігі жер қойнауын пайдаланушылардың және олардың көмірсутектерді барлау немесе өндіру және уран өндіру жөніндегі операцияларды жүзеге асыру кезінде пайдаланылатын тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаларына өзгерістер енгізді.

Аталған өзгерістер:

- жер қойнауын пайдаланушылар тауарларды сатып алу кезінде ескеретін Отандық тауар өндірушілердің міндетті тізілімін енгізу;

- тізілімде жалғыз отандық тауар өндіруші болса, одан тауар сатып алу бір көзден алу әдісімен жүзеге асырылады;

- тізілімде екі және одан да көп отандық тауар өндірушілер болса, тауар сатып алу олардың арасында ғана жүзеге асырылады (қазақстандық тендер);

- тауар өндіруші міндетті түрде оқшаулау бағдарламасын ұсынатын және оның Қазақстан аумағында өндірілуін қамтамасыз ететін, 5 (бес) жылдан аспайтын мерзімге жасалған импорттық тауарды сатып алуға арналған келісімшарт.

Осылайша, бұл өзгерістер жер қойнауын пайдаланушылар тарапынан отандық тауар өндірушілерден тауар сатып алуды арттыруға мүмкіндік береді.

Ең көп оқылғаны